"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : BAKIRKÖY 1. TÜKETİCİ MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen ayıplı mal davasının kısmen kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı ... ve davalı tarafların istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine yönelik olarak verilen karar, davacı ... vekili tarafından duruşmasız ve davalı vekili tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 21/12/2021 tarihinde davacılar vekili Av. ... geldi. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunan vekilin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için başka bir güne bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar, davalı müteahhit şirketten almış oldukları bağımsız bölümlerde eksik ve ayıplı imalatlar bulunduğunu, bu durumun da taşınmazların değerinde azalmaya sebebiyet verdiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla her bağımsız bölüm için ayrı ayrı 10.000,00'er-TL'sinin temerrüt tarihinden itibaren 3095 sayılı m.2 gereğince %27 ve değişken oranlarda ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, bilahare ıslah dilekçeleri ile de taleplerini 500.000,00 TL’ye çıkarmışlardır.
Davalı, zamanaşımı itirazında bulunarak esastan da davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş, hükme karşı davacı ... ve davalı taraf istinaf yoluna başvurmuşlardır.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesince, davacı ... ve davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, hüküm, davacı ... ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, davacıların, davalı müteahhit şirketten satın almış oldukları bağımsız bölümlerdeki ayıplara ilişkin değer kaybının tahsili talebine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, "Dava sırasında 7143 sayılı kanun yürürlüğe girmiş olup bu kapsamda kanunun 16. Maddesinde getirilen hükümler çerçevesinde davalıya 10/05/2018 tarihinde süre verilmiş olup bu kapsamda davalının talebi üzerine vekiline yetki verilmiş ve davalı vekili 02/07/2019 tarihli duruşmada dava konusu olan bağımsız bölümleri de kapsar şekilde Bahçelievler ilçesi, 614 ada, 1 parselde bulunan ... caddesi, No:19-1A,B,C blokların tamamı yönünden yapı kayıt belgelerini sunmuş olup üç blok için toplam 355.965,57-TL yapı kayıt belgesi ve harcı yatırmış olduğu, davacı Durgul Dönmez'e ait 5 numaralı bağımsız bölümün 1-C blokta, ...'ya ait 9 bağımsız bölümün 3-B blokta, davacı ...'e ait 6 numaralı bağımsız bölümün 1-C blokta, ...'ye ait 8 numaralı bağımsız bölümün 2-C blokta, ...'a ait 7 numaralı bağımsız bölümün 2-B blokta yer aldığı, davalıdan dava konusu olmayan ve yetki verilmeyen diğer bina ve bağımsız bölümleri kapsar şekilde fazladan tahsilat yapıldığı, dava dışında kalan ve davası rededilen ... için olmak üzere toplam 332.234,57-TL'yi talebi halinde davalıya iadesi gerektiği, her bir davacı için ayrı ayrı davalının 5.932,75-TL yapı kayıt belgesi alması için ödeme yapmış olduğu, davanın kabulüne karar verilen davacılar yönünden bu miktar bakımından davanın konusuz kaldığının anlaşıldığı, 7143 sayılı kanunda getirilen düzenleme ve 3194 sayılı yasanın 16. Maddesi hükümleri birlikte değerlendirildiğinde ; getirilen düzenlemenin aykırı yapıların kayıt altına alınmasına ilişkin olduğu mimari projeye yapı ruhsatına ve teknik şartnameye aykırı olarak yapılan ve bu nedenle yapı kullanma izni verilmeyen, yapı ve bağımsız bölümler bakımından bir düzenleme getirmediği buna göre davacılar ..., ..., ... ve ... ile davalı şirket arasında konut satım sözlemesi bulunduğu bu sözleşme ve ekinde yer alan teknik şartname, yapı ruhsatı, mimari proje, yerinde yapılan keşif alınan bilirkişi raporu ve ek rapora göre mimari projeye ve yapı ruhsatına, teknik şartnameye aykırı yapılar bulunduğu, yapı kullanma izin belgesinin bulunmadığı ve belediye tarafından