"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/434 E., 2023/1993 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 2. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2018/588 E., 2019/527 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin emlak ve otomobil alım- satım ve aracılık faaliyetleri ile uğraştığını, 2016 yılının Ocak ayında müvekkilinin inşaatı henüz tamamlanmamış Aydın İli ... İlçesi .... Mah. ... Mevkii 1824 Ada 14 Parselde kayıtlı brüt 466 m2 alanlı villanın satış işlemlerini üstlendiğini, taşınmazın davalıya satıldığını, villanın 1.175.000,00 TL bedelinin 750.000,00 TL'sini ...'un müvekkiline vereceğini, bu paradan 150.000,00 TL' yi müvekkilinin ...'ya borç olarak vermesi gerektiğini, kalan 400.000,00 TL ile birlikte müvekkiline 550.000,00 TL'yi üç taksitte ödeyeceğini, taşınmazın satışından geri kalan 400.000,00 TL'nin ödenmediğini, ...'dan 400.000,00 TL bedelli bir senet alarak müvekkilinin sonra İzmir İcra Dairesinde senedi takibe koyduğunu, takibe konu yaptığı senetlerden hukuki olarak başvurduğu mercilerden sorunlarını çözecek bir cevap alamadığını belirterek fazlaya ilişkin hakkı saklı kalmak kaydıyla ödenmeyen 400.000,00 TL'nin olay tarihinden itibaren işleyecek en yüksek faiz oranı üzerinden hesaplanacak faiz ile birlikte davalıdan tahsilini, mümkün değilse davalıya yapılan satış işleminin iptali ile adına tescilini talep etmiş, davacı vekili 01.03.2019 tarihli dilekçesi ile taşınmaza ait tapu iptali taleplerinden vazgeçtiklerini, bu vazgeçme dikkate alınarak davanın sadece alacak davası olarak devam edilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; müvekkilinin taşınmazı tapuda 01.03.2016 tarihinde satın aldığını, taşınmazın satışına dair tüm ödemelerin yapıldığını, davacı tarafın dosya içerisine sunduğu bonoların, vekaletnamelerin ve tutanak başlıklı belgelerin hiç birinde müvekkilinin borçlu olduğuna dair bir kayıt olmadığını ve adının bile geçmediğini, müvekkilinin davacıya herhangi bir borcu bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Aydın 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.04.2018 tarihli ve 2018/62 E., 2018/298 K. sayılı ilamıyla; davalının yerleşim yeri adresi olan İzmir Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle "yetkisizlik" kararı verilmiş, dosyanın gönderildiği İzmir 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.11.2018 tarihli ve 2018/331 E., 2018/450 K. sayılı ilamıyla; davacı ile davalı arasındaki ilişkinin aracılık işleminden kaynaklandığı gerekçesiyle "görevsizlik" kararı verilmiştir.
Dosyanın gönderildiği İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davaya konu parsel için düzenlenen satış sözleşmeleri ve tutanaklardaki imzaların davacı tarafça inkar edilmediği, davacının davalıdan 400.000,00 TL alacağı olduğunu ispatlayamadığı gerekçesiyle tapu iptal ve tescil talebi hakkında davanın geri alındığı, davalı tarafça geri alınmanın kabul edildiği dikkate alınarak tapu iptal ve tescil davasının açılmamış sayılmasına, alacağa ilişkin davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla 01.03.2016 tarihli taşınmaz satımı sözleşmesinden sonra düzenlenen "Sözleşmedir" başlıklı 16.05.2016 tarihli belge ve "Tutanak" başlıklı tarihsiz belgenin başka hukuki ilişki nedeniyle verildiği hususunda ispat yükünün davacı üzerinde olmasına, davacı tarafından dava dışı ...'ya yapıldığı iddia edilen ödemelerin davalıya yapılmamasına, davacının davasını ispatlayamadığının anlaşılmasına göre davacı vekilin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; müvekkilinin emlak ve otomobil alım-satım ve aracılık faaliyetleri ile uğraşmakta olduğunu ve geçimini bu meslek ile sağladığını, müvekkilinin davalı tarafından kasıtlı ve isteyerek zarara uğratıldığını, yapılan ödemelerin daha sonra ...'ya verilen borç için olduğunu, dava konusu taşınmaz için bakiye kalan 400.000,00 TL ödenmediğini, müvekkilinin haklılığını ispatlamak amacıyla davayı açtığını ileri sürerek; kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, davacının aracılık ettiği taşınmaz satışı sebebi ile ödenmediği iddia olunan bedelin ödenmesi istemine ilişkindir.
