"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/192 E., 2022/40 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; kendi nam ve hesabına fakülte veya yüksekokul bitirerek astsubay nasbedilen Karaman İl Jandarma Komutanlığı emrinde görevli davalı J. Astsb. Çvş. davalının 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 68 inci maddesinin (f) fıkrası gereğince 1 yıllık deneme süresi içinde istifa talebinde bulunduğunu, atandıkları görevde bir yıllık deneme süresi sonunda Türk Silahlı Kuvvetlerine uyum sağlayamayan veya astsubaylığa engel hali görülenler ile deneme süresinin bitimine kadar kendi istekleri ile ayrılmak isteyenlerin Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişikleri kesileceği ve aldıkları aylıklar dışında Devlet tarafından bunlara yapılan masrafların, kanuni faizleriyle birlikte kendilerinden tahsil olunacağını, davalı için yapılan 35.488,00 TL'lik öğrenim giderinin yasal faiziyle birlikte ödenmesi için davalıya bildirimde bulunulduğunu, herhangi bir ödeme gerçekleşmediğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 35.488,00 TL'lik öğrenim giderinin ordudan ilişik kesme tarihinden itibaren uygulanacak yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; öğrencilik dönemini bitirip astsubay naspedilmesinin ardından bir yıla yakın astsubay olarak görev yaptığını ve bundan sonra 926 sayılı Kanun gereğince bir yıllık deneme süresi içinde istifa etme hakkını kullanarak görevden ayrıldığını, Jandarma Okullar Komutanlığı tarafından önce 28.01.2008 tarihinde tebellüğ ettiği ödeme yazısı ile, 2005 yılı astsubay okulu maliyet tutarı olarak yasal faiz hariç olmak üzere 19.836,76 YTL astsubay temel kursu ve 15.652 YTL de komando kursu olmak üzere toplamda 35.488,00 YTL tazminat talep edildiğini, talep edilen bu miktara 18.02.2008 tarihli dilekçesi ile itiraz ettiğini, davacı İdare tarafından yapılan tahakkukun hatalı olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece verilen 12.02.2014 tarihli ve 2011/512 E. 2014/59 K. sayılı kararıyla; alınan bilirkişi raporuna göre talep edilen 35.488 TL' den 6000 sayılı Kanunun 18. maddesi ve 926 sayılı Kanunun 115 nci maddesinin b fıkrasına eklenen “İntibak eğitimi sırasında yapılan masraflar ödemeye dahil edilmez” hükmü gereğince, intibak eğitiminde yapılan 15.662,09 TL masraf ile davalı tarafından Jandarma Okullar Komutanlığına yazdığı 07.09.2010 tarihli dilekçesinde belirttiği nedenlerle, 9.988,29 TL personel gideri, 47,29 TL amortisman ile 10.035,58 TL giderlerin toplamı olan 25.687,67 TL düşüldükten sonra geriye kalan 9.800,33 TL üzerinden davanın kabulü gerektiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile davacının davalıdan 9.800,33 TL alacaklı olduğunun tespitine, bu miktara dava tarihinden tahsil tarihine kadar yasal faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde taraflar temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 13 ncü Hukuk Dairesinin 19.02.2020 tarihli ve 2017/1347 E. 2020/2377 K. sayılı ilamıyla; somut olayda davalının, kendi nam ve hesabına fakülte bitirdikten sonra, 926 sayılı Yasa'nın 68 inci maddesi ve Dış Kaynaktan Muvazzaf Astsubay Temin Yönetmeliği hükümlerine göre, astsubay temel kursunu bitirerek astsubay adayı olarak atandıktan sonra komando kursu bitiminde deneme süresi sonunda istifa ettiği, bu durumda, davalının eğitim masraflarından kaynaklanan tazminat sorumluluğunun kapsamının ve miktarının tespitinde, ilamda belirtilen yasal düzenlemeler dikkate alınarak hesaplama yapılması ve buna göre davalının astsubay temel kursu ve diğer kurs masrafları olarak talep edilen eğitim giderlerinden 17.12.2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (a) bendinde; 09.11.2013 günlü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 1. maddesi ile yapılan düzenleme ile Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 3. Daire Başkanlığı'nın 21.04.2011 tarih, 2009/828 E. ve 2011/1214 K. sayılı kararı gereğince düşülmesi gereken giderleri düşüldükten sonra kalan miktardan sorumlu tutulması, borçlu olmadığı miktarın bu şekilde tespit edilmesi gerekirken Mahkemece hükme esas alınan raporda 926 sayılı Kanunu’nun 115 inci maddesinin (b) fıkrası gereği komando temel kursunun intibak eğitiminde yapılan masraf tutarı sayılarak tamamının maliyetlerden düşülmesi suretiyle hesaplama yapılmasının hatalı olduğu gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilamı uyarınca bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, alınan bilirkişi raporunun bozma ilamına uygun, gerekçeli, denetime elverişli ve hüküm kurmaya yeterli olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile 31.322,87TL' nin 14.10.2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı; davacı İdarece tarafına 3.061,75 TL harçlık verildiğinin iddia edildiğini, bunun doğru olmadığını, ilk beş ay kesinlikle ödeme almadığını, bu tarih sonrasında ise her ay 17,00 TL harçlık adı altında ödeme aldığını, kıyafet bedeli olarak da bu paranın geri alındığını, talep edilen harçlığın 3.061,75 TL yerine 223,74 TL olarak talep edilmesi gerektiğini, aynı eğitimi gören emsallere, farklı harçlık ödemesinin eşitlik ilkesine aykırı olduğunu, giyim kuşam gideri adı attında istenen 1.213,96 TL'nin de gerçek dışı olduğunu, yine bu konularda tanıkların dinlenmesi gerektiğini, sarf tarihi itibariyle faiz talebinin de yerinde olmadığını, hükme esas alınan raporun yetersiz olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 926 sayılı Kanunun 68 inci maddesi ve Dış Kaynaktan Muvazzaf Astsubay Temin Yönetmeliği hükümlerine göre, astsubay temel kursunu bitirerek astsubay adayı olarak atandıktan sonra komando kursu bitiminde deneme süresi sonunda istifa eden davalınınn, eğitim masraflarından kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 17.12.2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (a) bendi,
2. 04.02.1959 tarihli ve 13/5 ile 09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararları.
3. Değerlendirme
Temyize konu edilen Mahkeme kararının; uyulan bozma ilamında gösterildiği şekilde inceleme ve araştırma yapılarak, yine o ilamda belirtilen hukuki esaslar gereğince verildiği, bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan kısımlara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine imkan bulunmadığı, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalının öğrencilik dönemindeki harçlık ve yiyecek masrafı ile temel kurs dönemindeki beslenme, barınma, giyim donatım ve diğer (amortismanlar) masraflarının davacı tarafından iadesinin istenemeyeceğine, davacının diğer taleplerinin ise talep edilebilir olduğu yönündeki belirlemede bir isabetsizlik bulunmamasına göre; davalının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
21.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.