"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/348 E., 2023/934 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 12. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/440 E., 2021/1858 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; taraflar arasındaki 03.12.2013 tarihli ve 10 yıl süreli kira sözleşmesi ile kiralanan taşınmazlar için ilk yıl kira bedelinin 1.530.000,00 TL olarak belirlendiğini ve sözleşmede hüküm altına alınan hesaplama yöntemi ile her dönem başında arttırılmak suretiyle kira bedellerinin tahsil edildiğini, 27.11.2020 tarihine gelindiğinde davalı kiraya verenin yasal oranda KDV eklenerek tahsilatın yapılması gerektiği, bu nedenle geriye dönük yaptıkları hesaplamaya göre 2014 yılına ait olmak üzere 619.577,84 TL ve 2015 yılına ait olmak üzere 616.656.66 TL eksik tahsilat yapıldığı gerekçesiyle alacak talebinde bulunduğunu ileri sürerek; davalı kiraya verene 2014 yılı ve 2015 yılına ait dönemlere ilişkin toplamda 1.236.234,50 TL tutarında kira borcu bulunmadığının tespitini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; sözleşmenin (20.) maddesi gereği vergi mevzuatı çerçevesinde var olan yükümlülük ve sorumlulukların davacıya ait olduğunu, Sayıştayın 2019 yılı Denetim Raporunda kira ödemelerinden KDV tahsilatı yapılması, buna bağlı olarak son beş yıl KDV'sinin tahsil edilmesi gerektiğinin belirtildiğini, Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Dairesi Başkanlığının 15.01.2021 tarihli ve 7067 sayılı cevabi yazısında özetle kiralama işlemin KDV'ye tabi olduğunun bildirildiğini, ödenmesi gereken tutarlar bildirilmesine rağmen davacı tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığından 2014 ve 2015 yıllarına ait KDV borçları ve bunlara ait gecikme faizi bedellerinin devam eden sözleşme kapsamında 2020 yılında yatırdıkları kira bedellerinden mahsup edildiğini, mahsup edilen toplam 1.312.901,45 TL tutarında 2020 yılına ait eksik kira bedeli oluştuğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; sözleşmede davacının kiraladığı işletmenin faaliyetleri sonucunda oluşacak yükümlülüklerden sorumlu olacağının ifade edildiği, sözleşmenin (3.) maddesinde belirlenen kira bedeline ilave KDV ekleneceği hususunun belirtilmediği, KDV'nin sözleşmede belirlenen fiyata dâhil olduğu, davacının sözleşme bedeline ilave olarak hesaplanan 2014 yılına ait KDV ve gecikme faizi dahil 619.577,84 TL ve 2015 yılına ait KDV ve gecikme faizi dahil 616.656,66 TL olmak üzere toplam 1.236.234,50 TL tutarında borçlu olmadığı gerekçesiyle; davanın kabulü ile davacının davalıya 2014 yılına ait KDV ve gecikme faizi dahil 619.577,84 TL ve 2015 yılına ait KDV ve gecikme faizi dahil 616.656,66 TL olmak üzere toplam 1.236.234,50 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 03.12.2013 başlangıç tarihli ve 10 yıl süreli kira sözleşmesinde kira parasının KDV ile birlikte ya da hariç ödeneceği konusunda bir düzenleme olmadığı, kira parasının içinde KDV'nin de bulunduğu, davacının ayrıca bir KDV ödemesi gerekmediği gerekçesiyle, davalı vekilinin istinaf kanun başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; idarenin Sayıştay tarafından denetimi sonucu KDV alınması gerektiğinin bildirildiğini, Hazine tarafından da kira işleminin KDV'ye tabi olduğunun belirtildiğini, sözleşmenin (20.) maddesinde vergi hususunda sorumluluğun kiracıya ait olduğunun açıkça düzenlendiğini ileri sürerek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B. Gerekçe ve Değerlendirme
Uyuşmazlık, davacı kiracının davalı kiraya verene sözleşmede belirlenen kira bedeline ek olarak KDV ödeme yükümlülüğü bulunup bulunmadığına ilişkindir.
Kira sözleşmesi hükümleri taraflar açısından bağlayıcı olmakla birlikte, bahsi geçen sözleşme hükümleri kiracının ayrıca KDV ödeyeceği şeklinde yorumlanamaz. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 70. maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1/3-1-f ve 8/1-h maddelerine göre kira geliri elde eden kiraya verenlerin Katma Değer Vergisi alması ve elde ettikleri kira gelirinin bir bölümünü Katma Değer Vergisi mükellefi olarak vergi dairesine ödemesi, vergi yasalarınca düzenlenmiş bir konudur. Kira sözleşmesinde, belirlenen kira bedelinin net kira olduğu, kira bedeline ayrıca KDV ekleneceğine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinde, sözleşmeden kaynaklanan vergilerden kiracının sorumlu olduğunun belirtilmesi, sözleşme ile kararlaştırılan kira bedeli dışında kiracının ayrıca KDV ödeyeceği anlamına gelmeyecektir. Yerleşik Yargıtay uygulaması bu yöndedir. Bu açıklamalar ışığında, derece mahkemelerince; davacı kiracının, davalı kiraya verene geçmiş dönem ödenen kira bedellerine ek olarak KDV borcu bulunmadığına dair kararı yerinde bulunduğundan, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370/1 maddesi uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,19.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.