"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tahkim (hakem) davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Bölge Adliye Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 25.06.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... ve diğer davalı ... vekili Avukat ...'un sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı futbolcu ve davalı Kulüp aleyhine feshin haksızlığının tespiti ile Profesyonel Futbolcuların Statüsü ve Transferleri Talimatının 30 uncu maddesi ve ilgili Talimat hükümleri doğrultusunda sportif ceza ve disiplin cezası uygulanması ve 750.000,00 TL tazminat istemleriyle Uyuşmazlık Çözüm Kuruluna başvuru yapıldığını, karşı dava olarak davalı futbolcu tarafından fesih tazminatı istemli dava açıldığını ve Uyuşmazlık Çözüm Kurulu tarafından yapılan yargılama neticesinde verilen karar ile; asıl davanın reddine, feshin haklılığının tespitine, karşı davanın kabulü ile 339.021,53 TLnin davacı/karşı davalı Kulüpten alınarak davalı/karşı davacı futbolcuya ödenmesine karar verildiğini, ilgili karara karşı Tahkim Kuruluna başvurulduğunu, Tahkim Kurulu tarafından 2022/573 E., 2023/249 K. sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılama neticesinde Uyuşmazlık Çözüm Kurulu kararının onanmasına karar verildiğini, halbuki müvekkili tarafından düzeltmeye ilişkin işlemlerin yapıldığını ve futbolcunun alacağının ödendiğini, yapılan feshin haksız olduğunu, davalılar aleyhine sportif cezaya hükmedilmesini talep ettiklerini, bu taleplerin tazminat talebinden bağımsız talimatta kararlaştırılan usule göre değerlendirilmesi gerektiğini, davalı Kulüpten tüm protokol ve ödeme belgelerinin celbinin gerektiğini, ezbere bir şekilde takdiri indirim uygulanmış olmasının da kabul edilebilir olmadığını, kararın bu nedenle iptalinin gerektiğini, hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğini, bu sebeplerle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca kararın iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ...; davacı Kulübün kendisi hakkında SGK'ya gerekli bildirimleri yapmadığını, şahsi haklarının zarara uğratıldığını, davacı Kulübün bilgi verme yükümlülüğünü ağır ihlali neticesinde sözleşmenin haklı olarak feshedildiğini, müvekkilinin ortaya çıkan zararından davacının sorumlu olduğunu, SGK tarafından sehven yapılan hatanın müvekkili aleyhine yorumlanmasının mümkün olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
2. Davalı Kulüp; usulsüz açılan davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 6100 sayılı Kanun'un 439 uncu maddesi kapsamında, iptal davasında incelemenin ileri sürülen iddia sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzenine ilişkin konular resen gözetilmek suretiyle yapılması gerektiği gözetilerek, davacı tarafça dava dilekçesinde Hakem kararının iptali sebebi olarak ileri sürülen sebepler incelenerek 6100 sayılı Kanun'un 439 uncu maddesi (ç) bendi uyarınca Hakem Heyeti'nin yetkili olduğu, tarafların hukuki ve fiili ehliyetinin ve husumet ehliyetinin bulunduğu, Hakem Heyeti'nin tahkim sözleşmesi dışında kalan bir konuda kararının söz konusu olmadığı, yetki aşımının söz konusu olmadığı, tahkim yargılamasının usul açısından sözleşmede ve Usul Kanunundaki hükümler doğrultusunda yürütüldüğü, kararın esasını etkili bir usul hatası bulunmadığı, tarafların eşitliği ilkesiyle hukuki dinlenme hakkına riayet edildiği, uyuşmazlığın Türk Hukukuna göre tahkime elverişli olduğu, kararda kamu düzenine aykırı bir hususun bulunmadığı gerekçesiyle, 6100 sayılı Kanun'un 439 uncu maddesinde sayılı iptal nedenleri söz konusu olmadığından