"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2045 E., 2022/2764 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 11. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/460 E., 2021/158 K.
Taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesi ile; eczane işlettiğini, taraflar arasında davalı Kurum ile sigortalılarına ilaç teminine ilişkin sözleşme imzalandığını, SGK'nın taraflar arasındaki sözleşme ve mevzuata aykırı olarak sözleşmeyi protokolün 5.1 ... maddesi gereğince fesih ettiğini, 28.06.2019 tarihinde, davalı Kuruma yeniden sözleşme yapılması talebi ile müracaat etmesine rağmen cevap verilmediğini, davalı Kurum işleminin mevzuat ve sözleşmeye aykırı olduğunu, sözleşme yapılmasına ilişkin talebinin kabul edilmesi gerektiğini ileri sürerek, taraflar arasında sözleşme ilişkisinin kurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Kurum cevap dilekçesi ile; fesih işleminin protokolün 5.1 ... maddesine uygun olarak yapıldığını, davacı hakkında FETÖ şüphesi ile soruşturma yapıldığını, davacı tarafından fesih işleminin iptaline ilişkin olarak Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/376 E. sayılı dosyası ile açılan davanın reddine karar verilip kesinleştiğini, davacının 28.06.2019 tarihinde davalı Kuruma ... sözleşme yapılması talebi ile yaptığı müracaatın reddedildiğini, bu durumun davacıya davalı Kurumda mevcut adresi itibariyle bildirildiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; sözleşme serbestisi gereği davalı Kurumun sözleşme ilişkisi kurma zorunluluğu bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davalı Kurum tarafından yapılan işlemlerin mevzuat ve sözleşmeye aykırı olduğunu, sözleşme yapma ve sürdürme zorunluluğu olan hallerde (kanuna ve sözleşmeye aykırılık yoksa) fesih hakkının kullanılması veya sözleşme yapmaktan kaçınılamayacağını, davalının sözleşme yapma yükümlülüğünün bulunduğunu ileri sürerek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında ilaç teminine ilişkin sözleşme bulunduğu, mevcut sözleşmenin davalı tarafından 08.01.2017 tarihinde fesih edildiği, davacı tarafından Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/376 E. sayılı dosyası ile fesih işleminin iptali talebi ile açılan davanın reddedilip kesinleştiği, davacının ... sözleşme yapılmasına ilişkin 28.06.2019 tarihli talebinin reddedildiği ve taraflar arasında ... dönem için sözleşme yapılmadığı, davacı hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının Terör Suçları Soruşturma Bürosu tarafından 2018/102352 Soruşturma sayılı dosya ile yapılan soruşturma neticesinde Ankara 18. Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/224 E. sayılı dosyası ile dava açıldığı ve sonuçlanmadığını ilişkin ihtilaf bulunmadığı, protokolün 6.3 üncü maddesi gereğince hakkında kamu davası açılan ve beraat eden eczacılar ile talebi halinde sözleşme yapılabileceği gözetildiğinde, davalı Kurumun davacı ile sözleşme yapmama işleminin yerinde olduğu gerekçesiyle mahkemece verilen kararda usul ve yasaya aykırılık bulunmadığından davacının istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar ederek, ayrıca Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin taraflar arasında sözleşmenin bulunduğunu ve uyuşmazlığa sözleşme hükümlerinin uygulanacağını kabul etmesinin doğru olduğunu ancak, sözleşmedeki 6.3 üncü maddesinin hangi uyuşmazlıklarda uygulanacağı konusunda ihtilaf bulunduğunu, kendisi hakkında Protokol hükümlerine göre dava açılmadığını, genel hükümlere göre siyasi bir dava açıldığını ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında imzalanan mevcut ilaç temin sözleşmesine dayalı olarak davalının mevzuat ve sözleşmeye aykırı fesih kararı almasından sonra ... dönemde davacının sözleşme yapılmasına ilişkin talebinin reddedildiği iddiası ile sözleşme yapılmasına karar verilerek muarazanın giderilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 2016 yılı Eczane Protokolü'nün 7.1 ... maddesi şöyledir; “…Kurum, Protokol hükümlerini kabul eden ve başvuru formunun getiren her eczacı ile (feshi gerektirecek hususlar nedeniyle sözleşmeleri feshedilenlerin fesih süreleri boyunca ve muvazaalı olarak açıldığı kanıtlanan eczacılar hariç) sözleşme yapar…”
2. Aynı Protokolün 6 ncı maddesi ise;
6.1. Bu Protokol hükümleri ile ilgili olarak ceza hukuku açısından suç teşkil eden fiillerin tespiti halinde, ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
6.2. Hakkında suç duyurusunda bulunulan ve sözleşmesi feshedilen eczacı veya mesul müdür hakkında takipsizlik karanı verilmesi ve bu kararın kesinleşmesinden sonra talep halinde sözleşme yapılır.
6.3. Bu Protokol hükümleri ile ilgili olarak hakkında suç duyurusunda bulunulan ve açılan Kamu davası sonucunda ceza mahkemesi tarafından beraat kararı verilen eczacının beraat kararından sonra talebi halinde sözleşme yapılır.” şeklinde düzenlenmiştir.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirmesi ile yukarıda yer verilen hukuk kuralları ve protokol hükümlerine, davacı hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının Terör Suçları Soruşturma Bürosu tarafından 2018/102352 Soruşturma sayılı dosya ile yapılan soruşturma neticesinde Ankara 18. Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/224 Esas sayılı dosyası ile açılan davanın halen derdest olmasına, temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davacı vekili tarafından ileri sürülen temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.09.2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.