"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından duruşma istemli olarak temyiz edilmekle; miktar itibariyle duruşma istemi reddedilerek kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; davalı Kurum ile 06.02.2012 tarihli 2012 yılı ... Özel Sağlık Hizmet Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi imzalandığını, anılan sözleşmenin 5 inci maddesi kapsamında sağlık merkezine başvuran hastalara sözleşmenin 6.2 nci maddesi kapsamında sağlık hizmeti sunması gerekirken, sözleşmenin 6.1.1 inci maddesi kapsamında sağlık merkezine sözleşmenin 10 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde ödeme yapması gerektiğini, müracaat eden davalı Kurum sigortalılarına yönelik tıbbi işlemleri sözleşmenin 7.1 inci maddesi kapsamında ilgilinin Kuruma ilk müracaatında kimlik tespiti sureti ile başladığını, ilgili hasta ve hastaya ait tüm tıbbi işlemleri davalı Kurumun anılan dönemi kapsayan Sağlık Uygulama Tebliği (...) hükümleri çerçevesinde Tebliğin 9 uncu maddesinde düzenlenen "faturalandırma ve ödeme başlığı" hükmü çerçevesinde anılan tebliğ hükmü gereği ... sistemine kayıt ettiğini, bu aşamadan sonra sistem ilgili hastanın tüm tıbbi işlemlerinin yapılıp yapılmayacağını online denetlemek suretiyle izin verme veya red etme seçenekleri ile yönlendirdiğini, ... sisteminin izin verdiği işlemleri yaptığını izin vermediği işlemleri yapmadığını, davalının tebliğ ettiği 09.11.2015 tarihli yazı ile "kurumları sigortalıları ... ..., ve ...'ın merkezinizde tedavi olmadığı halde kurumlarına fatura düzenlendiğinin tespit edildiği" gerekçesi ile neticeten 80.000,00 TL; "...'nın merkezinize ilaç yazdırmak için geldikleri ancak Kurumlarınca acil branşından fatura düzenlendiğinin tespit edildiği" gerekçesi ile neticeten 40.000,00 TL olmak üzere toplam 120.000,00 TL ceza-i şart uygulandığının bildirildiğini, anılan yazıya itiraz edildiğini, Kurum tarafından taraflarına 12.01.2016 tarihinde tebliğ edilen yazı ile itirazlarının kabul edilmediğinin her hangi bir gerekçe göstermeksizin belirtildiğini, davalı Kurumun yazı tebliği akabinde alacaklarına yönelik mahsup işlemi yapacağından ... 23. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/5 Değişik ... sayılı dosyaları ile tedbir talebinde bulunulduğunu, hastalara yönelik verdiği tıbbi hizmete rağmen aleyhine tedbir istenen her hangi bir araştırma yapmaksızın ceza-i şart uygulaması yoluna gittiğini, hastalarının beyanlarının dahi alınmadan cezai şart uygulanmasının usule aykırı olduğunu belirterek, davalı tarafından 11.01.2016 tarihinde tebliğ edilen 09.11.2015 ve 5625151 sayılı yazısı ile talep edilen toplam 120.000,00 TL cezai şart yönünden borçsuzluğunun tespiti ile her hangi bir nedenle dava süresince ödeme yapılması halinde ödenen miktarın ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile istirdadına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; davayı kabul etmediklerini, yapılan işlemlerin hukuka ve mevzuata uygun olduğunu, Özel ... ... Hastanesini konu alan şikayetlere istinaden yürütülen incelemeler esnasında alınan beyanlara Özel Serene Tıp Merkezi hakkında yapılan inceleme ve araştırma sonucunda sigortalıları ... , , , ...'