"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1549 E., 2022/2327 K.
DAVA TARİHİ : 12.06.2018
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/196 E., 2021/81 K.
Taraflar arasındaki işlemin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından duruşma istemli olarak temyiz edilmekle; niteliği itibariyle duruşma isteminin reddi ile kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; ... İlinde eczanesinin bulunduğunu, davalı Kurum tarafından medula sisteminin kapatıldığını ve sözleşmesinin feshedileceğinin kendisine bildirildiğini, sözleşmesinin hiçbir hukuki ve geçerli gerekçe olmadan feshedildiğini, geçen sürede bu konuda çok ciddi emek sarf ettiğini, fakat davalı Kurumun bilgi vermediğini, eczanesindeki ilaçlar sebebiyle ecza depolarına büyük miktarlı borçlarının bulunduğunu, bir eczanenin ilaç satamadan kiralık bir dükkanda depolardan ilaç alarak borçlarını ödeme imkanının olmadığını, bugüne kadar 140.000,00 TL zarar ettiğini, bu sebeple evini sattığını belirterek, fesih işleminin tedbiren durdurulmasına, medula sisteminin açılması ve sonrasında ödemeleri de kapsamasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Kurum; davacı eczane ile yapılan protokole göre ... Mahkemelerinin yetkili olduğunu, işlemin 667 sayılı KHK kapsamında alınan tedbirler kapsamında olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/480 E., 2018/636 K. kararıyla; Mahkemenin yetkisizliğine, yetkili Mahkemenin ... Mahkemeleri olduğunun tespitine; ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 2019/73 E., 2020/266 K. sayılı kararı ile davacının başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 2016 Yılı Eczane Protokolünün 5.2 nci maddesi hükmü gereği uygulanan işlemde davacının savunmasının alınmadığı ve 23.07.2016 tarihli ve 29779 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname gereği dosya muhteviyatında davacı hakkında fesih işlemine gerekçe olacak FETÖ/PDY terör örgütlerine aidiyeti, iltisaki veya irtibatı konusunda yürüyen herhangi bir soruşturma veya hakkında açılmış bir dava olduğunu gösterir herhangi bir bilgi, belge, yazılı bir tespit veya ifadeye dava dosyasında rastlanılmadığı, açıklanan bu nedenlerle 2016 Yılı İlaç Temin Protokolünün 5.1 inci maddesi hükmü gereği davacı hakkında uygulamaya koyulan sözleşme fesih işleminin yerinde olmadığı gerekçekçesiyle davanın kabulüne 2016 yılı İlaç Temin Protokolünün 5.1 inci maddesi hükmü gereği davacı hakkında uygulamaya konulan sözleşme fesih işleminin tespiti ile fesih işleminin iptaline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Kurum istinaf dilekçesiyle; tarafından yapılan işlemlerin usul ve mevzuata uygun olduğunu, yerel mahkemece davalı Kurum harçtan muaf olmasına karşın harca hükmedilmesinin bozmayı gerektirdiğini belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı Kurum tarafından, protokolün 5.1 inci maddesi gereğince sözleşmenin fesih edileceğine ilişkin 02.01.2018 tarihli bildirimin davacıya gönderildiği, 09.01.2018 tarihinde yazının tebliğ edildiği ve bu tarihten sonra ise protokolün 5.1 inci maddesi gereğince sözleşmenin fesih edildiği, bu hususların taraflar arasında ihtilafsız olduğu gözetildiğinde; davalının protokolün 5.1 inci maddesinde yer alan düzenlemeye uygun olarak sözleşmeyi feshettiği, davalı Kurum işleminin taraflar arasındaki protokole uygun olduğu, sözleşmenin 5.2 nci maddesi hükmünün somut olayda uygulanma yeri olmadığı gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun kabulüne, ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 16.02.2021 tarihli ve 2020/196 E., 2021/81 K. sayılı ilamının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı temyiz dilekçesinde; Protokolün 7.1 inci hükmü gereği “Kurum, protokol hükümlerini kabul eden ve başvuru formunu getiren eczacı ile sözleşme yapar” Kurumun sözleşme yapmak zorunda olduğunu, aralarında imzalanan sözleşmenin tip sözleşme olduğunu ve müdahale imkanının olmadığını, sözleşmenin haksız feshedildiğini, hakkında mahkumiyet, soruşturma ya da kovuşturma olmadığını, kardeşinin ve eski eşinin halen kamuda öğretmenlik mesleğini ifa ettiklerini, sadece istihbari bilgiye dayalı işlem yapılamayacağını, Medula ekranının önce 28.12.2017 tarihinde hiçbir bildirim yapılmadan sözleşmeye aykırı bir şekilde kapatıldığı, sonra 02.01.2018 tarihinde ve 22680 sayılı yazısı ile de fesih yazısı gönderildiği, yazının 09.01.2018 tarihinde tebliğ edildiği, Protokolün 5.2 nci hükmüne göre ilgili evrakların verilmediğini, savunmasının alınmadığını, sözleşmede yalnızca protokol hükümleri ile ilgili olarak ceza hukuku açısından suç teşkil eden fiillerin tespiti halinde ve belli bir prosedüre bağlı olarak feshe izin verildiğini, sözleşme engeli bulunmadığını ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında düzenlenen Eczane Protokolünün 5.1 inci maddesi gereğince bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak suretiyle davalı Kurum tarafından feshine yönelik işlemin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Taraflar arasında düzenlenen kurumla sözleşmeli eczanelerin Sosyal Güvenlik Kurumu Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacıları Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine İlişkin Protokol'ün 5.1 inci maddesinde "Taraflar bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman feshedebilir." şeklinde düzenlenmiştir.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, davalı Kurum tarafından protokolün 5.1 inci maddesi gereğince sözleşmenin fesih edileceğine ilişkin 02.01.2018 tarihli bildirimin davacıya gönderildiği, 09.01.2018 tarihinde yazının tebliğ edildiği ve 09.02.2018 tarihinde protokolün 5.1 inci maddesi gereğince sözleşmenin fesih edildiği, davalının protokolün 5.1 inci maddesinde yer alan düzenlemeye uygun olarak sözleşmeyi feshettiğinin anlaşılmasına göre, davacı tarafından ileri sürülen temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanması gerekmektedir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.10.2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.