"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1523 E., 2022/1460 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/842 E., 2022/304 K.
Taraflar arasındaki OSB Yönetim Kurulu Kararının İptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili şirkete tahsis edilmiş bulunan dava konusu 1146 ada 7 nolu parselde kayıtlı arsa tahsisinin iptaline ilişkin olarak davalı tarafından verilen kararın hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek, söz konusu kararın iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının kendisine verilen süre ve ek sürelere rağmen hakkını kötüye kullandığını, davacıya verilen 2 yıllık ek süreninin Mayıs 2021'de bitmesine rağmen davalı OSB'nin derhal iptal yoluna gitmediğini, yatırımcının hamleye geçmesini beklediğini, hiçbir hareket olmayınca zorunlu olarak Eylül 2021'de iptal yoluna gidildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava tarihinden sonra Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğünün 27.12.2021 tarihli kararıyla OSB Uygulama Yönetmeliği'nin 60 ncı maddesi gereği dava konusu yapılan 1146 ada 7 parsel için OSB Yönetim Kurulu'nun tahsis iptal kararının iptal edildiği ve iptal edilen tarihten itibaren 6 ay ek süre verildiği, bu iptal kararının başlangıç tarihinin ise Bakanlığın iptal tarihi olan 27.12.2021 olması gerektiği ve karar tarihi itibariyle sürenin dolmadığı, dolayısıyla davanın konusunun kalmadığı, davanın konusunun sonradan ortadan kalkması nedeniyle yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden dava tarihi itibariyle davacının haklı olup olmadığının tespiti gerektiği, dosyadaki belgelerden dava konusu 1146 ada 7 parselin 02.02.2010 tarihinde davacıya bedelsiz tahsis edildiği, bu tahsisin 24.12.2014 tarihinde kısmen bedelsiz tahsise çevrildiği, Yönetmelik hükümlerindeki yapı ruhsatı alınması için gerekli 1 yıllık süre geçtikten sonra 10.08.2015 tarihinde yapı ruhsatının alındığı, ruhsatın geçerlilik süresi dolması sebebiyle 10.08.2017 tarihinde yeni ruhsat verildiği, 02.02.2019 tarihinde yayınlanan Yönetmeliğin geçici 6 ncı maddesindeki "bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapı ruhsatını almış olup, 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ile ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sürelerde işyeri açma ve çalışma ruhsatı almayan ve arsa tahsisleri iptal edilmeyen katılımcılar için bu süreler, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren katılımcının 3 ay içinde OSB yönetimine başvurması ile yeniden başlar. Ayrıca OSB tüzel kişiliği en geç 1 ay içinde bu durumdaki tüm katılımcılarını bu konuda bilgilendirmek zorundadır." hükmü gereği ve yapılan başvuru üzerine 30.12.2019 tarihinde 2 yıllık ek süre verildiği, inşaatın %80 seviyesinde gerçekleştiği, iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı alma aşamasına gelmediği, yani verilen bu süre içerisinde de Yönetmelik hükümlerine uygun olarak iş yerinin tamamlanıp faaliyete geçirilmediği, bu nedenle 17.09.2021 tarihli ve 330 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile tahsisin iptaline karar verildiği, davacı şirketin basiretli bir tacir gibi davranmayıp, gerek tahsis tarihindeki gerekse dava tarihindeki Yönetmeliklerde tespit edilen süreler ve verilen ek süreler içerisinde yönetmeliklerde yazılı yükümlülüklerini yerine getirmediği, iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatını alarak faaliyete geçmediği, bu durumda davacı şirket tarafından sözleşmeye aykırı davranıldığından tahsis kararının iptalinde davalının haklı olduğu, davacının pandemi sürecinin mücbir sebep olarak kabul edilmesini talep ederek bu süre içerisinde sürelerin durdurulduğunu ileri sürmüş ise de, 7226 sayılı Kanunla yapılan düzenlemelerin yargısal sürelere ilişkin olup somut olayda uygulanamayacağı, yine aynı nitelikteki Mahkemenin 2021/843 E. sayılı dosyasına gönderilen Samsun Valiliği İl Sağlık Müdürlüğünün 08.02.2022 havale tarihli yazısı ekindeki İl