TFF Tahkim Kurulu'nun 2022/573 E., 2023/249 K. sayılı kararının iptali talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, taraflar arasındaki uyuşmazlığın spor federasyonlarının spor faaliyetlerinin yönetimine ve disiplinine ilişkin değil taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkiye dair olması nedeniyle yargı yolunun açık olduğunu, SGK ihlallerinin düzeltildiğinin faks ve mail yoluyla davalıya bildirildiği halde UÇK kararında futbolcuya düzeltmelerin bildirilmediği gerekçesiyle Kulübün kusurlu olduğu şeklinde gerekçe kurularak feshin haklılığına kanaat getirilmiş olmasının doğru olmadığını, feshin haksız olduğunu, kurum tarafından düzeltme beyannamesi verildiğini, Kulübün tüm sorumluluklarını yerine getirdiğini, sigorta girişinin çalışmaya başlamadan önce yapılamayacağını, davalı tarafça hiçbir açıklama yapılmaksızın ve somut hiçbir gerekçe gösterilmeksizin gerçekleştirilen fesih işleminin, salt maddi çıkar sağlamaya yönelik haksız bir fesih olduğunu, talep edilen tazminatın konusunun davalı futbolcunun bir önceki Kulübüne ödenen bonservis bedeli, olası transferinde Kulübün almaktan mahrum kaldığı bonservis bedeli ve müvekkilin Kulübün davalı futbolcunun haksız feshi ve bu nedenle takım kadrosundaki açığın kapatılması nedeniyle fazladan yapmak zorunda kaldığı başka bir transfer nedeniyle ödediği/ödeyeceği tutarlardan oluştuğunu, müvekkil Kulüp lehine 750.000,00 TL tazminata hükmedilmesi gerektiğini, ek zararlar bakımından hak düşürücü sürenin uygulanamayacağını, 10 yıllık zamanaşımı süresinin uygulanacağını, davalı futbolcu tarafından yapılan fesih haksız bir fesih olduğundan PFSTT uyarınca davalılar aleyhine sportif cezaya hükmedilmesi gerektiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla bir an için futbolcu tarafından yapılan feshin haklı olduğu düşünülse dahi davacının sözleşmenin feshi nedeniyle tasarruf ettiği miktarın, başka bir işten elde ettiği gelirin ve bilerek elde etmekten kaçındığı gelirin tespiti ile mahsubu gerektiğini, davacı tarafça her ne kadar futbolcunun davalı Kulüp ile asgari ücret üzerinden anlaştığı belirtilmiş ise de; davalı Kulüpten tüm protokol ve ödeme belgelerinin celbi gerektiğini, müvekkil Kulüp ile 500.000,00 TL garanti ücret üzerinden anlaşan davalının aynı sezon için asgari ücret üzerinden anlaştığı iddiasının kabul edilebilir olmadığını, hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğini ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Hakem Kurulu kararının iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 439 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Davacı vekili müvekkili tarafından davalı futbolcu ve Kulüp aleyhine feshin haksızlığının tespiti ile Profesyonel Futbolcuların Statüsü ve Transferleri Talimatı'nın 30 uncu maddesi ve ilgili Talimat hükümleri doğrultusunda sportif ceza disiplin cezası uygulanması ve 750.000,00 TL tazminat istemleriyle Uyuşmazlık Çözüm Kuruluna başvuru yapıldığını, karşı dava olarak davalı futbolcu tarafından fesih tazminatı istemli dava açıldığını, Uyuşmazlık Çözüm Kurulu tarafından yapılan yargılama neticesinde asıl davanın reddi ile feshin haklılığının tespitine, karşı davanın kabulü ile 339.021,53 TL'nin davacı/karşı davalı Kulüpten alınarak davalı/karşı davacı futbolcuya ödenmesine karar verildiğini, ilgili karara karşı Tahkim Kuruluna başvurulduğunu, Tahkim Kurulu tarafından 18.05.2023 tarihli 2022/573 E., 2023/249 K. sayılı karar ile Uyuşmazlık Çözüm Kurulu kararının onanmasına karar verildiğini, bunun üzerine Hakem Kurulu kararının iptalini işbu davada talep etmiştir.