ın merkezlerinde tedavi olmadığı halde Kurumlarına fatura düzenlendiğinin tespitine bağlı olarak 2012 yılı ... Özel Sağlık Hizmeti sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alma Sözleşmesi gereğince işlem yapıldığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; toplanan deliller, dosyadaki bilgi ve belgeler, SGK'dan gelen cezai şart ile ilgili bilgi ve belgeler, bilirkişi rapor ve ek raporu ile tüm dosya kapsamından; davacı ve davalı Kurum arasında 06.02.2012 tarihli 2012 yılı ... Özel Sağlık Hizmet Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi bulunduğu, Sosyal Güvenlik Kurumunun sözleşme hükümlerine göre denetim ekiplerince yapılan tespitler doğrultusunda davacıya toplam 120.000,00 TL cezai şart uygulamasının yerinde olduğu sonucuna varıldığından, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı, Mahkemece verilen kararın yasa ve usule aykırı olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda bilirkişinin davalı Kurum beyanlarını olduğu gibi yazmakla yetindiğini, cezai işleme konu hastaların tedavi olup olmadıklarının tespit edilmesi gerektiğini, bu hastaların davalı Kuruma verilmek üzere taahhütname imzaladıklarını, bu konuda bir inceleme ve değerlendirme yapılmadığını, ek raporda da yeniden davalının iddialarına ve belgelerine itibar edildiğini, Kurum kayıtlarını cezai işlem tesisine yeterli olmadığı, çelişkili olduğunu, bilirkişi raporunun çelişkiye yönelik bir tespit yapmadığını, denetime elverişli olmayan bilirkişi raporu dayanak gösterilerek verilen red kararının kaldırılması gerektiğini ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, tüm dosya kapsamıyla anlaşılmış olup, ayrıca alınan bilirkişi raporunun taraf, mahkeme ve istinaf kanun yolu denetimine olanak sağlayacak şekilde düzenlenip, hükme esas alınmaya yeterli olduğu, Mahkemece verilen kararın yerinde bulunduğu gerekçesiyle, davacının tüm istinaf itirazları yerinde görülmediğinden istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazları tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı Kurum tarafından davacı hastane aleyhine uygulanan toplam 120.000,00 TL cezai şartın haksız olduğundan bahisle davacının borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 2012 yılı SGK Özel Sağlık Hizmeti Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alma Sözleşmesinin 11.1.15 inci numaralı maddesi; '' Sağlık hizmeti sunulmadığı halde, Kuruma fatura edildiğinin tespiti halinde 10.000,00 TL den az olmamak üzere işlem bedellerinin 5(beş) katı '' maddesi hükmü Zeyilname 2'nin 9 uncu maddesinde '' Sözleşmenin (11.1.15), (11.1.16), (11.1.17), (11.1.18) numaralı maddelerinde yer alan fiilleri gerçekleştiren ...'ler hakkında uygulanan cezai şart tutarları;
'' ...'na cezanın tebliğ edildiği tarihten önceki son 1 yıl içerisinde Kuruma ... üzerinden iletilen toplam tahakkuk tutarına göre hesaplanacak aylık ortalama tutarı, 100.000,00 TL (dahil) ye kadar olan sağlık hizmeti sunucuları için 2.000 TL, 100,000 TL-500.000 TL (dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 4.000 TL , 500,000 TL-1.000,000,00 TL(dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 6.000 TL ,1.000,000,00 TL-2.000,000,00 TL (dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 8.000 TL , 2.000.000,00 TL ve üzeri olan sağlık hizmeti sunucuları için 10.000 TL tutarından az olmamak üzere, işlem bedellerinin 5 katı tutarında cezai şart uygulanır." şeklinde düzenlenmiştir.
