"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2022/73 E., 2022/510 K.
DAVA TARİHİ : 12.10.2009
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı ve davalı ... A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; davalı ... Proje ve İnş. A.Ş'den satış vaadi sözleşmesiyle ... ili, ... ilçesi, ... Mah., 3467 ada, 12 parsel sayılı taşınmaz üzerinde kayıtlı B-2 Blok 8 nolu bağımsız bölümü satın aldığını, satış bedeli olarak 245.000,00 TL'yi ödediğini, diğer davalı ... Ekonomi Bankası ile aralarındaki 15.04.2008 tarihli konut finansmanı sözleşmesi ile 75.000,00 TL bedelli bağlı kredi kullandığını, dava tarihi itibariyle davalı bankaya 46.017,64 TL ödeme yaptığını, sözleşmeye göre Ekim 2008’de teslim edilmesi gereken dairenin halen tamamlanarak teslim edilmediğini, ... 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/107 Değişik ... sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda konut ve ortak alanlardaki eksikliklerin giderilmesi için 46.501,82 TL harcama yapılması gerektiğinin tespit edildiğini, ayrıca dairenin aylık 600,00 TL kira geliri getireceğinin belirlendiğini ileri sürerek; ıslah ile birlikte fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla kredinin geri ödenmesinden kalan bakiye 51.431,36 TL dikkate alınarak davalı bankaya 51.431,36 TL borçlu olmadığının tespitine, sözleşmeden kaynaklanan geç teslim tazminatı 22.050,00 TL ve 9 aylık kira bedeli olarak 5.400,00 TL olmak üzere toplam 27.450,00 TL ile eksik imalat bedeli 57.070,83 TL olmak üzere toplam 84.520,83 TL dikkate alınarak ödediği kredi bedeline istinaden 33.089,47 TL’nin istirdatına karar verilmesini istemiş, yargılama aşamasında davalı ... Proje ve İnş. A.Ş. yönünden davayı atiyeye bırakmıştır.
II. CEVAP
Davalı Banka; dava konusu satış sözleşmesinin tarafı olmadıklarını, davacıya özellikle dava konusu konutu satın alması için konut kredi sözleşmesi kullandırılmadığını, sözleşmenin 4 üncü maddesine göre gecikme tazminatından davalı şirketin sorumlu olduğunu, taşınmazın teslim edilmemesinden kaynaklı bir sorumluluklarının olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 13.11.2014 tarihli 2009/354 E., 2014/939 K. sayılı kararıyla ... A.Ş. yönünden davanın açılmamış sayılmasına, diğer davalı hakkında açılan davanın kısmen kabulüne, fazla ödenen 5.711,77 TL, eksik işler bedeli 12.056,73 TL, gecikme ve kira tazminatı 19.447,74 TL toplamı üzerinden dava tarihinden geçerli olmak üzere yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen karara yönelik süresi içinde davacı ve davalı banka vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 08.06.2016 tarihli ve 2015/9195 E., 2016/14699 K. sayılı kararıyla, çelişkili karar verildiği gerekçesiyle karar bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1.Mahkemenin 15.11.2016 tarihli ve 2016/2505 E., 2017/500 K. sayılı kararıyla; davanın kısmen kabulüne, davacının davalı bankaya 44.506,10 TL borçlu olmadığının tespitine, davacının fazla ödediği 5.711,77 TL'nin ve 19.447,74 TL gecikme tazminatının dava tarihi olan 12.10.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine ilişkin verilen karara yönelik süresi içinde davacı ve davalı banka vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 29.06.2020 tarihli ve 2017/9266 E., 2020/5424 K sayılı kararıyla davacı tüketicinin bilirkişi raporunda tespit edilen açık ayıplar yönünden malın tesliminden itibaren 30 gün içerisinde, gizli ayıplar yönünden ise teslim aldığı taşınmazda ayıpların ortaya çıktığı tarihten itibaren derhal ihbarda bulunmak suretiyle seçimlik haklarını kullanma hakkına sahip olacağı, bu durumda mahkemece dava konusu taşınmazın fiilen davacıya teslim edilip edilmediği hususunun araştırılması, teslim edilmemiş ise davacının ayıplı ... bedelini talep edip edemeyeceği hususunun tartışılması ve sonucuna göre hüküm kurulması gerektiği belirtilerek karar bozulmuş, karara karşı taraflarca karar düzeltme talebinde bulunulması sonucunda ise; Dairenin 02.12.2021 tarihli 2021/7701 