"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/83 E., 2024/122 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 10. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2019/369 E., 2022/337 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin davalı THK Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesinde ATP(A) entegre eğitimi almak üzere sözleşme imzaladığını, broşürlerde ve sözleşmede taahhüt edilen sürede eğitimi tamamlayacağı inancı ile 21.11.2011 tarihinde eğitime başladığını, kurs ücreti olarak müvekkili tarafından 66.500,00 USD ödeme yapıldığını, davalıların hem broşürlerinde hem de sözleşmede kursun 14-18 ay içinde sonuçlanacağını taahhüt ettiklerini, hiçbir öğrencinin bu sürede kursu bitiremediği gibi 18. ayın bitmesini müteakip müvekkilinin kurs ile ilişiğinin kesildiğini, ücretin tamamının iadesi gerekirken, ilave %10 daha kesinti yapıldığını, davalıların müvekkilinin eğitimine son vermesi neticesinde onun da başka bir uçuş okuluna kayıt olduğunu ve 50.000,00 Euro ücret ödediğini, tüm eğitimi de baştan aldığını, davalıların kusuru nedeni ile müvekkilinin çok uzun bir süre kaybı olduğu gibi bu süreçte herhangi bir işte de çalışmadığını, bu nedenle müvekkilinin maddi zararı olduğu gibi manevi olarak da yıkıma uğradığını belirterek, müvekkiline eksik iade edilen kurs ücretinden yapılan kesinti miktarı belirlendikten sonra artırılmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 100,00 USD'nin ve 10.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Genel Başkanlığı vekili; dava konusu olayın davacı ile diğer davalı arasında imzalanan sözleşmeye ilişkin olduğunu, müvekkili sözleşmenin tarafı olmadığından davanın usulden reddinin gerektiğini, aksi kanaatte olunması halinde ise dava konusu tüm alacakların zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
2. Davalı THK Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi vekili; dava konusu alacağın zamanaşımına uğradığını, davacının süresinde ayıp ihbarında bulunmadığını, davanın belirsiz alacak davası şeklinde açılamayacağını, davacıya ayıplı hizmet verilmediğini, davacının uçuş yetersizliğinden dolayı uçuş kıymetlendirme kurulu kararı gereğince uçuştan men edildiğini, ödenen bedelden alınan eğitim hizmet bedeli ve uçuş eğitim teçhizat bedeli mahsup edildikten sonra bakiye eğitim bedeli davacıya ödendiği için davacının müvekkilinden herhangi bir alacağının bulunmadığını, davacının manevi zararı oluşmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının sözleşmeyi davalı THK Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi ile imzaladığı, sözleşme uyarınca bedeli işbu davalıya verdiği, davalı THK ile hizmet sözleşmesi kurulduğunun iddia ve ispat olunamadığı, davacı ile davalı THK Gökçen Havacılık arasında 21.11.2011'de ATP (A) Pilot Adayı Uçuş Eğitimi Sözleşmesi imzalandığı, eğitim süresinin 12-18 ay, eğitim ücretinin 66.500 USD olarak belirlendiği, Eğitim Toplantısı Kararı ve 05.06.2013 tarihli Uçuş Kıymetlendirme Kurul Kararı ile davacının "yaptığı uçuşların uçuş emniyeti ve kendi can güvenliğini tehlikeye attığı, arka arkaya uçtuğu DIF-5 ve DIF-6 serilerinde TED aldığı, sonrasında çıkılan karar kontrol uçuşundan kaldığı, psikolojik değerlendirmeye göre stres altında dürtü kontrol problemi yaşadığı" gerekçeleri ile "uçuş yetersizliğinden dolayı uçuştan ayrılma kararı" verildiği hususlarının dosya kapsamı ile sabit olduğu, taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunduğundan sözleşme hükümlerinin uygulanmasının gerektiği, sözleşme tarihi ve hizmetin verildiği tarih itibariyle yürürlükte olan 4077 sayılı Kanun'un 4/A maddesinde düzenlenen ayıplı hizmetten kaynaklı seçimlik hakların kullanılmasına ilişkin olarak iki yıl, hizmetin ayıplı olmasından kaynaklı zarar taleplerine ilişkin olarak ise üç yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiği, davanın