"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1410 E., 2023/1099 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ: Konya 2. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2020/1106 E., 2022/184 K.
Taraflar arasındaki Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanundan kaynaklanan davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; müvekkillerinden ...'ün Arçelik A.Ş.'nin yetkili satıcısı ... Dayanıklı Tüketim Malları Tic. A.Ş.'den Arçelik 284630 EI Att Kombi No Frost buzdolabı satın aldığını, buzdolabı teslim edildikten sonra 10.08.2020 tarihinde 5 yaşındaki oğlu müvekkili ...'ün ayağını buzdolabının alt kısmına çarparak ağır şekilde yaralandığını, buzdolabının alt kısmının güvenli hale getirilmediğini, ayıplı ürün teslimi yapıldığını, buzdolabı serisinin ve alt serilerinin tespiti yapılmış olanların hatasının düzelttirilmesine ve düzeltilmesi için üretici fırmaya süre verilmesine, verilen süre içerisinde ayıbın giderilmemesi durumunda ürünün üretiminin durdurulmasına ve toplatılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ...Ş. vekili; üründe tüketicinin kullanım sırasında beklediği faydayı ortadan kaldıran bir kusur bulunmadığını, buzdolabı çalışırken ve tüketicinin beklediği işlevi yerine getirirken doğmuş bir zarardan söz etmenin mümkün olmadığını, davacı ...'ün yaralanmasının çarpma etkisi ile olduğunu, ürünün hala davacının kullanımında olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte davadaki talep yönünden açık bir orantısızlık bulunduğunu savunarak, asli ve feri tüm talepler yönünden davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Dayanıklı Tüketici Malları Tic. A.Ş. vekili; ürünün aranan kalite standartlarına uygun bir şekilde TSE damgasını ve CE sertifikasını haiz olarak tüm dünya piyasalarına arz edildiğini, müvekkili şirketin somut uyuşmazlıkta satıcı vasfını taşıdığını, davacı tarafların talep konularına dayanak göstermiş oldukları TKHK m. 74/2 hükmü ele alındığında müvekkil şirketin davada husumetinin bulunmadığını, gerek dava konusu buzdolabında, gerekse buzdolabı serisi ile alt serilerde mevzuata aykırılık teşkil edebilecek hiçbir hukuka aykırılık bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu buzdolabı serisinde, buzdolabının günlük kullanım yüzeyinde yer almayan bölümünde kullanılan 5734910100 stok numaralı arka ayak sac parça ürününün baskı ve sürtünme gördüğünde keskinlik arz eden nitelikte olduğu, dava konusu buzdolabının TS EN ISO 15502 ve TS EN 60335-2-24'e uygun olarak üretilmiş olup CE sertifikasına sahip olduğu, Mahkemece yapılan keşif incelemesinde keskinlik arz eden kısmının kabul edilebilir düzeyde risk barındırdığının bilirkişi heyeti tarafından tespit edildiği, buzdolabının arka ayak sac parça ürününün ayıplı olduğunun tespiti ile birlikte söz konusu ayıplı parçanın ürünün bütünü üzerinde etkisi, ürünün kullanım alanı ile ayıplı ürünün ilgili serinin satışının durdurulmasını ve piyasadan toplatılmasını gerektirecek düzeyde tehlikelilik ihtiva etmediği değerlendirildiğinden; davalı ... Dayanıklı Tüketici Malları Tic. A.Ş yönünden davanın pasif husumet yokluğundan reddine, davalı ...Ş yönünden davanın kısmen kabul kısmen reddine, dava konusu Arçelik marka, 284630 EI A++ model, kombi no frost buzdolabı serisinde kullanılan 5734910100 stok numaralı arka ayak sac parça ürününün ayıplı olduğunun tespitine, dava konusu Arçelik marka, 284630 EI A++ model, kombi no frost buzdolabı serisinde kullanılan 5734910100 stok numaralı arka ayak sac parça ürününde mevcut ayıptan kaynaklı riskler yönünden 6502 sayılı Kanun'un 74/2 maddesi kapsamında yasal şartlar oluşmadığından üretimin durdurulması ve piyasadan toplatılması talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili; davaya konu buzdolabı serisinin ayıplı olduğunun tespit edildiği halde bu ürünün toplatılması ya da üründeki ayıbın giderilmesi talebinin kabulü için yeterli görülmediğini, Mahkemece alınan dört rapor yerine Eskişehir talimat mahkemesi aracılığıyla alınan