"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2027 E., 2023/3498 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 16. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/224 E., 2023/122 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili ile davalıların kardeş olduğunu, anneleri ...'un hayatta iken müşterek malik oldukları 6 parsel de bulunan gayrimenkulünün satışı için davalılara vekalet verdiğini, davalıların satışı vekaleten yapıp satış bedelini tahsil ettiklerini ancak ...'un % 31 oranındaki hissesine düşen paranın teslim edilmediğini, annelerinin 09.06.2016 tarihinde vefatı üzerine davacı tarafından yapılan araştırma sonucu söz konusu satış bedelinin murisin hesabında görülmediğini beyanla murise ödenmesi gereken satış bedelinden davacı hissesine düşen kısmından şimdilik 10.000,00 TL olarak tahsilini talep etmiş, daha sonra talebini artırarak 452.000,00 TL üzerinden tamamlama harcı yatırılmıştır.
II. CEVAP
Davalılar vekili; davacı tarafın müvekkillerine keşide ettiği ihtarname ile 452.000,00 TL alacak talep ettiğini, dava değeri belli olduğundan "belirsiz alacak" davası açmakta hukuki yarar bulunmadığını, müvekkillerinin anneleri ...'dan aldıkları 11.08.2010 tarihli vekaletname gereğince 6 parseldeki gayrimenkulü 2010 yılı Ekim ayında sattıklarını, anneye düşen satış bedelinin tamamının nakden ödendiğini, annenin satış tarihinden 5 yıl 9 ay sonra vefat ettiğini, satış bedeli ödenmesi ve bu hususta her hangi bir anlaşmazlık bulunmaması nedeniyle yaşadığı süre içinde annenin dava açmadığını, müvekkillerinin vekaletnamede verilen yetkiye dayanarak ve annelerinin talimatına uygun olarak satışı gerçekleştirdiğini, davacı talebinin zamanaşımına uğradığını beyanla davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin 13.06.2019 tarihli ve 2017/156 E., 2019/281 K. sayılı ilamı ile, davanın kabulüne, 452.000,00 TL'nin davalılardan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, davalılar vekilince karar istinaf edilmiştir.
2. Bölge Adliye Mahkemesinin 15.06.2021 tarihli ve 2019/2037 E., 2021/1750 K. sayılı kararı ile, murisin Garanti Bankası ve Akbank'taki banka hesaplarına ilişkin hesap açma, para yatırma, para çekme, havale gibi tüm işlemlere ait dekontların ve dayanak vekaletname, talimat gibi tüm belgelerin celbedilerek, davalıların kendisine verilen vekaletname kapsamında gerçekleştirdikleri satış bedelini murise teslim edip etmedikleri, özen ve hesap verme yükümlülüklerini yerine getirip getirmedikleri, davacının dava konusu satış bedelinden miras hissesine dayalı olarak alacağının bulunup bulunmadığı hususlarının araştırılması gerektiği gerekçesiyle davalıların istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
3. İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kaldırma kararı sonrası yapılan yargılamada 60.000,00 USD'nin akıbetine ilişkin banka dekontunun incelenemesinde paranın ... tarafından vekâleten çekildiği anlaşılmış olup bu nedenle davacıya yahut murise ödeme yapıldığı ispat edilemediğinden davanın kabulüne, 452.000,00 TL'nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalılar vekili; mahkeme kararında da belirtildiği üzere, 10 yıldan daha eski arşiv kayıtlarının saklanmaması nedeniyle davanın en önemli delili olan Garanti Bankası'na ait 11.10.2010 tarihli 1.484.375 USD para yatırma işlemi ile ilgili belge aslının temin edilemediğini, bu belge aslı incelenmeden paranın vekaleten ... tarafından çekildiğinin anlaşılamayacağını, tanık olarak beyanına başvurulan Adnan Büyükkoyun'un beyanlarının dikkate alınmadığını, satış işlemi