yapı tatil tutanağının düzenlendiği, bu durumun eksik ifa olarak kabulü gerektiği dava tarihine göre yapılan hesaplama sonucunda davacılar ..., ..., ... için 84.067,25-TL, davacı ... için 114.067,25-TL değer kaybı alacağını davalıdan talep edebileceği ayrı ayrı 5.932,75-TL yönünden davanın konusuz kaldığı" gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, davacı ...' ın davalı ile arasında herhangi bir satış sözleşmesi ve satış vaadi sözleşmesi bulunmadığından, bu sebeple davalıya karşı dava açmakta hukuki yarar olmadığından davasının reddine, eksik ifa nedeni ile davacı ... için; 84.067,25.TL alacağın HMK 107. Maddesi gereği dava tarihinden itibaren işleyecek yasal
faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 5.932,75.TL için dava konusuz kaldığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, eksik ifa nedeni ile davacı ... için; 84.067,25.TL alacağın HMK 107. Maddesi gereği dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 5.932,75.TL için dava konusuz kaldığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, eksik ifa nedeni ile davacı ... için; 84.067,25.TL alacağın HMK 107. Maddesi gereği dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 5.932,75.TL için dava konusuz kaldığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, eksik ifa nedeni ile davacı ... için;.114.067,25.TL alacağın HMK 107. Maddesi gereği dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 5.932,75.TL için dava konusuz kaldığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, mahkeme kasasının 470 sırasında kayıtlı teminat mektubunun karar kesinleştiğinde davalıya iadesine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince de ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacı ... ile davalının istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesindeki yapılan yargılama aşamasında davalı müteahhit şirket tarafından, 3194 sayılı İmar Kanunu'na getirilen geçici 16. maddesi ve bu maddeye istinaden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan "Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar" başlıklı tebliğe göre yapılan başvuru neticesinde Yapı Kayıt Belgesi temin edilmiş ve dosyaya ibraz edilmiştir. Öncelikle, Yapı kayıt belgesinin hukuki mahiyeti üzerinde durmak gerekir. 3194 sayılı Kanuna 11.05.2018 tarihinde eklenen geçici 16. maddeye göre; Yapı kayıt belgesi alan yapılar, tıpkı ruhsatlı ve iskanlı yapılar gibi yasal hale gelmekte ve bu belge verildikten sonra, 3194 sayılı İmar Kanunu uyarınca verilen yıkım ve para cezası kararının infazı ortadan kalkmaktadır. (3194 s.K. geçici m.16/4) Eldeki davada, yargılama aşamasında alınan bilirkişi kök ve ek raporlarında, dava konusu her bir bağımsız bölüm için, onaylı mimari projeye aykırılık, iskan ruhsatının bulunmaması ve yapı tatil tutanağı düzenlenmiş olmasından kaynaklanan değer azalması hesaplanmıştır. Oysa ki, davalının az yukarıda anılan yasal düzenlemeler uyarınca temin etmiş olduğu Yapı Kayıt Belgesi göz önünde bulundurularak her bir bağımsız bölüm için var ise değer azalmasının güncel duruma göre hesaplanması gerekmektedir. Kabule göre de, davalı Müteahhit Şirket tarafından "Yapı Kayıt Belgesi" nin alınması için her bir davacı adına ödenen bedellerin, davalının savunması ve delilleri gözetilerek mahsubu gerekir. O halde mahkemece, konusunda uzman bilirkişi heyetinden, Yargı ve taraf denetimine elverişli, dava konusu bağımsız bölümlerde Yapı Kayıt Belgesi alınmış olması hususunun değerlendirilmek ve davalı tarafından her bir davacı adına Yapı Kayıt Belgesi alınması için yapılan ödemelerin, açık ve anlaşılır şekilde tespiti ile hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı ...’ın tüm temyiz itirazlarının reddine, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 27/12/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi