"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2023/466 E., 2023/778 K.
Mahkemece bozmaya uyularak verilen karar, davacı ve davalı Belediye vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ... Belediye Başkanlığı ile ... ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. arasında imzalanan 20.06.2006 tarihli sözleşmeyle; Meram Belediye Başkanlığına ait Konya ili Meram İlçesi Kozağaç Mahallesinde bulunan 27108 ada 1 nolu parselde bulunan taşınmaza 512 daire yapılması ve yapılan dairelerden % 25inin Meram Belediyesine ait olacağının kararlaştırıldığını, Meram Belediyesinin güven telkinleri dikkate alınarak N Blok Karaçam Apartmanı 1. Kat 3 Nolu bağımsız bölüm sayılı taşınmazın satın alındığını, sözleşmede teslim süresinin en geç 13.02.2009 tarihi olmasına rağmen davalılarca teslim yükümlülüğünün yerine getirilmediğini, yapılan ibranameye göre dairenin ve tapunun teslim tarihinin 30.12.2008 olarak kararlaştırıldığını, fesih nedeniyle davalı ... ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin işten el çektirilerek yapılan inşaatlara Meram Belediye Başkanlığı tarafından el konulduğunu ileri sürerek, satışa konu taşınmazın tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline, olmadığı takdirde rayiç değeri üzerinden tespit edilecek maddi tazminatın fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere daire bedeli için şimdilik 20.000,00 TL'nin 14.02.2009 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte, her iki halde de 14.02.2009 tarihinden itibaren itirabaren mahrum kalınan rayiç kira gelirlerine karşılık gelen maddi tazminatın hakları saklı kalmak üzere şimdilik 500,00 TL'sinin her ay tahakkuk tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle beraber davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmisini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili; davacının ihtilaf konusu talepleri yönünden dava tarihinden önce başvuru yapılmadığını, dolayısıyla temerrütün oluşmadığını, Meram Belediye Başkanlığının satış sözleşmesinin tarafı olmadığı gibi herhangi bir satış bedelinin de ödenmediğini, buna göre husumet yöneltilemeyeceğini, davacı ile davalı şirket arasındaki sözleşmenin şekil şartlarından yoksun olup geçersiz olduğunu, davacının taleplerinin ancak yüklenici firmanın edimini eksiksiz olarak yerine getirmesi halinde talep edebileceğini, davalı şirketin Belediyeye karşı yüklendiği edimleri eksiksiz olarak yerine getirmediğinden gerek yüklenici şirketin ve gerekse de halefi olan davacının herhangi bir talepte bulunamayacağını, yüklenici şirketin Belediye ile imzaladığı kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında edimlerini gereği gibi ve zamanda yerine getirmediğinden sözleşmenin 17.08.2011 tarihinde feshedildiğini, mahkemenin görevli olmadığını, davacı taleplerinin zamanaşımına uğradığını savunarak açılan davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekili; şirket ile diğer davalı ... Belediye Başkanlığı arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanarak, ... Konutlarının inşaatına başlandığını, şirketçe sözleşmeye dayanılarak konutların satışının yapıldığını, sözleşme gereğince şirket tarafından diğer davalı ... Belediye Başkanlığına daireler teslim edildikten sonra sözleşmenin Belediyece feshedildiğini, diğer davalınının şirkete karşı edimlerini yerine getirmediğini, şirkete hak edişlerini ödemediğini, şirketin zarara uğradığını, şirketin dairelerin teslim edilmesindeki gecikmede ve tapu kayıtlarına ilişkin gecikmede herhangi bir kusurunun bulunmadığını, şirketin de davanın açılmasına sebebiyet vermediğini, davacının kira bedeli istemesinin sözleşmeye göre hukuka aykırı olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 15.03.2022 tarihli kararı ile, tapu iptali ve tescil isteminin reddine, terditli tazminat talebinin kısmen kabulü ile 20.000,00 TL sözleşme kapsamında ödenen bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, ıslah ile artırılan bedeller yönündeki istemin zamanaşımı nedeniyle reddine, kira kaybı tazminatı ve 14.02.2009 tarihinden itibaren ticari faiz isteğinin reddine karar verilmiş, karara karşı, süresi içinde davacı ile davalı ... Belediye Başkanlığı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