raporun hükme esas alındığını, IEC test raporuna ek Avrupa ülkeleri için grup gereklilikleri ve ulusal gereklilikler adı altında düzenlenen belgeye göre üründe keskin kenarlar olmamasının gerektiğini, tüm raporlarda keskin kenarların bulunduğunun tespit edildiğini, üründeki riskin öngörülebilir olmadığını, ayıbın giderilmesi kararı isteminin reddinin hatalı olduğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı satıcı şirket yönünden 6502 sayılı Kanun'un 74 üncü madde kapsamında talepte bulunulmayacağından davanın husumetten reddi doğru olduğu gibi, üretici firma yönünden de serilerde ayıp tespit edilemediğinden davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazları tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 74 üncü maddesine dayalı olarak seri üretilen maldaki ayıp nedeniyle ayıbın giderilmesi mümkün olmazsa toplatılması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 74 üncü maddesi
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, temyiz olunan kararda belirtilen gerekçeye uygun olarak karar verildiğinin anlaşılmasına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2. Somut olayda; davacılardan ...'ün Arçelik A.Ş.'nin yetkili satıcısı ... Dayanıklı Tüketim Malları Tic. A.Ş.'den 20.07.2020 tarihinde Arçelik 284630 EI Att Kombi No Frost buzdolabı satın aldığını, buzdolabı teslim edildikten sonra 10.08.2020 tarihinde 5 yaşındaki oğlu davacı ...'ün ayağını buzdolabının alt kısmına çarparak ağır şekilde yaralandığını, buzdolabının alt kısmının güvenli hale getirilmediğini, ayıplı ürün teslimi yapıldığını, buna göre 6502 sayılı Kanun'un 74. maddesi gereği buzdolabı serisinin ve alt serilerinin tespiti yapılmış olanların hatasının düzelttirilmesine ve düzeltilmesi için üretici fırmaya süre verilmesine, verilen süre içerisinde ayıbın giderilmemesi durumunda ürünün üretiminin durdurulmasına ve toplatılmasına karar verilmesini işbu davada talep etmiştir.
3. 6502 sayılı Kanun'un 74/2 maddesinde "Satışa sunulan seri malın ayıplı olduğunun mahkeme kararı ile tespit edilmesi hâlinde, mahkeme ayıbın niteliğine göre malın satışını geçici olarak durdurma veya ayıbı giderme kararları verebilir. Üretici veya ithalatçı mahkeme kararının tebliğ tarihinden itibaren en geç üç ay içinde malın ayıbını ortadan kaldırmakla yükümlüdür. Malın ayıbının ortadan kalkmasının imkânsız olması hâlinde mal, üretici veya ithalatçı tarafından toplanır veya toplattırılır. Toplatılan mallar taşıdıkları risklere göre kısmen veya tamamen imha edilir veya ettirilir. İmha edilen malla ilgili tüketicinin dava ve tazminat hakları saklıdır. '' hükmünü içermektedir.
4. Dosyanın incelenmesinde, Mahkemece 284630 EI A++ model kombi no frost buzdolabı serisinde kullanılan 5734910100 stok numaralı arka ayak sac parça ürününün ayıplı olduğunun tespitine karar verilmiş olup, davalılar vekillerince söz konusu karar temyiz edilmediğinden, üründeki arka ayak sac parçanın ayıplı olduğunun tespiti hususu kesinleşmiştir.
5. Ürünün kümülatif değerlendirmesinde ise, buzdolabının günlük kullanım yüzeyinde yer almayan bölümünde kullanılan 5734910100 stok numaralı arka ayak sac parça ürününün ''baskı ve sürtünme gördüğünde'' keskinlik arz eden nitelikte olduğundan ayıplı ürüne ilişkin davacıların taleplerinden ilgili serinin satışının durdurulmasını ve piyasadan toplatılmasını gerektirecek düzeyde tehlikelilik ihtiva etmediğinden Mahkemece bu talepler yönünden davanın reddine karar verilmişse de, 6502 sayılı Kanun'un 74/2 maddesindeki "... veya ayıbı giderme kararları verebilir." hükmünün değerlendirilmediği anlaşılmıştır.
6. Hal böyle olunca, İlk Derece Mahkemesince dava konusu üründeki tespit edilen ayıbın giderilmesi hususunda bir değerlendirme yapılarak ,sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken; yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca ORTADAN KALDIRILMASINA,
3. İlk Derece Mahkemesi kararının aynı Kanun'un 371 inci maddesi uyarınca davacılar yararına BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.