yapılmış olmakla vekalet işleminin sona erdiğinden dava tarihi itibariyle 5 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, bu hususun yanlış değerlendirildiğini, Beşiktaş Belediyesinden gönderilen 30.05.2019 tarihli yazı ekindeki belgenin değerlendirilmediğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davacı vekili; dava dilekçesinde dava konusu paranın davalılarca tahsil edildiği tarihten itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili talep edilmiş olmasına rağmen, mahkemece faiz yönünden bir hüküm tesis edilmediğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı yan dava dilekçesinde dava konusu alacağına söz konusu paranın davalı tarafça tahsil edildiği tarihten itibaren faiz işletilmesini talep etmiş ise de, Dairece kaldırılan ilk kararda da faize hükmedilmemiş ve davacı taraf karar aleyhine istinaf yoluna başvurmamış olmakla verilen karar davalılar lehine usuli kazanılmış hak oluşturduğundan davacının istinaf başvurusunun esastan reddine; muris ile davalılar arasındaki vekalet ilişkisinin murisin 09.06.2017 tarihindeki ölümüne kadar devam ettiği, aksi yönde delil sunulmadığı, sebepsiz zenginleşmeye dayalı iş bu davanın ise murisin ölüm tarihinden itibaren 2 yıllık zamanaşımı süresi içinde açıldığı tespit edildiği, davacının hissesine karşılık 86.979 USD'lik kısmı ...'dan, 86.979 USD'lik kısmi Sadi'den/mirasçılarından, 27.917 USD'lik kısmı Hayrettin'den olmak üzere toplam 201.875 USD'yi iş bu davanın davalılarından talep edebileceği, dava tarihindeki Merkez Bankası döviz kurunun 3,64 TL olduğundan hareketle davacının talebine göre 452.000,00 TL itibariyle davanın kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik olmadığı gerekçesiyle davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Taraf vekilleri istinaf dilekçelerinde bildirdikleri sebepleri tekrar ederek kararı temyiz etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarafların muris anneleri hayatta iken müşterek malik olduğu taşınmazı davalıların vekaleten satmış olmalarına rağmen murise satış bedelini vermediği iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir.
3. Değerlendirme
1. Somut olayda; muris ile davalılar arasındaki vekalet ilişkisinin 11.08.2010 tarihinde kurulduğu, 11.10.2010 tarihinde dava konusu taşınmazın vekaleten satışının yapıldığı, aynı tarihte murisin hesabına 1.484.375,00 USD yatırıldığı, 12.10.2010 tarihinde murisin banka hesabından vekaleten ..., ..., ..., ... adına 190.000,00 USD havale yolu ile para gönderildiği, ayrıca aynı tarihte ... tarafından 60.000,00 USD'nin elden çekildiği anlaşılmıştır.
2. Muris ile davalılar arasındaki vekalet ilişkisinin murisin 09.06.2016 tarihindeki ölümüne kadar devam ettiği, bu tarihten önce hesap verme yükümlülüğüne ilişkin sorumluluğun kanıtlanamadığı, dolayısıyla zamanaşımı süresinin vekaletin son bulduğu ölüm tarihi itibariyla başlayacağı şüphesizdir.
3. Bölge Adliye Mahkemesince kaldırılan İlk Derece Mahkemesinin ilk kararında faize hükmedilmemiş olup, davacı taraf karar aleyhine istinaf kanun yoluna başvurmadığından, davalılar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğunun kabulü gerekir.
4. 60.000,00 USD'nin akıbetine ilişkin banka dekontunun incelenmesinde; paranın davalılardan ... tarafından vekâleten çekildiği anlaşılmış olup, davacıya yahut murise ödeme yapıldığı ispat edilememiştir.
5. Davacının hissesine karşılık; 86.979,00 USD'lik kısmı ...'dan, 86.979,00 USD'lik kısmi Sadi'den/mirasçılarından, 27.917,00 USD'lik kısmı Hayrettin'den olmak üzere toplam 201.875,00 USD'yi iş bu davanın davalılarından talep edebileceği, dava tarihindeki Merkez Bankası döviz kurunun 3,64 TL olduğundan hareketle davacının talebine göre 452.000,00 TL üzerinden Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru görülmüş olup, taraf vekilleri tarafından ileri sürülen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarının temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.11.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.