"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2791 E., 2023/2024 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 23. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/167 E., 2019/202 K.
Taraflar arasındaki sulh sözleşmesinin ve icra dosyalarından feragatin geçersizliğinin tespiti ile alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşmalı temyiz edilmekle kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 17.12.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ...'ın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin davalı ile arasında kimyasal mal alımına ait sözleşmeler imzaladığını, bu sözleşmeler gereği taahhüt edilen işlerin müvekkili tarafından eksiksiz olarak süresi içerisinde ifa edilmiş olmasına rağmen davalı Kurumca ödemelerin yapılmadığını, alacakların tahsili için Ankara 5. İcra Müdürlüğünün 2013/11596, 11597, 11598, 11599 sayılı dosyaları ile icra takipleri başlatıldığını, davalı Kurum ile yapılan görüşmelerde icra dosyalarından ve asıl alacağın %10'undan feragat edilmesi halinde ödemelerin üç taksit halinde yapılacağının bildirildiğini, buna göre 10.04.2014 tarihli Sulh Sözleşmesinin imzalanarak icra dosyalarından ve bir kısım alacaktan feragat edildiğini, buna karşılık ödemelerin süresinde yapıldığını, işbu davayı açarak bakiye alacağın tahsilini talep etme gereği doğduğunu belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, her bir alacak kaleminden (işlemiş faiz, asıl alacak, icra harçları, icra vekalet ücretleri) 5.000,00 TL olmak üzere toplam 20.000,00 TL'nin asıl alacağa dava tarihinden itibaren ticari faiz (avans faizi), icra harçları ve vekalet ücretleri kalemlerine dava tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının borcun ödenmemesi tehdidi ile sözleşme imzalamaya mahkum bırakıldığı iddiasının mesnetsiz ve soyut bir iddia olduğunu, Sulh Sözleşmesinin sözleşme serbestisi ilkesi çerçevesinde taraflarca imzalandığını, davacı şirketin basiretli bir tacir gibi davranmakla yükümlü bulunduğunu, davacının sözleşmede açıkça 48.476,14 TL alacağından feragat etmeyi kabul ettiğini, bu hususun kesin hüküm niteliği taşıdığını, tekrar talep edilmesinin hukuken mümkün olmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; tarafların karşılıklı olarak ibralaştıkları, davacının bu davaya konu ettiği 48.476,14 TL den feragat etmeyi kabul ettiği, takibe konu icra dosyalarından feragat ettiği, davalı Kurumun ödemeleri yerine getirdiği, davacının son ödeme tarihinden yaklaşık 3 yıl 6 ay sonra bakiye alacağının tahsili talebiyle işbu davayı açmışsa da taraflar arasında yapılan 10.06.2014 tarihli sözleşmenin geçerli olduğu, sözleşmeyi imzalayan davacı şirketin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 sayılı Kanun) 18/2 nci maddesi gereğince basiretli bir işadamı gibi hareket etmekle yükümlü olduğundan sözleşmenin sonuçlarına katlanması gerektiği, sözleşmenin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 26 ve 27 nci maddeleri kapsamında olmadığı, ayrıca aynı Kanun'un 37 ve 39 uncu maddesi koşulları oluşmadığı gibi bir yıllık hak düşürücü sürenin de geçmiş olduğu anlaşıldığından, davacının "Feragat Sözleşmesi" ile vazgeçtiği alacağı sonradan talep etmesinde haklı olmadığı kabul edilerek davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davalının mallarının haczedilemeyecek olması, alacağının ödememesi, devam eden işlerle ilgili muhtemel ödememe ile davacının içine girdiği ekonomik sıkıntı sebebiyle alacağının bir kısmından feragat, bir kısmı için ise yeni bir yapılandırmayı barındıran 07.06.2014 tarihli sulh sözleşmesini imzaladığını, bu ve sözleşmede geçen 4 adet icra dosyasından olan feragatlarının geçersizliğinin tespitini istediğini, sulh sözleşmesinin davacının iradesine uygun olmadığını, alacağın bir kısmına kavuşmak için baskı altında imzalandığını, takipten feragat edilmiş olmasının alacaktan vazgeçtiği anlamına gelmediğini ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında imzalanan 10.06.2014 tarihli sözleşmede tarafların karşılıklı olarak ödeme ve yapılan takiplerden feragat hususunda anlaşmaları, davacının davaya konu ettiği 48.476,14 TL'den feragat etmeyi kabul etmesi, takibe konu icra dosyalarından feragat etmesi, davalının taahhüt ettiği tarihlerden önce ödeme yaparak sözleşmenin şartlarını yerine getirmesi, taraflar arasında yapılan 10.06.2014 tarihli sözleşmenin geçerli olması, davacı şirketin 6102 sayılı Kanun'un 18/2 nci maddesi gereğince basiretli bir işadamı gibi hareket etmekle yükümlü bulunması, gabin ve irade sakatlığı hallerinin varlığının ispatlanamaması ve ileri sürülen istinaf sebepleri gerekçe gösterilerek, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazları tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında akdedilen sulh sözleşmesinin ve icra dosyalarından feragatin geçersizliğinin tespiti ile alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, özellikle 10.06.2014 tarihli sözleşmede tarafların karşılıklı olarak ödeme ve yapılan takiplerden feragat hususunda anlaştıkları, davacının davaya konu ettiği 48.476,14 TL'den feragat edeceğini bildirdiği, ayrıca takibe konu icra dosyalarındanda feragat ettiği, davalının taahhüt ettiği tarihlerden önce ödeme yaparak sözleşmenin şartlarını yerine getirdiği, taraflar arasında yapılan 10.06.2014 tarihli sözleşmenin geçerli olduğu, davacı şirketin basiretli bir tacir gibi hareket etmekle yükümlü bulunduğu, gabin ve irade sakatlığı hallerinin bulunmadığı anlaşılmakla, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
28.000,00 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.