"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/56 E., 2023/1037 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şanlıurfa 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/504 E., 2021/1306 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı şirketçe müvekkilinin kaçak elektrik kullanıldığı gerekçesiyle, Şanlıurfa 1. İcra Dairesinin 2016/1219 E. nolu icra dosyasından 15.444,48 TL, Şanlıurfa 4. İcra Dairesinin 2019/19383 E. nolu icra dosyasından 95.191,42 TL, Şanlıurfa 3. İcra Dairesinin 2020/12520 E. nolu icra dosyasından 32.424,37 TL, Şanlıurfa 2. İcra Dairesinin 2020/16522 E. nolu icra dosyasından 73.885,05 TL, Şanlıurfa 4. İcra Dairesinin 2020/19288 E. nolu icra dosyasından 6.012,76 TL, Şanlıurfa 4. İcra Dairesinin 2021/9656 E. nolu icra dosyasından 126.471,81 TL, Şanlıurfa 1. İcra Dairesinin 2021/9742 E. nolu icra dosyasından 76.136,92 TL ve Merkezi Takip sistemi 2020/1576106 nolu icra dosyasında 10.714,61 TL kaçak elektrik cezası tahakkuk ettirildiğini, müvekkilinin hiçbir şekilde kaçak elektrik kullanmadığını ve kesilen cezaların hukuksuz olduğunu beyan ederek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkilinin şimdilik 100,00 TL borçtan davalı şirkete borcu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiş, 14.10.2021 tarihli ıslah dilekçesiyle dava değerini 436.281,42 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; müvekkili şirket yetkilileri tarafından davacıya ait tarımsal sulama tesisinde yerinde yapılan kontrolde, kaçak/usulsüz elektrik kullanım tespit tutanağı tutulduğunu, ayrıca davacının kaçak elektrik kullandığının fotoğraflanarak tutanak ekine eklendiğini, kaçak kullanımın kuşkuya yer vermeyecek derecede kesin ve sabit olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın, hizmet aboneliği ve kaçak tahakkukuna dayalı davalı şirkete borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olduğu, davalı tarafın özel hukuk tüzel kişisi olduğu ve bu sebeple elinde bulunması gereken ve alacağını ispatlar kayıt ve belgeleri yazı yazılmasına gerek bulunmadan sunması gerektiği, bu sebeple 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 195 inci maddesinin uygulanma imkanının olmadığı, davalı şirkete ve vekiline verilen kesin süreye rağmen davaya ve takibe konu kaçak kullanıma ait tutanak ve belgelerin ibraz edilmediği, ön inceleme duruşmasında davalı şirkette bulunan davaya konu alacağa ilişkin, kaçak elektrik tespit tutanağı, abone denetim/kontrol formları, kaçak tahakkuk ve kaçak ek tahakkuk hesaplama raporları, kaçak kayıt dökümüne ilişkin delillere dayanmaktan davalı şirketin vazgeçmiş sayılmasına karar verildiği, davalı şirketin dava konusu takip dayanağı alacağının Elektrik Piyasası Tüketici/ Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine uygun düzenlenmiş kaçak elektrik kullanım tespit tutanağına veya başkaca tahakkuk nedenlerine dayandığını ispat edemediği gerekçesiyle; davanın kabulüne, davacının davalı şirkete Şanlıurfa 1. İcra Müdürlüğünün 2016/1219 E. sayılı icra takip dosyasından 15.444,48 TL, Şanlıurfa 4. İcra Müdürlüğünün 2019/19383 E. sayılı icra takip dosyasından 95.191,42 TL, Şanlıurfa 3. İcra Müdürlüğünün 2020/12520 E. sayılı icra takip dosyasından 32.424,37 TL, Şanlıurfa 2. İcra Müdürlüğünün 2020/16522 E. sayılı icra takip dosyasından 73.885,05 TL, Şanlıurfa 4. İcra Müdürlüğünün 2020/19288 E. sayılı icra takip dosyasından 6.012,76 TL, Şanlıurfa 4. İcra Müdürlüğünün 2021/9656 E. sayılı icra takip dosyasından 126.471,81 TL, Şanlıurfa 1. İcra Müdürlüğünün 2021/9742 E. sayılı icra takip dosyasından 76.136,92 TL miktar bakımından borçlu olmadığının tespitine, davacının davalıya Merkezi Takip Sistemi 2020/1576106 numaralı dosyasından 10.714,61 TL miktar bakımından borçlu olmadığının tespitine, davacının kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; müvekkilinin 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'na dayanılarak hazırlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği ve bu yönetmelikteki hükümlere göre enerji dağıtımı yaptığını, davacının kaçak kullanımına ilişkin haksız fiil eyleminin, tesisata müdahale ederek kaçak enerji kullanıldığını gösterdiğini, davacının kaçak öncesi ve sonrası tüketim ekstresi ve sayaca ait endeks akışı incelendiğinde sayaca eksik tüketim kaydı yaptırıldığına dair kaçak/elektrik tespit tutanağını destekleyici açık bulguların mevcut olduğunu, tespit sonrası tüketim kayıtlarında önceki dönemlere göre belirgin bir şekilde yükselme başladığını, kaçak işlemi yapılmasının mevzuata uygun olduğu sonucuna varıldığını, davacıya ait tarımsal sulama tesisinde kaçak elektrik enerjisi kullanımının kuşkuya yer vermeyecek derecede kesin ve sabit olduğunu, Yargıtay İçtihatları gereğince kaçak tutanaklarının aksi sabit oluncaya kadar resmi belge gibi geçerli olduğunu, ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosyanın istinaf sebepleri ile birlikte 6100 sayılı Kanun'un 355 inci maddesi çerçevesinde incelenmesi sonucunda; davalı vekilinin cevap dilekçesi ile birlikte alacağa dayanak belgeleri dosyaya sunmadığı, yargılama süresince de takip dayanağı belgeleri dosyaya ibraz etmediği, dosyanın niteliği gereği davalının alacağının dayanağını ispat yükü altında olduğu ve bu külfetin yerine getirilmediği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar etmiş, ayrıca sonradan delil ileri sürülmesinin 145 inci maddesine göre mümkün olduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davanın 6100 sayılı Kanun'un kaçak elektrik kullandığı iddiasıyla başlatılan icra takipleri nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun “İspat yükü” başlıklı 6 ncı maddesi.
2. 6100 sayılı Kanun'un 139, 140 ve 190 ıncı maddeleri
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa yukarıda yer verilen hukuk kurallarının doğru şekilde uygulandığı, menfi tespit davasında ispat yükünün davalı alacaklıda olduğu, dava konusu icra takiplerinde talep edilen kaçak tahakkukunun belgelendirilmediği, ihtar edilmesine rağmen davalı tarafından kaçak kullanıma ilişkin delillerin sunulmaması nedeniyle bu hususun ispatlanamadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Fazla alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene idesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.