açıldığı tarih itibariyle, davalı yanın da yasal süresinde zamanaşımı def'inde bulunmasına göre, davaya konu alacağın zamanaşımına uğradığı, bir an için zamanaşımı savunmasına itibar olunmasa dahi, davacının uçuş eğitiminin, "uçuş yetersizliğinden dolayı uçuştan ayrılma kararı" ile sonlandığı gözetildiğinde, bu tarihten itibaren otuz gün içerisinde ayıp ihbarında bulunulduğunun iddia ve ispat olunmadığı, taraflar arasındaki uçuş eğitimine ilişkin hizmetin ayıplı olmasından dolayı davacının kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia etmediği gibi, bu vakıanın ispat da olunmadığı gerekçesiyle, davalı ... Genel Başkanlığı'na açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine, davalı THK Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi'ne açılan davanın esastan reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; uçuş eğitimine ilişkin sözleşmenin davacı ile ... Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi arasında olduğu anlaşıldığından Mahkemece, davalı ... hakkında verilen kararda bir isabetsizlik bulunmadığı, dava tarihi itibari ile davacının talebine konu miktarlara ilişkin olarak, hem bedelde indirim, hem de zarar talebi yönünden zamanaşımı sürelerinin geçtiğinin anlaşıldığı, uyuşmazlığın tek başına davacının kişilik haklarının ihlali olarak değerlendirilemeyeceği, davalı ... hakkında pasif husumet yokluğu nedeniyle ret kararı verilmesi nedeniyle AAÜT'nin 7/2 maddesi uyarınca dava konusu tazminat bedeli üzerinden belirlenen vekalet ücretinde ve davalılar lehine manevi tazminata ilişkin olarak ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesinde isabetsizlik görülmediği, davalı ... Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi hakkında ise AAÜT'nin 13/1-2 maddeleri göz önüne alınarak dava konusu tazminat bedeli üzerinden 570,82 TL vekalet ücretine karar verilmesi gerekirken, Mahkemece yazılı şekilde vekalet ücretine hükmedilmesi doğru olmadığından, davacının ve davalı ... Kurumunun istinaf başvurularının esastan reddine, davalı ... Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi'nin istinaf başvurusu kabul edilerek, davalı ... Genel Başkanlığı'na açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine, davalı THK Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi'ne açılan davanın reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; Mahkemece ... hakkında açılan dava pasif husumet yokluğundan reddedilmiş ise de davalılar arasında organik bağ olduğunu, müvekkiline verilen eğitim ile ilgili gerek broşürlerde, gerek tanıtım kataloglarında Türk Hava Kurumunun olması nedeniyle hizmetin ayıplı olmasından sorumlu olduğunu, davanın zamanaşımından reddinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, davada 10 yıllık zamanaşımının uygulanması gerektiğini, ayıp ihbarının yapılmadığı gerekçesiyle verilen red kararının da hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin ilişiği davalı tarafından kesilmiş olmakla ihbarda bulunmayı gerektirecek bir hususun bulunmadığını, davalıların taahhüt ettikleri sürenin bitimine çok az bir süre kala müvekkilinin ilişiğini keserek sözleşmeyi feshettiğini, davacı tarafça yapılan ödemelerin iadesine karar verilmesi gerektiğini, manevi tazminat talebinin de reddine karar verilmesinin doğru olmadığını ifade ederek; kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, ayıplı hizmete ilişkin bedel iadesi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle 4077 sayılı Kanun'un 4/A maddesinde düzenlenen ayıplı hizmetten kaynaklı seçimlik hakların kullanılmasına ilişkin iki yıl, hizmetin ayıplı olmasından kaynaklı zarar taleplerine ilişkin ise üç yıllık zamanaşımı süresinin dava itibari ile geçtiğinin anlaşılmış olmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,13.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.