"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1090 E., 2023/1544 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kargı Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/30 E., 2023/53 K.
Taraflar arasındaki ayıplı mal nedeniyle tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; müvekkillerinin yarıcılık usulüyle Kargı ilçesinde çeltik ekimi yaptıklarını, müvekkili ...'nın 26.04.2021 tarihinde davalı Kooperatiften 22.778,30 TL bedelinde 1.700 Kg Cammeo cinsi sertifikalı çeltik tohumu satın aldığını, alınan tohumunun diğer müvekkili ...'ye ait çeltik tarlalarına ekildiğini, ancak hasat edilmesi gereken ürünün yarıdan fazlasının elde edilemediğini, oluşan zarar nedeniyle ellerinde arta kalan ve paketi açılmamış sertifikalı çeltik tohumu numunesinin Tarım Bakanlığı Laboratuvarında tahlil ettirilmesi sonucunda Tahıl Tohumu Sertifikasyon ve Pazarlaması Yönetmeliği uyarınca en az %85 olması gereken çimlenme oranının %40 olarak tespit edildiğini, 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu'nun 11 inci maddesi ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 219 uncu maddesi ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 8 inci maddesi uyarınca malların ayıplı olduğunu, müvekkillerinin uğradığı zarardan davalıları müteselsilen sorumlu olduğunu belirterek şimdilik 20.000,00 TL tazminatın zarar tarihinden itibaren hesaplanacak faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Kooperatif vekili; davacılardan ...'nin müvekkili Kooperatif'ten herhangi bir tohum almadığını, davacıların zarar iddiasının davalı Kooperatif ile ilgisinin bulunmadığını, tohumlarda çimlenme olmamasının dış etkenlerden kaynaklı olduğunu, numune analiz formunu kabul etmediklerini, alınan tohumdan hiç açılmamış bir torba olsa bile çiftçinin aldığı dönem ile numune alınması arasındaki sürede tohumu uygun koşullarda saklayıp saklamadığının da önemli olduğunu, zararın tohumdan kaynaklı olup olmadığının kesin olarak tespit edilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
2. Davalı şirket vekili; davalı şirketin tohumlarına devlet kontrolünde sertifika alındığını, sertifikalarda %88 - %96 çimlenme oranı düzenlendiğini, ürünün orijinalliğinin şüpheli olduğunu, davacı tarafın iddiasını ispatla mükellef olduğunu ileri sürerek, davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; hasadın ne suretle ve ne şekilde yapılmış olduğuna ilişkin tespit yapılamadığı, hükme dayanak teşkil eden bilirkişi raporunda tohumdan kaynaklı bir verim kaybı bulunup bulunmadığı ve bunun zararının tespitinin mümkün olmadığının belirtildiği, davacının davalıdan satın aldığı cameo cinsi tohumun ayıplı olmasından kaynaklı verim kaybı oluşup oluşmadığının açık, net ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde anlaşılamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili; hükme esas alınamayacak nitelikte olan bilirkişi raporuna itirazlarının Mahkemece dikkate alınmadığını, konuyla ilgili dinlenen tanıkların dava konusu tohumlarda çimlenme sorunu yaşadıklarını beyan ettiklerini, tohumların hatalı olduğuna dair şikayet dilekçeleri ve İlçe Tarım Müdürlüğü raporunun dosyaya sunulduğunu, davacıların tohumların hatalı olduğu iddiasını ispatladıklarını belirterek, kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu çeltik tohumunun çimlenmesi ile ilgili olarak ekim döneminde yapılmış herhangi bir tespitin dosyada mevcut olmadığı, dava konusu çeltik tohumlarına ilişkin fatura tarihinin 26.04.2021 olmasına karşılık davacı tarafın elinde kaldığını belirttiği tohumlara ilişkin analizin yaklaşık 7 ay kadar sonra 24.12.2021 tarihinde yaptırılmış olduğu davacı tarafın elinde olup arta kalan açılmamış tohumun sözkonusu fatura tarihinden sonra analizin yapıldığı zamana kadar yaklaşık 7 aylık süre zarfında tohuma zarar vermeyecek şekilde gerekli muhafaza şartlarına uygun ortam ve şartlarda muhafaza edildiği hususunun ispatlanamadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ayıplı ürün satıldığı iddiasına dayalı tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6 ncı maddesi,
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı maddesi.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, özellikle zarara uğradığını ileri süren davacı tarafça ekim döneminde yapılmış herhangi bir tespitin dosyada mevcut olmamasına, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacı tarafından yaptırılan analiz sonucu ortaya çıkan çimlenme oranı ile tohumluğun muhafaza edilme süresinin çimlenme oranına etkisi konusunda değerlendirme yapılamayacağı tespitinin yapılmış olmasına, ispat yükü üzerinde bulunan davacıların ürün kaybının sadece tohumdan kaynaklı meydana geldiğini ispatlayamadıklarının anlaşılmasına göre, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.