Dairemizin 03.10.2022 tarihli ilamı ile; davalılardan ... A.Ş. zamanaşımı itirazında bulunmadığından bu hususta değerlendirme yapılması gerekçesiyle; kararın bozulmasına, davacının sair, davalının tüm temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, ıslah ile artırılan miktar yönünden zamanaşımı süresinin dolmuş olduğu ve davalı ... Belediye Başkanlığı tarafından zamanaşımı itirazında bulunulduğu, ancak diğer davalı şirket tarafından herhangi bir itiraz bildirilmediğinden ıslah edilen bedelden davalı şirketin sorumlu olacağı anlaşıldığından tapu iptali ve tescil ve kira kaybı tazminatı yönündeki davanın reddine, terditli tazminat isteğinin kısmen kabul kısmen reddine, satış bedelinin 20.000,00 TL'lik kısmının davalılardan müştereken ve müteselsilen, satış bedelinden bakiye kalan 92.000,00 TL'lik kısmı ile 28.000,00 TL rayiç fiyat farkı olmak üzere toplam 120.000,00 TL'lik kısmının davalı ... ... İnşaat Sanayi Ticaret A.Ş.'den olmak üzere toplam 140.000,00 TL'nin; 20.000,00 TL'sine dava tarihinden, 120.000,00 TL'sine ıslah tarihi olan 08.01.2022 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemlerin reddine, kira kaybı tazminatı ve 14.02.2019 tarihinden itibaren ticari faiz isteği yönünden açılan davanın reddine karar verilmiş, karara karşı süresi içinde davacı ve davalı Belediye vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davalı Belediye vekili; ödeme makbuzu olmadığını, sözleşmelerin sonradan düzenlenme ihtimallerinin araştırılmadığını, bilirkişi raporundan 26 ay sonra düzenlenen sözleşmede güven teorisine dayanılamayacağını, imzaların araştrılmadığını, senetlerin ödeme belgesi olarak kabul edilemeyeceğini, iflas masasına kayıt yaptırılmadığını ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı vekili; zamanaşımı değerlendirmesinin hatalı olduğunu, çünkü davalı şirket hakkında iflas kararı verilmiş olduğunu, zamanaşımının müteselsil borçlulardan veya bölünemeyen borcun borçlularından birine karşı kesilmesiyle, diğerlerine karşı da kesilmiş olacağını, davaya konu hakkın esasen mülkiyet hakkının yerine geçmek üzere bir tazminatı kapsadığından somut olay için zamanaşımından söz edilemeyeceğini, pandemi sürecinde sürelerin durduğunu, Belediyenin olayda menfaati bulunduğunu, mahrum kalınan kiraya dair talebin reddedilmiş olmasının hatalı olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, satın alınan taşınmazın teslim edilmemesi sebebiyle terditli tapu iptal tescil talebine, bu mümkün olmazsa tazminat istemine ilişkindir.
Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. (09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK).
Yargıtay Dairesince bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme, kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. (04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı YİBK).
Mahkemece uyulan bozma ilamında gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yapılarak, yine o ilamda gösterilen hukuki esaslar gereğince karar verildiği, bozmanın kapsamı dışında kalan ve usuli kazanılmış hak oluşturan kısımlara yönelik temyiz itirazlarının ise incelenemeyeceği anlaşılmakla davacı ile davalı Belediye vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan Mahkeme kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439. maddesi gereğince ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davalıya yükletilmesine,
1086 sayılı Kanun'un 440. maddesi gereğince kararın tebliginden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,04.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.