"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/701 E., 2023/2067 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bakırköy 2. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2018/1445 E., 2021/54 K.
Taraflar arasındaki ayıplı malın ayıpsız misli ile değişimi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalıların vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, davalıların vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, müvekkilinin 20/02/2017 tarihinde davalı ... Oto’dan 348.010,99 TL ye Volvo S90 D5 ... inscription marka 0 km araç satın aldığını, müvekkilinin ailesiyle birlikte 06/08/2018 tarihinde Antalyada seyir halinde iken otomobilin beyaz duman çıkarttığını, motorun titremesi ve aracın güç kaybı yaşaması sebebiyle yol yardımı çağırmak zorunda kaldıklarını, aracın Antalya ... yetkili servisine çekildiğini, 31/08/2018 tarihinde servisin araçtaki arızanın motorun pistonlarından birinin yamulması/çatlaması nedeniyle motor yağının turbolara akmasından kaynaklandığını ve Volvo genel merkezince araç motorunun bütün olarak değiştirilmesine karar verildiğini bildirdiğini, müvekkilinin onarıma rızasının olup olmadığının sorulmadığını, müvekkilinin bunu öğrenir öğrenmez Noter kanalı ile üretici ve satıcıya 03/08/2018 tarihinde ihtar çekerek aracın misli ile değişimini talep ettiğini bildirdiğini,
Volvonun ihtara, aracın ayıplı olmadığını müvekkilinin arıza sebebiyle ücretsiz onarım hakkını kullandığını belirterek cevap verdiğini, bir aracın en önemli unsuru olan motorunun pistonunun çatlamasının olağan olmadığını, motor bloğunun hatalı üretilmiş olması sebebiyle arızanın meydana geldiğini, aracın orjinalliğinin bozulduğunu ve değerinin azaldığını, müvekilinin motoru değişmiş bir aracı kullanmak istemediğini, müvekkilinin onarım hakkını kullanmadığını, aracın halen serviste olduğunu, ileri sürerek ayıplı aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili, servis tarafından yapılan kontroller sonrasında aracın motorunun değişmesi gerektiğinin tespit edildiğini, bu konuda davacının bilgilendirilerek onay vermesi üzerine garanti kapsamında olan aracın ücretsiz olarak onarımına başlandığını, davacının kötüniyetli olarak ihtar çektiğini, müvekkili tarafından iptara cevap verildiğini, ayrıca, araçta motor değişimi yapıldığında ruhsat değişimi de yapıldığından 28/09/2018 tarihinde davacının e mail adresine mail gönderilerek aracın onarım işlemlerinin sonuna yaklaşıldığını, trafik tescil işlemlerinin yürütülebilmesi için vekaletname vermesi gerektiğinin davacıya bildirildiğini, bunun üzerine davacının aynı gün noter onaylı vekaletnamesi ile belirtilen işlemler için müvekkiline yetki verdiğini, bu vekaletnamenin davacnın onarım hakkını kullandığını ispatladığını, ancak davacının bundan beş gün sonra çelişkili davaranarak bu davayı açtığını, davanın açılmasından sonra 08/10/2018 tarihinde aracın davacıya teslim edildiğini, davalının çelişkili davranış yasağına aykırı davrandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2.Davalı ... Oto vekili, davanın en az iki yıl süreceğini şu anda dahi 2016 model üretilmediğini, hiç kullanılmamış araç bulunmasının imkansız olacağını bu durumda ilk gereğince aracın bedeli tespit edilerek bunun ödetileceğini bunun da müvekkili nezdinde büyük zarara yol açacağını, orantısız güçlük getireceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, dava konusu aracın 42.644 km gibi aracın ve motorunun ekonomik ömrüne göre kısa sayılabilecek bir kullanım mesafesi sonrasında motor ana aksamlarında arızanın meydana geldiği ve aracın çalışması esnasında kullanıcının bu parçalara direk olarak müdahalesinin mümkün olmadığı da göz önüne alındığında ilgili arızanın imalat hatasından kaynaklandığı, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 29/09/2010 tarih 2010/13-389 esas 2010/429 karar sayılı ilamında davacının onarım hakkını kullanmış olmasının