"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : BURSA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : AYVALIK 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen vasiyetnamenin açılması ve mirasçılık belgesinin tanınması davasının kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; dava dışı mirasçı ...'in istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde dava dışı mirasçı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, hasımsız olarak açtığı davada; Frankfurt/Main Asliye Hukuk Mahkemesinin 31/05/2011 tarih ve 51 IV 1556/11 K sayılı vasiyetnamenin açılması ve Frankfurt am Main Yerel Mahkemesinin 18/07/2011 tarih ve 51 VI 3719/11 K sayılı mirasçılık belgesi kararının tanınmasına karar verilmesi talep edilmiştir.
İlk derece mahkemesince; davanın kabulü ile Frankfurt/Main Asliye Hukuk Mahkemesi (Tereke Mahkemesi Bölümü)'nin 31/05/2011 tarih ve 51 IV 1556/11 K nolu vasiyetnamesinin açılması okunması ve Frankfurt am Main Yerel Mahkemesinin (Tereke Mahkemesi) 18/07/2011 tarih ve 51 VI 3719/11 K sayılı mirasçılık belgesi kararlarının tanınmasına karar verilmiş; davacı tarafından istinaf kanun yolundan feragat edip kararın kesinleşmesinin talep edilmesi üzerine kararın kesinleştirildiği görülmüştür.
Dava dışı mirasçı ...'in 26/12/2017 tarihli dilekçesi ile kararın yok hükmünde olduğunun tespitine, davanın yetki yönünden reddine ya da taraf teşkilinin sağlanarak mahkemece yeniden görülmesinin talep edilmesi üzerine mahkemenin 28/12/2017 tarihli ek kararı ile kararın kesinleştiği ve talebin ayrı bir dava konusu olduğu gerekçesiyle reddine karar verilmiş, verilen karara karşı dava dışı mirasçı Mehtap tarafından, yapılan istinaf kanun yolu talebi, mahkemenin 27/02/2018 tarihli ek kararı ile reddedilmiş, bu defa asıl karar ile 27/02/2018 tarihli ek karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince; yerinde olmayan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karar, dava dışı mirasçı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, vasiyetnamenin açılması ve mirasçılık belgesi verilmesine dair yabancı mahkeme kararlarının tanınması istemine ilişkindir.
Kanunlarımızda yabancı mahkeme kararlarının tanınması davası hasımsız bir dava olmadığı için taraf teşkili sağlandıktan sonra görülmesi gerekir. 6100 sayılı HMK'nın 114/1-d maddesi gereğince taraf teşkili dava şartı olduğundan, HMK'nın 115. maddesinin 1, 2, ve 3. fıkralarında açıklanan dava şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması gerekir.Taraf teşkili kamu düzeniyle ilgili olup, hakim tarafından re'sen gözetilir.
Somut olayda, davanın hasımsız olarak açıldığı anlaşılmıştır. Bu durumda davası hasımsız açılamayacağı için, mahkemece, murisin altsoyu dahil mirasçı olabilecek kişilerin tümünün sağ olup olmadıklarını gösterecek şekilde nüfus aile kayıtlarının eksiksiz olarak getirtilmesi ve yasal mirasçısı olup olmadığının açık ve net bir şekilde tespiti gerektiği kuşkusuzdur. Nitekim yasal mirasçılar tespit edildiğinde, bu mirasçılara dava dilekçesi ile duruşma gün ve saatinin usulüne uygun şekilde tebliğinin sağlanması gerekir. İlk derece mahkemesince davada taraf teşkili sağlanmadan hüküm tesisi yoluna gidilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.İlk derece mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmiş olduğundan, HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca, işbu karara karşı dava dışı mirasçı tarafından yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanun'un 371. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının dava dışı mirasçı ... yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 29/04/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.