"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/925 E., 2023/967 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Uşak 3. Asliye Hukuk (Tüketici) Mahkemesi
SAYISI : 2020/309 E., 2022/18 K.
Taraflar arasındaki malın ayıplı olması nedeniyle sözleşmeden dönme ve bedel iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmeleri üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, müvekkilinin 29.09.2018 tarihinde davalı ... şirketinin yetkili satıcısı olan davalı ... Oto şirketinden 331.947,51 TL bedelle sıfır km BMW X1 sDrive 16d model bir otomobil satın aldığını, aracın müvekkiline 03.10.2018 tarihinde teslim edildiğini, müvekkilinin 64 DC ... plakalı aracı satın almasından kısa bir süre sonra 29.03.2019 tarihinde araçta motor arıza lambasının yandığını, her defasında tamir edildiği söylenip teslim edilse de 30.04.2019 ve 22.10.2019 tarihlerinde aracın aynı şekilde arıza lambasının yandığını, aracın çekici ile götürüldüğü yetkili serviste tamirin yapıldığı süreçte müvekkiline davalılar tarafından ikame araç tahsis edilmiş ise de öngörülen azami tamir süresi aşılarak aracın bir aydan fazladır serviste kaldığını, garanti süresinde aracın sık sık arızalanması sebebiyle araçtan yararlanamadığını, yine 13.10.2020 tarihinde araçla uzun yola çıktığı zamanda arıza lambasını yandığını, arızanın seyir güvenliği ve sürüş konforunu olumsuz etkileyen ayıplı mal niteliğinde olduğunu, tüm bu nedenlerle davanın kabulü ile BMW X1 sDrive 16d model aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesini ve müvekkiline teslimini, aksi halde sözleşmenin feshi ile 331.947,51 TL satış bedelinin işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Oto A.Ş. vekili; davacı tarafın ücretsiz onarım hakkını kullanmış olması ve araçtaki sorunun tamamen giderilmesi nedeniyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... A.Ş. vekili; araçtaki kusurun üretimden kaynaklı olmadığını, ayrıca davacının ayıp ihbarı için öngörülen hak düşürücü süreye uymadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un 13 üncü maddesi ve Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmeliğin'in 14 üncü maddesi ile düzenlenen; “Tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, belirlenen garanti süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde aynı arızanın ikiden fazla tekrarlaması veya farklı arızaların dörtten fazla meydana gelmesi veya belirlenen garanti süresi içerisinde farklı arızaların toplamının altıdan fazla olmasının yanı sıra, bu arızaların maldan yararlanamamayı sürekli kılması ve ayrıca Tüketici onarım hakkını kullanmışsa dahi garanti süresi içerisinde sık arızalanması nedeniyle maldan yararlanamamanın süreklilik arz etmesi, ... hallerinde 4 üncü maddede yer alan diğer seçimlik hakkını kullanabilir.” hükmü uyarınca dava konusu aracın garanti kapsamında aynı nedenle 4 kez yetkili servise gitmesi ve araçtan faydalanmamanın süreklilik arz etmesi nedeniyle dava konusu 2018 model BMW X1 sDrive 16d tipi araçta gizli ayıp bulunduğu ve aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi yasal şartlarının oluştuğu kanaatine varıldığından davanın kabulü ile dava konusu 64 DC ... plakalı 2018 model BMW X1 sDrive 16d tipi aracın ayıplı olduğu anlaşılmakla ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı ... Oto A.Ş. vekili; davacının seçimlik hakkının kurucu yenilik doğurucu haklardan olduğunu, söz konusu davada davacı ücretsiz onarım seçimlik hakkını kullandığı için misli ile değişim hakkını kullanamayacağını, parça değişiminin mümkün olup olmadığı ve bunun araçta değer kaybı oluşturup oluşturmayacağı konusunda itirazlara rağmen herhangi bir rapor alınmadığını, parça değişimi ile olduğu iddia edilen sorunların giderileceğinin anlaşılması halinde hizmeti gören yetkili servisin ayıplı hizmette bulunup bulunmadığının da araştırılması gerektiğini, bu sayede davalının ayıplı hizmetten sorumlu olmayacağı için husumet yönünden de davanın reddinin gerekeceğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... A.Ş. vekili; dosya kapsamında alınmış olan bilirkişi raporlarının çelişkili olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda açıkça arızanın devam edip etmediğinin ve aracın kullanılıp kullanılmadığının değerlendirilemediğinin belirtildiğini, eksik incelemeye dayalı raporla hüküm tesis edilmesinin açıkça haksız ve hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla davalılar vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurularının toplanan delillere ve Mahkemece yapılan değerlendirmeye göre reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekilleri istinaf başvurusundaki sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, aracın ayıplı olması nedeniyle sözleşmeden dönme ve bedel iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (TKHK) 11 inci maddesi.
2. 13.06.2014 tarih ve 29029 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği'nin 10/4 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (TKHK) 11 inci maddesine göre malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici; satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. TKHK'nın 56 ncı ve 84 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanan Garanti Belgesi Yönetmeliği 9 uncu maddesi uyarınca tüketicinin, ücretsiz onarım hakkını kullanması halinde malın; garanti süresi içinde tekrar arızalanması, tamiri için gereken azami sürenin aşılması, tamirinin mümkün olmadığının, yetkili servis istasyonu, satıcı, üretici veya ithalatçı tarafından bir raporla belirlenmesi durumlarında; tüketici malın bedel iadesini, ayıp oranında bedel indirimini veya imkan varsa malın ayıpsız misli ile değiştirilmesini satıcıdan talep edebilir. Satıcı, tüketicinin talebini reddedemez. Bu talebin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve dava konusu aracın garanti süresi içerisinde 30.04.2019, 22.10.2019 ve 13.01.2020 tarihlerinde tekrar arızalandığının anlaşılmasına göre davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
3. Kabule göre de; temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararında dayanak yasa ve yönetmelik maddesinin yanlış yazılmasının mahallinde düzeltilebilecek maddi hata niteliğinde olduğu anlaşılmakla bu husus bozma nedeni yapılmamıştır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.