"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/165 E., 2021/203 K.
İHBAR OLUNAN : ...Elektrik İnş. San. Tic. Ltd. Şti. vekili Avukat ...
KARAR : Davanın reddi
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; davalıların gerekli tedbirleri almaması ve denetim yapmaması nedeniyle 28.08.2012 tarihinde enerji nakil hatlarındaki tellerin birbirlerine değmesi sonucu çıkan kıvılcımların orman yangınına sebep olduğunu, ilgili suç zaptı gereği davalılar hakkında suç duyurusunda bulunduklarını, orman yangını nedeniyle idare zararının oluştuğunu, yangın söndürme zararının 13.806,92 TL, ağaçlandırma zararının 7.568 TL olduğunu ileri sürerek, toplam 21.374,92 TL tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... Enerji A.Ş; sorumluluklarının bulunmadığını, 14.05.2009 tarihinde sözleşmeye konu edimin tamamlandığını, bu tarihten sonra dava konusu yere ilişkin başkaca bir sözleşme imzalanmadığını, dava konusu yere ilişkin bakım ve onarım işinin başka bir firma tarafından yürütüldüğünü savunarak, davanın reddini istemiştir.
2.Davalı ... EDAŞ; meydana gelen orman yangınında herhangi bir kusur veya sorumluluklarının bulunmadığını, dava konusu olayda yangının enerji nakil hattından çıktığına dair somut bir delil olmadığını, uygun illiyet bağının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 23.03.2016 tarihli ve 2012/228 E., 2016/122 K. sayılı kararıyla; ceza mahkemesince tespit edilen maddi vakıa, ceza dosyası ve delillere göre yangının elektrik enerji nakil hattından kaynaklandığının sabit olmadığı gerekçesiyle, davanın davalı ...Ş. yönünden esastan reddine, davalı ... Enerji A.Ş yönünden husu... nedeni ile reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 28.06.2018 tarihli ve 2016/20069 E., 2018/7277 K. sayılı ilamıyla; yangının çıkış nedeni, davalı ... şirketinin yangının meydana gelmesinde kusurunun bulunup bulunmadığı ve meydana gelen zarardan sorumlu olup olmadığı konusunda elektrik bilirkişilerinin de içinde bulunduğu üç kişilik bilirkişi kurulundan olay tarihindeki mevzuat ve kusursuz sorumluluk ilkesi gereği rapor alınması gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilamı uyarınca mahallinde yapılan keşif sonucunda alınan bilirkişi raporları ile yangının meydana gelmesinde davalının kusurunun bulunmadığı ve meydana gelen zarardan sorumlu olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; tanık beyanlarında yangın başlama noktasının hat direği olduğunun belirtildiğini, yangının iletken dolaşığına, salım bozukluğuna ve nakil hattı alt temizliğinin yapılmaması nedenine bağlı olarak iletkenlerin şase yapması ve bu nedenle kıvılcım atması sonucu oluştuğunu, davalıların kusursuz sorumluluklarının olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, elektrik enerjisi dağıtım hattından kaynaklandığı iddia olunan yangın nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 281 inci maddesinde; tarafların, bilirkişi raporunda eksik gördükleri hususların bilirkişiye tamamlattırılmasını, belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilecekleri, mahkemenin, bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için bilirkişiden ek rapor alabileceği, ayrıca gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendireceği bilirkişi aracılığıyla, tekrar inceleme de yaptırabileceği açıklanmıştır.
2. Bilirkişiler, raporlarını hazırlarken raporun dayanağı olan somut ve özel nedenleri bilimsel verilere uygun olarak göstermek zorundadır. Bilirkişi raporu, aynı zamanda taraf ve Yargıtay denetimine de elverişli olacak şekilde bilgi ve belgeye dayanan gerekçe ihtiva etmelidir. Ancak bu şekilde hazırlanmış raporun denetimi mümkün olup, hüküm kurmaya dayanak yapılabilir.
3. Değerlendirme
1.Hükme esas alınan bilirkişi raporunun, 27.10.2020 tarihinde yapılan keşif sonucu hazırlandığı ve raporda keşif tarihi itibariyle taşınmaz üzerinde ahşap elektrik direklerinin bulunmadığı, farklı konumlara beton direkler ile iletim yapıldığı, görgü tanıklarının ve mahalde ika... eden kişilerin beyanında yangının başlaması ve devamında elektrik kesintisi yaşanmadığı, olay tarihli yangın resimlerinde altında yangının çıktığı iddia edilen direklerde herhangi bir yanma ve yatma belirtisi olmadığı, 4 iletkenli tellerde kopma olmadığı ve yerinde bulunduğu, böylece yangının ADM elektrik dağıtım iletim hattından kaynaklanmadığı belirtilmiştir.
