"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 49. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1703 E., 2023/849 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bakırköy 7. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/331 E., 2019/58 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 03.12.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacılar vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ...'nin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilleri tarafından davalıya kiraya verilen taşınmazın 15.03.2015 tarihinde tahliye edildiğini, taşınmaz kiralanırken davalıya teslim edilen trafonun tahliyeden sonra olmadığının görüldüğünü, davalının trafoyu müvekkiline teslim etmek zorunda olduğunu ileri sürerek; davalı tarafından teslim edilmeyen trafodan ve bu trafonun tekrar aktif hale gelmesi için gereken tüm malzeme ve işçilik bedelleri, kamu kurum ödemelerinden kaynaklı olarak fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 1.000,00 TL'nin taşınmazın teslim edildiği 15.03.2015 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacıların 04.03.2015 tarihinde imzalanan anahtar teslim tutanağı ve ibraname ile dava konusu sözleşmeden kaynaklanan tüm borçlar için müvekkili şirketi ibra ettiklerini, trafonun müvekkili şirketin doğrudan kullanımıyla bağlantılı olmadığı savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında 01.01.2010 başlangıç tarihli kira sözleşmesi bulunduğu, kira sözleşmesine konu kiralananın anahtarının davacı kiraya verene 07.03.2015 tarihinde teslim edildiği, anahtar teslimi yapılmadan önce 05.03.2015 günü itibarıyla kiralananda bulunan trafonun davalı şirket müdürünün beyanına göre çalınmış olduğu, böylelikle kira sözleşmesine konu kiralananın kapsamında kalan bir trafonun bulunduğu anlaşılmış ise de; bahse konu tesisatın (trafonun) değerini belirlemeye yarayan verilerin davacı tarafça ortaya konulamadığından tesisatın niteliğinin tam olarak belirlenemediği, bilirkişice değer tespitinin yapılamadığı, davacıların iddiasının ispatlanamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili; hayatın olağan akışı içerisinde kiralanın kullanacağı trafo ve unsurları konusunda ortalama değerler ve markalar esas alınarak belirleme yapılmasının mümkün olduğunu ileri sürerek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; tahliyeden sonra polise verilen ifade de davalı şirket müdürünün 05.03.2015 tarihinde kontrol ettiğinde trafonun yok olduğu beyanı dışında trafoya ilişkin bilgi bulunmadığı, kira sözleşmesinde yer almayan, sözleşme vs. bir surette davalıya teslim edilmeyen bir trafodan ve teferruatından bahisle hak talebinde bulunulmasının ve bunların davalıdan tesliminin istenmesinin hukuka uygun olmadığı, öte yandan davacıların 04.03.2015 günlü anahtar teslim tutanağı ve ibraname uyarınca davalıyı ibra ettikleri, ibralaşırken de trafonun yok olduğu belirtilmemiş olduğundan, Mahkemece verilen kararın yerinde olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kiralananda bulunan ve tahliye ile kiraya verene iade edilmediği ileri sürülen trafo bedelinin tazmini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 ve 359 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin duruşma yapmaksızın esas hakkında istinaf incelemesi yapmaları durumuna dair karar verme usulü 6100 sayılı Kanun’un 353 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendinde düzenlenmiştir. Buna göre bölge adliye mahkemesi; yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı veya kararın gerekçesinde hata edildiği durumlarda düzelterek yeniden esas hakkında karar verir. Bölge adliye mahkemesi kararlarında yer alması gereken hususlar ise aynı Kanun'un 359 uncu maddesinde belirtilmiş olup, buna göre kararda; “Tarafların iddia ve savunmalarının özeti”, “İlk Derece Mahkemesi kararının özeti”, “İleri sürülen istinaf sebepleri” ve “Taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan veya olmayan hususlarla bunlara ilişkin delillerin tartışması, ret ve üstün tutma sebepleri, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebep” yer alması gereken zorunlu unsurlardır. Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise; "Hükmün sonuç kısmında gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir." düzenlemesine yer verilmiştir.
2. Somut olayda; İlk Derece Mahkemesince, kira sözleşmesine konu kiralananda trafonun bulunduğu ancak niteliği ve değerinin belirlenemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince ise; kira sözleşmesinde trafonun yer almadığı, davalıya teslim edilmeyen bir trafodan ve teferruatından bahisle hak talebinde bulunulmayacağı, ayrıca davalının ibra edildiği belirtilmek suretiyle, kararın gerekçesi değiştirilerek istinaf başvurusu esastan reddedilmiştir.
3. O halde Bölge Adliye Mahkemesince; yukarıda yer verilen hükümler gözetilerek, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak değiştirilen yeni gerekçe ile yeniden davanın esası hakkında hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
4. Bozma nedenine göre, davacı tarafın sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca usulden BOZULMASINA,
2. Bozma nedenine göre, davacı tarafın sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına,
28.000,00 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacılara verilmesine,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.