Umumi Hıfzısıhha Kurul Kararlarından inşaat faaliyetlerinin çoğunlukla sokağa çıkma yasağı istisnaları arasında sayıldığı, bu durumda mücbir sebep iddiasının yerinde görülmediği, kaldı ki davacı şirketin inşaat ruhsatını dahi 1 yıllık sürede temin edemediği, verilen tüm ek süre ve uyarılara karşın faaliyet konusuyla ilgili iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatını temin edememiş ve iptal tarihi itibari ile inşaat oranı nazara alındığında kısa sürede alınması da mümkün gözükmediğinden davacı tarafın bu yöne ilişkin savunmalarının da yerinde görülmediği, öte yandan Bakanlığın verdiği 6 aylık sürenin Yönetmelik hükümleri gereği takdir hakkına dayalı olarak verilen süre olduğu, bu nedenle davacı lehine yargılama gideri ve vekalet ücreti hükmedilmediği, davalı lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle, davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; iptali talep edilen Yönetim Kurul Kararının dava dilekçesinden farklı tarih ve sayıyı içerdiğini, Yönetim Kurulu Kararının müvekkil şirkete tebliğ edilmediğini, tahsis iptaline ilişkin bir Yönetim Kurul Kararının varlığından bahsedilemeyeceğini, defter kayıtları üzerinde herhangi bir inceleme ve denetim yapılmaksızın davalı idare beyanı esas alınarak eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, Yönetim Kurulu Kararının Yönetmelik hükümlerine aykırı olduğu tespit edilerek Bakanlık tarafından iptal edilmesine ve müvekkil şirkete ek 6 ay süre verildiği gözetilmeden hatalı değerlendirme sonucu karar verildiğini ileri sürerek; davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava tarihinden sonra Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğünün 27.12.2021 tarihli kararıyla OSB Uygulama Yönetmeliği'nin 60 ncı maddesi gereği dava konusu yapılan 1146 ada 7 parsel için OSB Yönetim Kurulunun tahsis iptal kararının iptal edildiği ve iptal edilen tarihten itibaren 6 ay ek süre verildiği, Mahkemenin karar tarihi itibariyle ek sürenin dolmadığı, bu nedenle davanın konusunun kalmadığına ilişkin verilen kararında bir isabetsizlik bulunmadığı, OSB Yönetim Kurulunun 17.09.2021 tarihli ve ve 330 sayılı tahsis kararının iptalinde hukuka aykırı bir durum bulunmamasına ve davanın açılmasına davalının sebebiyet vermemesi nedeniyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 331 nci maddesine göre Mahkemece davacının yargılama giderlerinden sorumlu tutulmasının yerinde olduğu gerekçesiyle; istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinafta sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık,OSB Yönetim Kurulunun arsa tahsisinin iptali kararının iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.4562 sayılı OSB Kanunu'nun ''Arsa Tahsisleri'' kenar başlıklı 18 nci maddesi,
2. 28.08.2009 tarihli ve 27327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan OSB Uygulama Yönetmeliği'nin tahsis tarihinde yürürlükte olan mülga 108 inci maddesi,
3.02.02.2019 tarihli ve 30624 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan OSB Uygulama Yönetmeliği'nin 60 ncı maddesi.
4. 6100 sayılı Kanun'un 331 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; dava tarihinden sonra Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğünün 27.12.2021 tarihli kararıyla OSB Uygulama Yönetmeliği'nin 60 ıncı maddesi gereği dava konusu yapılan 1146 ada 7 parsel için OSB Yönetim Kuruluna verilen tahsis iptal kararının iptal edilerek 6 ay ek süre verildiği, Mahkemenin karar tarihi itibariyle ek sürenin dolmadığı, bu nedenle davanın konusunun kalmadığına ilişkin verilen kararda bir isabetsizlik bulunmadığı, OSB Yönetim Kurulunun 17.09.2021 tarihli ve 330 sayılı tahsis kararının iptalinde hukuka aykırı bir durum bulunmamasına ve davanın açılmasına davalının sebebiyet vermemesi nedeniyle 6100 sayılı Kanun'un 331 nci maddesi uyarınca davacının yargılama giderlerinden sorumlu tutulmasının yerinde olduğu anlaşılmakla, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.