"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/625 E., 2022/1791 K.
DAVA TARİHİ : 20.07.2020
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/394 E., 2021/34 K.
Taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; dava konusu adresteki taşınmazı kiraladığını, taşınmazın geçmiş dönem elektrik borçlarından dolayı elektriğinin kesik olduğunu, önceki dönem elektrik abonesinin 18.317,00 TL' lik borcundan dolayı davalının yeni abonelik yaptıramayacağını ve borcun ödenmesi gerektiğini bildirdiğini, bu nedenle kiracısı olduğu taşınmazı kullanmak istemesine rağmen mağdur edildiğini ileri sürerek; tedbiren abonelik kaydı oluşturularak taşınmazın elektriğinin açılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; dava konusu aboneliğin ödenmeyen 89 adet fatura ve toplamda 18.518,55 TL (Kaçak ve usulsüz kullanım faturaları dahil) elektrik kullanım borcunun olduğunu, borcun yüksek olması sebebiyle abonelik devir talebinin borcun ödenmesinden kaçınmak amacıyla girişilen muvazaa işlemden ibaret olduğunu, kaçak ve usulsüz kullanıma ilişkin borçların da sorgulanması gerektiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; vergi dairesinden gelen yazı cevabına göre davacı ile yapılan 27.11.2020 tarihli yoklama fişi ile 01.07.2020-08.09.2020 tarihleri arasında davacının dava konusu adreste ikamet ettiği ve 15.09.2020 tarihinden itibaren dava dışı ... adlı şahsın burada ikamet ettiği, dava dışı ...'nin mülk sahibi olduğu, mülk sahibi ... ile imzalanan kira sözleşmelerinin müzekkere ekinde dosyaya ibraz edildiği, kolluk araştırma tutanağına göre de dava konusu adreste 03.11.2020 tarihi itibariyle dava dışı ... ve ailesinin ikamet ettiği, ...'in taşınmaz sahibi olan ... ile kira sözleşmesi imzalayarak kiracı sıfatını kazandığı, davacının taşınmaz üzerindeki şahsi hak olan kiracılık sıfatını kaybettiği, davacının dava konusu elektrik aboneliği istenen taşınmaz üzerinde bir mülkiyet hakkının bulunmadığı, bu şekliyle davanın konusuz kaldığı, yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden ise dava konusu abonelik tesisi talep edilen taşınmazın eski abonesi ile davacı kiracı arasında borçtan kurtulmak amacı ile muvazaalı bir ilişki olduğunun ispat edilemediği, tarafların birbirini tanıdığına akrabalık arkadaşlık vb. ilişki bulunduğuna ilişkin dosyaya ibraz edilen bir delilin bulunmadığı, bu nedenle davalı aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedildiği gerekçesiyle, davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; İlk Derece Mahkemesinin delilleri yeterince değerlendirmeden karar verdiğini, davacı ve aboneliğe konu taşınmazın maliki arasında muvazaalı bir işlem olduğu halde İlk Derece Mahkemesince muvazalı bir işlemin olup olmadığının yeterince araştırılmadığını, dava konusu taşınmaza ait aboneliğin ödenmeyen 89 adet ve toplamda 18.518,55 TL elektrik kullanım borcunun olduğunu, kira akdinin gerçek olup olmadığı, aboneliğe konu taşınmazın bulunduğu çevrede ortalama aylık kira bedeli araştırılmadan, davacının aboneliğe konu meskeni fiilen kullanıp kullanmadığı tespit edilmeden davacı lehine yargılama giderlerine ve vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, eksik araştırma ile karar verildiğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kararın, Mahkemece dosyada bulunan delillerin takdirinde hata yapılmadan iddia ve savunma ile birlikte hukuka uygun şekilde değerlendirilmek suretiyle yasal ve hukuksal gerekçelere ve maddi delillere dayandırılarak verildiği gerekçesiyle, davalı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesindeki sebepleri ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, elektrik aboneliğinden kaynaklı muarazanın giderilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) "Esastan sonuçlanamayan davada yargılama gideri" kenar başlıklı 331 inci maddesinin 1 inci fıkrası şöyledir: " Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder."
2. Dava tarihinde yürürlükte olan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin "Sözleşmenin süresi ve sona erme" kenar başlıklı 24 üncü maddesinin 5 ve 6 ncı fıkraları şöyledir: (5) Bir önceki tüketicinin perakende satış sözleşmesini sonlandırmadan veya sonlandırarak ayrılması ve farklı bir gerçek veya tüzel kişinin, aynı kullanım yeri için yeni bir perakende satış sözleşmesi ya da ikili anlaşma başvurusunda bulunması halinde görevli tedarik şirketi tarafından;
a) Önceki tüketicinin ödenmemiş borçlarının bulunması halinde, söz konusu borçlar, ilgili tüketicinin güvence bedelinden düşülmek suretiyle karşılanır ve ilgili sözleşme sona erdirilir.
b) Güvence bedelinin ödenmemiş borçları karşılamaması halinde, (a) bendi kapsamında işlem yapılır ve kalan borç önceki tüketiciden tahsil edilir.
c) Bu Yönetmelik hükümleri uyarınca gerekli olan bilgi ve belgelerin sunulması kaydıyla, yeni başvuru sahibiyle perakende satış sözleşmesi düzenlenir.
(6) Beşinci fıkra kapsamında, bir önceki tüketicinin perakende satış sözleşmesini sonlandırmadan kullanım yerinden ayrılması halinde, görevli tedarik şirketi, yeni başvuru sahibinden söz konusu kullanım yerinin kullanım hakkına sahip olduğunu belgelemesini ister.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, davacının yargılama sürecinde şahsi hak niteliğindeki kiracılık sıfatını kaybettiği, davalı tarafça muvazaa iddiasının da ispat edilemediği, yargılama gideri ve vekalet ücretinin de davalı tarafça muvazaa iddiası ispat edilemediğinden doğru şekilde hüküm altına alındığı, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, verilen kararda isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla, davalı tarafın temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.