2. Çekişmeli ve çekişmesiz yargı işlerinde, bu yargılamalarla bağlantılı geçici hukuki korumalarda, icra takiplerinde, tahkim yargılamasında ve hatta alternatif uyuşmazlık çözüm yollarında, her bir yargılama ve çözüm yolunda uyuşmazlığın niteliğiyle bağlantılı şekilde tarafların eşitliği ilkesi ve hukuki dinlenilme hakkına uygun davranılmalıdır (Yargıtay (Kapatılan) 20. Hukuk Dairesinin 07.02.2012 tarihli ve 2011/15852 E., 2012/1321 K. sayılı ilamı). Bu ilkeler sonucu tahkim yargılamasında hakemlerce taraflara eşit davranılması ve hukuki dinlenilme hakkının hakem yargılaması sürecinde devam etmesi gerekir. Doktrin ve Yargıtay uygulamalarında tarafların eşitliği ilkesinden, gerek hakemler gerekse mahkemeler ya da alternatif uyuşmazlık çözüm yolunu yürütenler tarafından yapılan yargılama ve çözüm üretiminde tarafların iddia ve savunmalarını sunmaları konusunda her bir tarafa eşit olanak ve süre tanınması, tarafsız davranılıp, tarafsızlığın yargılama süresince korunması ve tarafsızlık şüphesini uyandıracak hal ve davranışlardan kaçınılmasının anlaşılması gerektiği kabul edilmektedir (Prof. Dr. İbrahim Özbay Tahkim s. 236, 239, Prof. Dr. Turgut Kalpsüz, Türkiye'de Milletlerarası Tahkim s. 41).
3. Bölge Adliye Mahkemesi kararında belirtildiği üzere taraflara tahkim yargılaması süresince eşit olarak iddia, savunma ve itirazlarını ileri sürme imkanı tanındığı, istemin tamamı hakkında karar verilmiş olduğu, yargılamanın yasada öngörülen usul kurallarına uygun olarak yürütüldüğü, kamu düzenine aykırılığın söz konusu olmadığı, uygulanacak hukuk kurallarının tespiti ve yorumunun hakeme ait olduğu, iptal davasında hakem kararının yerinde olup olmadığı veya hukukun doğru uygulanıp uygulanmadığı hususlarının değerlendirilemeyeceği anlaşılmakla, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
4.Tahkim dosyasının resen incelenmesinde; öncelikle karşı davaya ilişkin olarak 6100 sayılı Kanun'un 439 uncu maddesinde sayılı iptal nedenleri söz konusu olmadığından Bölge Adliye Mahkemesinin davanın reddine ilişkin kararı doğru görülmüştür.
5. Asıl davaya ilişkin olarak ise; taraflar arasındaki 04.02.2022 başlangıç tarihli Futbolcu Sözleşmesinin 9 uncu maddesinde "Taraflar işbu sözleşmeden doğan her türlü uyuşmazlığın çözümünde TFF Uyuşmazlık Çözüm Kurulunun yetkisini kabul etmişlerdir." hükmü bulunmaktadır. Profesyonel Futbolcuların Statüsü ve Transferleri Talimatının 30/7 maddesi hükmünde ise "Sportif cezalar ancak talep üzerine münhasıran Uyuşmazlık Çözüm Kurulu tarafından verilebilir. Bunun için, TFF tarafından bu talimatın 29. maddesi uyarınca yapılan bildirimi takip eden transfer ve tescil döneminin sonuna kadar Uyuşmazlık Çözüm Kurulu’na müracaat edilmesi şarttır. Bu süre, hak düşürücü süre niteliğindedir." şeklindedir. Ayrıca Uyuşmazlık Çözüm Kurulu Talimatının 2 nci madddesinin ikinci fıkrasında "Uyuşmazlık Çözüm Kurulu sportif cezalar ve yetiştirme tazminatına ihtilaflarda münhasıran görevlidir." şeklinde düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemeler ışığında, asıl davada sportif cezaya ilişkin taleplerde münhasıran Uyuşmazlık Çözüm Kurulu yetkili olup, bu karara karşı yapılan itirazlar üzerine verilen Tahkim Kurulu kararı da kesindir.
6. Hal böyle olunca, Bölge Adliye Mahkemesince davacının asıl davada sportif cezaya ilişkin talebi hakkında Tahkim Kurulunun verdiği kararı kesin nitelikte olduğu gerekçesiyle talebin reddine karar verilmesi gerekirken, 6100 sayılı Kanun'un 439 uncu maddesinde sayılı iptal nedenlerine dayalı olarak inceleme yapılması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinin düzeltilerek onanması gerekir.
7. Kabule göre de; temyiz olunan kararın başlık kısmında davalılardan Efeler 09 Spor Futbol Kulübü Derneğinin vekili Avukat ...'ın sehven yazılmamış olmasının mahallinde düzeltilebilecek maddi hata niteliğinde olduğunun anlaşılmakla bu husus bozma nedeni yapılmamıştır.
V. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesi dördüncü fıkrası uyarınca gerekçesinin DÜZELTİLEREK ONANMASINA,17.100,00 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılara verilmesine,Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,25.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.