2. Dosyadaki diğer deliller doğrultusunda somut olay değerlendirildiğinde; keşif mahallinde dinlenen mahalli bilirkişi Arife; yangının elektrik direklerinin olduğu yerden çıktığını ve yukardaki çam ağaçlarına doğru gittiğini, yangına konu yerdeki elektrik direklerindeki tellerin daha önce de birbirlerine çarptığını, mahalli bilirkişi Mustafa; belediye itfaiyesinde çalıştığını, olay tarihinde yangını söndürmek için itfaiye aracında olduğunu, yangın yerine geldiklerinde yangının elektrik direklerinin olduğu yerden yukarıya doğru gittiğini, elektrik direklerindeki tellerin koptuğunu ve yere akım veriyor vaziyette olduğunu beyan ettikleri halde, tanık beyanlarının nazara alınmama sebebi raporda açıklanmamıştır.
3. Diğer taraftan Orman Muhafaza Memuru tarafından düzenlenen 28.08.2012 tarihli suç tutağında yer alan tanık Turan Çelik'in imzalı beyanında özetle; yangın çıkmadan önce evde olduğunu, elektriklerin gelip gittiğini, dışarı baktığında elektrik hattının altından yangının başladığını gördüğünü, yangının elektrik hattından çıktığına emin olduğunu ifade ettiği, aynı ifadeyi Fethiye Asliye Ceza Mahkemesinin 2013/169 E. sayılı dosyasında da tekrarladığı, bu ifadeden elektrik kesintisi yaşanmadığının tanık ifadeleriyle belirlendiği yönündeki bilirkişi tespitinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
4. Ayrıca raporda; olay tarihli yangın resimlerinde, yangının çıktığı iddia edilen direklerin altında herhangi bir yanma ve yatma belirtisinin olmadığı, 4 iletkenli tellerde kopma olmadığı ve yerinde bulunduğu beyan edilmiş ise de; fotoğrafların davalı şirket elemanları tarafından çekildiği 28.08.2012 tarihli tutanak ile belirtilmiş olup, fotoğraftaki direklerin yangının başladığı elektrik iletim hatlarına ait direkler olup olmadığı hususunda yapılan bir tespit olmadığı halde, bu fotoğraflara itibar edilerek sonuca varılması yerinde görülmemiştir. Bu durumda, alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir.
5. Öte yandan; Jandarma tarafından düzenlenen 15.09.2012 tarihli tutanakta, yangının çıkış sebebinin hava şartlarının bozuk olması ve elektrik tellerinin yaz mevsimi sıcaklarından etkilenip esneyerek birbirine sürtünmesi sonucunda çıkan kıvılcımların otlara sıçradığı ve orman yangının meydana geldiğinin belirtildiği, Fethiye Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan soruşturma aşamasında alınan 03.10.2012 tarihli elektrik mühendisine ait bilirkişi raporunda; enerji nakil hatlarının periyodik kontrol ve onarımından sorumlu ...ş'ın olayda kusurlu olduğunun tespit edildiği, Fethiye Asliye Ceza Mahkemesinin 2013/169 E. sayılı dosyasında alınan 02.12.2013 tarihli elektrik mühendisi bilirkişisinin hazırladığı raporda; yangının yolun ağaç elektrik direğinden taraftaki çam ağaçlarının altlarından başladığını, elektrik tellerinde kopan küçük parçaların rüzgarın etkisiyle uzak mesafelere gidebildiğini, gevşek elektrik tellerinin aşırı rüzgarda elektrik hattı taşıyanlarının birbirine az değmesi sonucu kopmadan ark oluşturduğunu, bu ark sırasında küçük parçaların rüzgarın etkisiyle çam ağaçlarının altında bulunan ve çabuk yanabilen çam iğnelerini yaktığının bildirildiği görülmüştür.
6. Temyize konu dosyanın yargılama aşamasında fen bilirkişisinin hazırladığı 02.11.2020 tarihli raporda ise, yangının ilk olarak elektrik direğinin olduğu yerde başladığı tespit edilmiştir.
7. Hâl böyle olunca, Mahkemece; alınan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya yeterli olmadığı gözetilerek, dosyanın önceki bilirkişiler dışında oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kuruluna verilmesi, somut verilere dayalı, gerekçeli, taraf ve Yargıtay denetimine elverişli bilirkişi raporu alınması ve hasıl olacak sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA,
6100 sayılı Kanun'a eklenen Geçici madde 3 atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
22.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.