"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 46. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1485 E., 2023/1868 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen itirazın iptali davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacı ile davalı Üniversite arasında ilaç ve tıbbi malzeme alışverişinden doğan ticari ilişki olduğunu, davacı tarafından davalı Üniversite bünyesinde bulunan hastane için muhtelif tarihlerde ilaç ve malzeme satıldığını, malların fatura ve irsaliyeleri ile birlikte teslim edilmesine rağmen cari hesap alacaklarının 273.644,22 TL'lik kısmının 13.06.2020 tarihinde tebliğ edilen ihtara rağmen davalı tarafından ödenmediğini, davalının kısmi ödeme yaparak mal almaya devam ettiğini, bakiye kalan 255.518,77 TL, alacağın tahsili için başlatılan takibe haksız itiraz edildiğini, dava tarihi itibariyle asıl alacaklarının 253.268,00 TL olduğunu ileri sürerek; takibin 253.268,00 TL asıl alacak ve tüm takip ferileri üzerinden devamına, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiş, 15.03.2021 tarihli dilekçesiyle; dava tarihinden sonra dava ve takip konusu alacağa mahsuben toplam 253.268,00 TL ödeme yapıldığını belirterek, davalının icra dosyasında işleyecek faiz alacağı ile tüm ferilere yönelik itirazlarının iptaline, ödemenin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 100 üncü maddesi uyarınca infazda dikkate alınmasına karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacı tarafın sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 15.03.2022 tarihli ve 2021/745 E., 2022/162 K. sayılı kararıyla; konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, icra inkar tazminat talebinin yasal şartları oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 05.07.2022 tarihli ve 2022/1806 E., 2022/1743 K. sayılı kararıyla; başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılmasına, yeniden konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece verilen 09.11.2022 tarihli ve 2022/7104 E., 2022/8658 K. sayılı ilamla; davacının dava dilekçesindeki talebi doğrultusunda, davanın açıldığı tarihteki alacak miktarı üzerinden yargılama yapılması, dava sırasında yapılan ödemenin infaz aşamasında dikkate alınması, faiz ve feriler ile vekalet ücreti yönünden de dava tarihindeki miktarın esas alınması gerekirken, hatalı ve yanılgılı şekilde dava tarihinden sonra yapılan ödeme nedeniyle davanın konusuz kaldığının kabulü ile yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, ayrıca davalı Üniversitenin harçtan muafiyetinin davacının nispi harç yatırma zorunluluğunu ortadan kaldırmayacağı, Mahkemece öncelikle davacıya dava ve talep konusu değer üzerinden alınması gereken nispi harcın tamamlanması için usulünce ihtarat yapılarak süre verilmesi, bu sürede harç tamamlanır ise bir karar verilmesi gerektiğinden bahisle, karar bozulmuştur.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; eksik harç tamamlatılan, davanın kabulü ile davacının davalıdan asıl alacak 253.268,80 TL alacaklı olduğu anlaşılmakla bu miktar üzerinden itirazın iptaline, bu miktara takipten itibaren yasal faiz uygulanmak suretiyle takibin diğer kayıt ve şartlarda aynen devamına, yapılan ödemelerin infazda nazara alınmasına ve likit olan alacak nedeniyle davalının 253.268,80 TL asıl alacak üzerinden %20 oranında 50.653,76 TL icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulmasına karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; dava konusu alacak ön inceleme duruşmasından önce ödendiğinden vekalet ücretinin tamamına hükmedilemeyeceğini, davanın konusuz kaldığını, kabul kararının infaz kabiliyetinin bulunmadığını, ödeme tarihinde dava değeri 1.000,00 TL olduğundan tüm borcun ödendiğini, vekalet ücreti ve tazminatın, ödeme yapıldığı andaki harçlandırılmış tutar üzerinden belirlenmesi gerekirken yanlış tutar üzerinden hüküm altına alındığını, alacağın yargılamayı gerektirdiğini ileri sürerek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, satış sözleşmesindan kaynaklı alacağın tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
09.05.1960 tarihli ve 21/9 ile 04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararları.
3. Değerlendirme
Bölge Adliye Mahkemesince; uyulan bozma ilamında gösterilen şekilde işlem yapılarak ve bozma ilamında belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verildiği, alacak ferileriyle birlikte tamamen ödenmemekle vekalet ücretinin doğru hesaplandığı, likit olan alacak yönünden davalı aleyhine icra inkar tazminatına ve dava tarihinden sonra ödenen tutarın infazda dikkat alınmasına hükmedilmesinde herhangi bir isabetsizlik olmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.11.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.