Logo

3. Hukuk Dairesi2024/1546 E. 2025/883 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: İkinci el araç alım satımında, satıcının korkutularak iradesinin sakatlanması sonucu aracın mülkiyetinin kime ait olduğunun tespiti ve tescili ile araç bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi talebi.

Gerekçe ve Sonuç: Araç satışında satıcının iradesinin korkutma yoluyla sakatlandığı, bu nedenle satıcının sözleşme ile bağlı olmadığı ve idareyi zorlayıcı karar verilemeyeceğinden aracın mülkiyetinin satıcıya ait olduğunun tespitine, tescil talebinin ise reddine karar verilmesi gözetilerek, yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2024/25 E., 2024/478 K.

İLK DERECE MAHKEMESİ : Zile 1. Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2022/280 E., 2023/626 K.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili; müvekkilinin, ... plakalı otomobilin maliki olduğunu, aracın satış işlemleri için müvekkili tarafından eşi ...'a vekaletname verdiğini, akabinde aracın ağabeyi ... hesabından 315.000,00-TL bedelle sahibinden.com isimli internet sitesinde satışa çıkarıldığını, internet sitesindeki ilanı gören ... isimli şahsın arayarak aracı satın almak istediğini ancak kendisinin Mersin'de uzman çavuş olması sebebiyle Zile'ye gelemeyeceğini Zile'de bulunan ... Otomotiv isimli işyeri sahibi eniştesi olan davalıya satışın onun üzerine yapılmasını istediğini bunun üzerine 03/06/2022 tarihinde davacının eşi ile abisinin aracın satışını gerçekleştirmek için ... Noterliğine gittiklerini ancak aracın bedelinin müvekkilinin hesabına geçmediği için aracın satışını gerçekleştirmek istemediğini, davalının araç bedelini gönderdiğine dair dekont gösterdiğinde alıcı kısmında 3. bir kişi olan ...'in ismini ve açıklama kısmında "... plakalı ...'tan alınan paranın ödemesi" yazdığını gören ağabeyi ...'in dolandırıcılık olayı olduğunu anladığını ve aracın mülkiyetini devretmekten vazgeçtiğini, buna rağmen davalının arkadaşı Uğur ile birlikte müvekkilinin ağabeyi ...'i ve eşi ...'yi tehdit ederek aracı devretmezlerse Zile'de yaşatmayacaklarını, ailelerine zarar vereceklerini söylediklerini, kayınbiraderine ve ailesine bir zarar geleceği endişesi ile kendisine yöneltilen tehditlere maruz kalan İlhami'nin aracı devretmek zorunda kaldığını belirterek davacının araç maliki olduğunun tespitine ve aracın mülkiyetinin davacı adına tesciline, bu talepleri kabul edilmeyecek olur ise araç bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümlerince dava tarihinden işletilecek faiziyle beraber davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı taraf süresi içerisinde cevap dilekçesi sunmamıştır.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ceza mahkemesinin maddi vakıaları ile bağlı olunsada beraat kararıyla bağlı olunmadığı, yağma suçundan kamu davası açılsa da yağmanın unsurları ile korkutmanın unsurlarının birbirinden farklı olduğu , her yağmada bir korkutma unsuru bulunabilmekte ise de her korkutmanın mutlaka yağma suçuna vücut vermeyeceği, bu nedenlerle savcılık aşamasındaki ceza dosyasının bekletici mesele yapılmadığını, davacının (temsilen vekilinin) iradesinin korkutarak sakatlandığı, bu sebeple sözleşme ile davacının bağlı olmadığı, davacının talep ettiği tescil işleminin idari bir işlem olduğu, davacının tescil isteminde haklı olduğu ancak idareyi zorlayıcı karar verilemeyeceğinden tespit ile yetinildiğini ve bu nedenle davacı aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmediği gerekçesiyle; açılan davanın kısmen kabulü ile aracın mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespitine, aracın tesciline yönelik talebin reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili; müvekkilinin tehdit ve hakaret etmediğini, devrin baskı altında olmadan gerçekleştiğini, ceza davasının beklenilmesi gerektiğini, devir esnasında davacı ile hiç görüşmediklerinden kayıt maliki olan davacı ...'ya karşı bir irade fesadı halinin söz konusu olmadığını, mahkemenin olayın oluşu ile ilgili görüş paylaştığını, kısmen kabul kararına rağmen lehlerine vekalet ücreti verilmediğini, davacı lehine nisbi vekalet ücreti verilmesinin de hatalı olduğunu bu sebeplerle kararı usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasını istemiştir.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Uyuşmazlık, ikinci el araç alım satımına ilişkin olarak, korkutma sebebine dayalı araç mülkiyetinin tespiti ve tescili, olmadığı takdirde alacak istemine ilişkindir.

Temyizen incelenen karar ile kararda belirtilen gerekçelere göre ; araç mülkiyetinin tespitine ilişkin ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, özellikle sözleşme ilişkisi kurulurken davacının (temsilen vekilinin) iradesinin korkutarak sakatlandığı, davacının talep ettiği tescil işleminin idari bir işlem olduğu ve idareyi zorlayıcı bir karar verilemeyeceğinden davanın kısmen kabulüne karar verilerek davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmemesinin isabetli olmasına göre davalının tüm temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanması gerekmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,17.02.2025 tarihinde oy birliği ile karar verildi.