"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 57. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1256 E., 2023/724 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bakırköy 7. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2021/169 E., 2022/41 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ... GYO. ile müvekkili arasında taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile ön ödemeli konut satışı yapıldığını, diğer davalı ...Ş.'den kredi kullandırıldığını, davalı inşaat şirketinin müvekkili adına devir ve tescili sağlanması gereken gayrimenkulü tamamlayamadığını, teslim borcunun aradan geçen süreye rağmen yerine getirilmemesi ve bugünkü ekonomik durum dikkate alındığında getirmesinin de mümkün olmadığını, bu yüzden hem satış vaadi sözleşmesinin hem de kredi sözleşmesinin feshi ile ödenen bedellerin iade edilmesi gerektiğini belirterek davalı ...Ş.'ye yapılan aylık kredi ödemelerinin tedbiren durdurulmasını, dava konusu taşınmazın alımına ilişkin olarak akdedilen sözleşmenin feshini, müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, dava konusu taşınmazın finansmanına ilişkin olarak akdedilen kredi sözleşmelerinin feshini, müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, davalı ... GYO.’ye yapılan 69.930 TL, davalı ...Ş’ye yapılan 90.813,66 TL ödemelerinin tamamının ilgili ödemelerin her birinin fiili ödeme tarihinden işletilecek en yüksek yasal faiziyle birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 24.11.2021 tarihli ıslah dilekçesiyle talebini 283.612,63 TL'ye artırmak sureti ile bu bedelin dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte ... GYO.'dan tahsilini ve kalan 87.252,34 TL kredi ödemesi yönünden de davalı bankaya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılardan ... GYO. vekili; davacının taleplerinin zaman aşımına uğradığını, müvekkili ile diğer davalı bankanın müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu şeklindeki iddia ve taleplerin kabulünün mümkün olmadığını, müvekkiline yapılan ödemelerin kanıtlanılması gerektiğini, şirketin elinde olmayan mücbir sebeplerden dolayı oluşan aksaklıklardan sorumlu tutulmaya çalışılmasının kötü niyetli olduğunu, müvekkilinin İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından ruhsatların iptal edilmesi sebebi ile çalışmalarını durdurmak zorunda kaldığını, davacı ile imzalanan sözleşme tarihinden sonra nazım imar planlarında değişiklik yapıldığını, davacı tarafından talep edilen faiz oranının fahiş olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ...Ş. vekili; dava konusu taşınmaz ile ilgili olarak müvekkilinin herhangi bir yönlendirmesi bulunmadığını, kredinin ilgili konutun satın alınması ya da davalı inşaat firması ile satış sözleşmesi yapılması şartı ile verilmediğini, davacının bireysel ürünü olarak kredilendirildiğini, müvekkili ile davacı arasındaki kredi sözleşmesinin bağlı kredi olarak nitelendirilemeyeceğini, müvekkilinin diğer davalı inşaat firması ile müteselsilen sorumlu tutulamayacağını ve davanın muhatabının müvekkilinin olmaması nedeniyle davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının ilgili yasal mevzuat ile kendisine tanınan sözleşmeden dönme seçimlik hakkını bugüne kadar kullanma talebinde bulunmadığını, davacının ilk muhatabının diğer davalı inşaat firması olduğunu, davacının diğer davalı ... GYO. ile akdettiği sözleşmeye ilişkin talepleri konusunda öncelikle davalı inşaat firmasına başvuruda bulunması gerektiğini, davacının müvekkil bankaya yapmış olduğu ödemelerin faiz işletilerek iadesine ilişkin talebinin kabul edilebilmesinin mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile davacının davalı ...Ş'den kullanılan ön ödemeli konut finansmanı sistemi kredi sözleşmesine dayalı toplam 80.129,70 TL ödenmeyen kredi taksitleri bakımından borçlu olmadığının tespitine, 283.612,63 TL'nin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... GYO.'den tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ...Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... Bank A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın müvekkili banka yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini, dava konusu edilen taşınmaz ile ilgili olarak müvekkili bankanın herhangi bir yönlendirmesi bulunmadığını, müvekkili banka ile davacı arasındaki kredi sözleşmesinin bağlı kredi olarak nitelendirilemeyeceğini, müvekkili bankanın diğer davalı inşaat firması ile müteselsilen sorumlu tutulamayacağını, davacı tarafın sözleşmeden dönme seçimlik hakkını kullanmadığını, müvekkili lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken maktu vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu ve menfi tespit hükmü kurulmasının hatalı olduğunu savunarak kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının davalı bankadan kullandığı kredinin bağlı kredi niteliğinde olduğu, davalı tarafça karar tarihi itibarıyla sözleşmeye konu borcun ifa edilmediği, akte tahammül süresi de dikkate alındığında ifa imkansızlığının gerçekleştiği, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı bankanın istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ...Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ...Ş. vekili; istinaf sebeplerini tekrarlayarak, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taşınmaz satışına ilişkin sözleşmenin feshi, menfi tesbit ve alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un 35 ve 40 ıncı maddeleri.
2022 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, özellikle sözleşmede kararlaştırılan sürenin aşılması nedeniyle feshin haklı olduğunun davalı bankadan kullanılan kredinin bağlı kredi olduğunun sabit olmamasının hükme esas alınan bilirkişi raporunun denetime uygun ve hüküm kurmaya elverişli bulunmasına, hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa yukarıda yer verilen hukuk kurallarının doğru şekilde uygulandığı hususlarının anlaşılmasına göre davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir. Buna karşın İlk Derece Mahkemesinin davalı banka yönünden reddedilen miktar üzerinden nisbi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken maktu vekalet ücretine hükmedilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirir. Ne var ki İlk Derece Mahkemesince verilen vekalet ücretine ilişkin kararın düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
3. İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 9 uncu bendi çıkartılarak yerine "Davalı ...Ş. Kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, red olunan miktar üzerinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereği hesaplanan 28.272,88 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile Davalı ...Ş. ye verilmesine" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.