Dava dosyasının incelenmesinde; davacı, davalı ve dava dışı ... arasında yapılan 01.03.2016 tarihli sözleşmenin 4. maddesinde "4-Satış Bedeli Ve Ödeme Şartları 4.1-Tapuda satış yapıldığı Sözleşme konusu bağımsız bölümün satış bedeli KDV dahil 1.175.000,00 TL (Birmilyonyüzyetmişbeşbinlira) dır. 4.2-Ödeme Şekli: a- 29.02.2016 tarihinde ipotek bedeli 300.000,00 TL SATICININ banka hesabına aktarılacak, b- 29.02.2016 tarihinde 450.000,00 TL nakden elden makbuz karşılığı ödeme yapılacaktır." , 4/2. maddesinde ise ''Kalan kısım ... Şirinyer Yapı Denetim tarafından ödenecektir. Satıcı ve ... Yapı Denetim arasında evrak düzenlenecektir. Bu kambiyo evrakları iki taraf arasında daha yapılacaktır. Bu ödemenin tüm sorumluluğu ...'nın sorumluluğundadır. Alıcı tarafı hiç bir şekilde bağlamamaktadır." şeklinde düzenleme yapıldığı, davacı ve davalı arasında imzalanan "Sözleşmedir" başlıklı 16.05.2016 tarihli belge ile "1....'a satışını gerçekleştirdiğim ve adına tapu tescilini çıkarttığım Parsel No:14 Ada No:1824 tapu kayıtlı ve ... Mah. ... Caddesi No:10/1 Aydın İli ...'nda bulunan mülkün peşin olarak 750.000,00 TL Nakit (Satışta), 50.000,00 TL daha sonra 16.05.2016 tarihinde 150.000,00 TL elden verildi. Satış toplam bedeli olan 1.150.000,00 TL nin kalan 200.000,00 TL 16.06.2016 tarihinde nakten ödenecektir. 2.Satışı yapılan mülkte eksik kalan hertürlü işlerin (Yapı Kullanma Belgesi dahil) en geç 10.06.2016 tarihinde tamamlanarak anahtar teslimi Alıcı ...'a teslimatı yapılacaktır." ibaresinin bulunduğu, yine davacı ve davalı arasında düzenlenen "Tutanak" başlıklı tarihsiz belgede "İşbu tutanak 01.03.2016 ve 16.05.2016 tarihli sözleşmeleri eki olup alıcı ... Satıcı ...’ya ödemesi gereken ilave 200.000,00 TL ikiyüzbin TL’nin 180.000,00 TL yüzseksenbintlnin elden nakit olarak ödendiği dahil tutanaktır" şeklinde ibare bulunduğu, davalı tarafından sözleşme gereğince ödemelerin yapıldığı, davacının 180.000,00 TL bedelli ödemelerin haricen ... adına verilen borçla karşılığı olduğunu beyan ettiği, ancak iddianın yasal delillerle ispat edilemediği, 01.03.2016 tarihli sözleşmenin 4/2. maddesinde yer alan hüküm ve diğer belgeler birlikte değerlendirildiğinde davacının davalıdan alacaklı olduğunu ispat edemediği anlaşılmakla davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,17.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.