yargılama sırasında davacının bu tercihini aracın ücretsiz değiştirilmesi şeklinde kullanmasına engel olmadığının belirtildiği gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu 34 GF ... plaka sayılı Volvo S90 D5 ... İnscription marka aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalıların vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili, emsal gösterilen Hukuk Genel Kurulu kararının söz konusu dava ile ilgisinin bulunmadığını, emsal kararda davacının onarım için dava açtığı, yargılama devam ederken aracın ayıplı olduğu ortaya çıkınca davacının seçimlik hakkını değiştirerek ayıpsız misli ile değişim olarak kullanmak istediğini, huzurdaki davada ise onarılmamış bir araç için açılan bir onarım davasının aksine, tamamen onarılmış kullanıma engel hiçbir durumu kalmamış bir aracın misli ile değiştirilmesinin talep edildiğini, aracın onarımının gerçekleştiği ve arızanın giderildiğinin bilirkişi heyeti tarafından da tespit edildiğini, davacının onarılmış bir aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep ettiğini, bu talebin kabul edilmesinin karşılıklı menfaatler dengesi ve hukukun temel prensibi olan hakkaniyet kuralına açıkça aykırılık teşkil ettiğini, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 2015/22767 Esas ve 2017/10057 Karar sayılı ilamında da ücretsiz onarım hakkını talep eden tüketicinin onarımın yapılması üzerine tüketicinin seçimlik hakkını bu yönde tükettiğini, sonradan aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine yönelik seçimlik hakkını kullanamayacağının açıkça belirtildiğini, somut olayda bilirkişi heyetinin aracın orijinaline uygun motor değişimi ile arızanın giderildiği yönünde kanaat bildirdiğini, davacının aracı halen kullanmakta olduğunu, mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararı istinaf etmiştir.
Davalı ... oto vekili; davacının seçimlik haklarından onarım hakkını kullandığını, motorunda arıza meydana gelen aracın Antalya ... yetkili Servisi tarafından motorunun garanti kapsamında ücretsiz olarak değiştirildiğini ve davacıya teslim edildiğini, davacının aracın ücretsiz onarımına herhangi bir itirazı bulunmadığını, davacının onayı ile aracın motorunun değiştirildiğini, Yargıtay içtihatları uyarınca artık onarım hakkını kullanan tüketicinin bundan sonra misli ile değişim talebinde bulunamayacağını, motorun değiştirilmesinin davacının aracında herhangi bir değer kaybı oluşturmadığını, bu nedenle mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek ikararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, ayrıca alınan bilirkişi raporunun taraf, mahkeme ve istinaf kanun yolu denetimine olanak sağlayacak şekilde düzenlenip, hükme esas alınmaya yeterli olduğu, ilk derece mahkemesince yazılı gerekçe ile davanın kabulüne ilişkin verilen kararın yerinde bulunduğu davalı vekillerinin başvurularının reddine, karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalıların vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Davalıların vekilleri istinaf sebeplerini tekrar ederek kararı temyiz etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ayıplı malın ayıpsız misle ile değişimi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 8 ve devamındaki maddeler.
3. Değerlendirme
1.Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre davalıların temyiz itirazları yerinde olmayıp reddi gerekir.
2.Mahkemece ayıplı malın ayıpsız misli ile değişimine karar verildiğine göre, malın tüm takyidatlardan ari olarak davalılara verilmesine karar verilmesi gerekirken bu husus gözardı edilerek yazlı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı ise de bu eksikliğin giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir,
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının birinci bendine "... İnscription marka aracın" ibaresinden sonra gelmek üzere "takyidatlardan ari olarak" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.