2. 2012 Yılı Özel Sağlık Hizmeti Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alma Sözleşmesinin 11.1.16 ncı maddesi; "Faturanın veya faturaya dayanak oluşturan belgelerin gerçeğe aykırı olarak düzenlendiğinin tespiti halinde 10.000 TL den az olmamak üzere işlem bedellerinin 5 katı '' maddesi hükmü, Zeyilname 2'nin 9 uncu maddesinde "Sözleşmenin (11.1.15), (11.1.16), (11.1.17), (11.1.18) numaralı maddelerinde yer alan fiilleri gerçekleştiren ...'ler hakkında uygulanan cezai şart tutarları ;
'' ...'na cezanın tebliğ edildiği tarihten önceki son 1 yıl içerisinde Kuruma ... üzerinden iletilen toplam tahakkuk tutarına göre hesaplanacak aylık ortalama tutarı, 100.000,00 TL (dahil) ye kadar olan sağlık hizmeti sunucuları için 2.000 TL, 100,000 TL-500.000 TL (dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 4.000 TL , 500,000 TL-1.000,000,00 TL(dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 6.000 TL ,1.000,000,00 TL-2.000,000,00 TL (dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 8.000 TL , 2.000.000,00 TL ve üzeri olan sağlık hizmeti sunucuları için 10.000 TL tutarından az olmamak üzere, işlem bedellerinin 5 katı tutarında cezai şart uygulanır.'' şeklinde düzenlenmiştir.
3. Aynı sözleşmenin Zeyilname 2 ile değişen 11.2.6 ncı maddesi şöyledir;
''Bu sözleşmenin (7.6.5) numaralı maddesinde belirtilen hükme aykırı davranıldığının, (11.1.12) numaralı maddesinde belirtilen fiillerin işlendiğinin (11.1.13), (11.1.14), (11.1.15), (11.1.16), (11.1.17), (11.1.18 ) numaralı maddelerinde sayılan fiillerin kasıtlı olarak gerçekleştirildiğinin tespiti halinde, gerekli cezai şart uygulanarak ... yazılı olarak uyarılır. Bahse konu maddelerde belirtilen aynı fiile ilişkin uyarının tebliğ tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde tekrarlanması halinde sözleşme tek taraflı feshedilir. Bu durumda ... ile fesih tarihinden itibaren 1 yıl süreyle yeniden sözleşme yapılmaz ''
3. Değerlendirme
1. Eldeki davada davacı, davalı Kurum tarafından uygulanan 120.000 TL cezai şartın iptalini talep etmiştir. Davalı Kurum ise cezanın taraflar arasında imzalanan 2012 Yılı Özel Sağlık Hizmeti Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alma Sözleşmesinin 11.1.15 ve 11.1.16 ncı maddeleri gereğince (Zeyilnameler dikkate alınarak) sağlık hizmeti sunulmadığı halde Kuruma fatura edildiğinin ve davacı merkeze ilaç yazdırmak için giden hastaların acil branşından Kuruma fatura edildiğinin tespit edilmesi nedeniyle tahakkuk edildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Dosyaya sunulan bilgi ve belgeler kapsamında hükme esas alınan kök ve ek bilirkişi raporlarının incelenmesinde; ... 01.04.2013 tarih ve SA-88 sayılı denetim raporuna göre değerlendirme yapıldığı, hastaların Kuruma verdikleri yazılı beyanlar üzerine muayene olmadıklarının veya acil branşından giriş yapılarak ilaç yazdırdıklarının tespit edildiği, denetim raporunda bahsi geçen bu beyanlar esas alınarak bilirkişi kök ve ek raporunun düzenlendiği, Mahkemece başka bir araştırma yapılmadan karar verildiği anlaşılmıştır.
3. Sağlık hizmeti sunulmadığı halde Kuruma fatura edildiği iddia edilen 20 adet işlemle ilgili olarak hasta ... ... ve ...'ın; ilaç yazdırmak için acil branşından giriş yapılarak muayene fatura edildiği iddia edilen 10 adet işlemle ilgili olarak ise hasta ...'nın Mahkemece tanık olarak beyanları alındıktan sonra ilgili ..., Protokol ve Zeyilname hükümleri kapsamında gerekirse ek rapor alınarak yahut yeni bir bilirkişi heyeti oluşturarak rapor alınmak suretiyle değerlendirilmesi gerekmektedir.
4. Bu nedenle yukarıda yapılan açıklamalar dikkate alındığında, Mahkemece sadece SGK denetim raporu esas alınarak eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiş olup, bozmayı gerektirmiştir.
5. Bozma nedenine göre davacının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
VI. KARAR
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA,
3. Davacının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.