"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/167 E., 2023/650 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kocaeli 8. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/578 E., 2022/323 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin 28.07.2011 tarihinde tapu maliki olan dava dışı .... San. ve Tic. Ltd. Şti.'den Kocaeli İli, ... İlçesi, ... Köyü, 140 Ada 2 Parselde kayıtlı C2 Blok Zemin Kat 2 nolu bağımsız bölümü 96.525,00 TL bedelle satın aldığını ve bedelini ödediğini, müvekkilinin satın aldığı gayrimenkulün bulunduğu sitenin aldığı tarihte inşaat halinde olduğunu, satın aldığı bağımsız bölümün inşa edildiği arsanın ise davalılara ait olduğunu, davalılar ile müvekkiline bu gayrimenkulü satan ve devreden .... San ve Tic Ltd Şti arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan ihtilaf nedeniyle davalıların Kocaeli 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2017/551 E. sayılı dosyası ile gerek inşaat firması aleyhine gerekse bu inşaat firmasından mülk alan müvekkili gibi diğer bağımsız bölüm maliklerine karşı tapu iptal ve tescil davası açıldığını, açılan davada yargılama sonucunda bağımsız bölümün müvekkili adına olan tapusunun iptal edilerek davalılar adına tesciline karar verildiğini, işbu kararın aşamalardan geçerek kesinleştiğini, müvekkilinin tapu kayıtlarına güvenerek bedelini ödediği ve satın aldığı bu daireden dolayı 96.525,00 TL zarara uğradığını, bu zarardan dolayı davalıların mal varlığında sebepsiz zenginleşme olduğunu, tüm bu nedenlerden dolayı davanın kabulüne, fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı olmak üzere, müvekkilinin tapu kaydına güvenerek satın aldığı gayrimenkulün güncel değerinin hesaplanarak bu değerin davalılardan tahsiline, mümkün olmadığı takdirde müvekkilinin ödemiş olduğu 96.525,00 TL bedelin yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili; müvekkilleri yönünden pasif husumet yokluğunun bulunduğunu, davacının ancak müteahhite karşı ileri sürebileceği taleplerini davalı müvekkillerine karşı ileri sürdüğünü, davacının aldığı bağımsız bölüm ile ilgili olarak müvekkillerine hiçbir ödeme yapmadığını, müvekkillerinin sebepsiz zenginleşmediğini, davacının taşınmazın güncel değeri oranında müvekkillerinden para talep etmesinin mümkün olmadığını, davanın husumet, zamanaşımı itirazları yönünden, aksi halde esas yönünden reddi gerekmekte ise de Mahkeme aksi kanaatte olur ve davayı kabul ederse davacının müteahhit firmanın halefi sayılarak davacı lehine hükmedilecek tutardan müteahhit firmadan alacakları olan 50.000,00 TL'nin mahsubunun gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, yüklenicinin temliki nedeniyle dava açan davacı, tapu iptal tescil talebini sözleşme tarafı olan yüklenici ile tapuda malik görünen arsa maliklerine yöneltebilirken, satış vaadi sözleşmesinin ifa olanağı bulunmaması halinde sözleşemeden kaynaklı zararlar için alacak talebini ancak sözleşmenin tarafı olan kişi ya da kişilere yöneltebileceği, bu nedenle, davalılar ile dava dışı yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin Mahkemece feshine karar verilmesi nedeniyle satış vaadi sözleşmesinin ifa olanağının bulunmadığı, davacının sözleşmeden kaynaklanan alacak talebini ise sözleşmenin tarafı olan yüklenici dava dışı Aslanlı Makina Hafriyat İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti.'den talep edebileceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; Mahkemenin hukuki değerlendirme yönünden hataya düştüğünü, müvekkilinin malvarlığından çıkıp tapu kaydına güven esasına dayalı hukuki bir nedenle ödenen bedel ile yapılan inşaatların davalılar yönünden sebepsiz zengineşmeye neden olduğunu, davalılar ile yüklenici arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin konusu olan tüm inşaatların tamamlanarak yapılan yargılama neticesinde arsa malikleri adına tescil edildiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalılar vekili; lehe eksik vekalet ücretine hükmedilmesi nedeniyle istinaf kanun yoluna başvurduklarını belirtmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı arsa sahiplerinin yapılan satış sözleşmesinde taraf olmadığını, dolayısıyla, yükleniciden haricen taşınmaz satın alan davacının sözleşmenin geriye etkili feshedilmesi halinde davalı arsa sahiplerine karşı mülkiyet talebinde bulunamayacağından ancak akidi olan yükleniciye karşı alacak talebinde bulunabileceği, taraflar arasında temelde akdi ilişki bulunmadığından Mahkemece verilen ret kararının husumete yönelik olduğu, bu nedenle davalı lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili; istinaf itirazlarını tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalılar vekili; istinaf itirazlarını tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının dava dışı yükleniciden satın aldığı bağımsız bölümün tapusunun iptali nedeniyle ilgili taşınmazın güncel değerinin sebepsiz zenginleşme hükümlerince davalı arsa sahiplerinden tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 183 üncü maddesi.
2. 6098 sayılı Kanun'un 184 üncü maddesi.
3. 6098 sayılı Kanun'un 188/1 inci maddesi.
4. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 29.11.2016 tarihli ve 2015/30059 E., 2016/22423 K. sayılı ilamı.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesine ve kararda belirtilen gerekçelere göre, davacı ile dava dışı yüklenici ... San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında yapılan harici satış sözleşmesi ile yükleniciye ait olacak bağımsız bölümlerden birinin davacıya 96.525,00 TL bedelle satılması kararlaştırılarak tapuda devrin gerçekleştirildiği, davacı ile dava dışı yüklenici arasındaki bu sözleşmenin alacağın devri niteliğinde olduğu, dava dışı yüklenici şirketin arsa sahibine karşı edimlerini yerine getirmediği ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar verildiği, bu durumda borçlu arsa malikinin devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu savunmaları devralan davacıya karşı da öne sürebileceği, davacı ile yüklenici arasında imzalanan sözleşmede arsa sahibinin taraf olmadığı ve satış bedelinin de arsa sahibine ödenmediği, bu durumda davacının sözleşmelerin nispiliği ilkesi gereğince yalnızca sözleşmenin tarafı olan yükleniciye başvurabileceği ve arsa sahibine husumet yöneltilemeyeceği davalı lehine hükmedilen vekalet ücretinin de yerinde olduğu anlaşılmakla, davacı ve davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarının temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,24.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.