E ve 2021/12444 K. sayılı kararıyla; davacının ve davalının sair karar düzeltme isteklerinin reddine karar verilerek, kullanılan kredinin bağlı kredi vasfında olduğu, taraflar arasındaki sözleşmede açıkça geç teslimden bankanın sorumlu olacağına ilişkin kayıt bulunmadığı göz önünde bulundurulduğunda, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde tanımlanan seçimlik haklardan olmayan bu yöndeki istemin bağlı kredi veren kuruluşa karşı ileri sürülemeyeceği, Mahkemece bu açıklamalar ışığında davalı bankanın sorumluluğu değerlendirilmeliyken yazılı şekilde hüküm tesisinin usul ve yasaya aykırı olduğu belirtilerek davacının ve davalının karar düzeltme talebinin kabulüne, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin (Kapatılan) 29.06.2020 tarihli, 2017/9266 E., 2021/5424 K, sayılı bozma kararının kaldırılmasına, hükmün açıklandığı şekilde bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu kredinin bağlı kredi vasfında olduğu, bankanın bu durumdaki sorumluluğunun tüketicinin ayıplı mal ile ilgili olarak kullanacağı sözleşmeden dönme ve ayıp oranında bedel indirimi isteme şeklideki seçimlik hakları ile sınırlı olduğunun kabulü gerektiği, taraflar arasındaki sözleşmede açıkça geç teslimden bankanın sorumlu olacağına ilişkin bir kayıt da bulunmadığı dikkate alındığında seçimlik haklardan olmayan geç teslim nedeniyle kira kaybına ilişkin talebin bağlı kredi veren bankaya karşı ileri sürülemeyeceği gerekçesiyle davacının davalı bankaya 44.506,10 TL borçlu olmadığının tespitine, 5.711,77 TL bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...Bankası A.Ş'den alınarak davacıya verilmesine, davacı tarafın kira kaybı tazminatı talebinin reddine ve davalı ... Proje ve İnş. yönünden davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı banka temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı Mahkemece ilk kararda ... hakkında açılan davanın açılmamış sayılmasına 13.11.2014 tarihinde karar verildiğini ve bu kararın davalı ... tarafından temyiz edilmeyerek kesinleştiğini, bilindiği gibi hükmü temyiz etmemiş olan dava arkadaşının, diğer dava arkadaşının temyizi üzerine verilen bozma kararından yararlanmasına da olanak olmadığını, Mahkemenin ... yönünden hüküm kurmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek kararın düzeltilerek onanmasını istemiştir.
2. Davalı, banka ile davacı taraf arasında akdolunan Konut Kredisi Sözleşmesinin bağlı kredi kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, davacının satın alındığı taşınmazı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesinde belirlenen tarihte, teknik şartnamede belirlenen nitelikte davacıya teslim etmesi gereken tarafın dava dışı ... Proje ve İnşaat A.Ş. olduğunu, banka tarafından davacı yana verilmiş herhangi bir teslim tarihi taahhüdünün söz konusu olmadığını, ... Proje ve İnşaat A.Ş.'nin işbu davaya dahil edilmeksizin, sadece banka aleyhine hüküm kurulmasının usule aykırı olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı ile davalı yüklenici şirket arasında imzalanan taşınmaz satış vaadi sözleşmesi kapsamında satın alınan bağımsız bölümün teslim edilmemesi üzerine davalı bankanın davacıya kullandırdığı kredi nedeniyle sorumlu olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. Usuli kazanılmış hak olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK).
2. Bundan başka, Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş olan bu kısımları lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı YİBK).
3. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 10/b maddesi.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle uyulmasına karar verilen bozma ilamı ve dosyadaki bilirkişi raporuna göre tarafların temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan mahkeme kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davalı Bankaya yükletilmesine,
6100 saylı Kanun' Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
17.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.