"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflar vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı Üniversiteye 2003 yılında kayıt olduğunu, İngilizce yeterlilik sınavında başarılı olması üzerine İngilizce hazırlık eğitimi almadan aynı yıl 2003-2004 yılında lisans eğitimine başladığını, her eğitim-öğretim yılı için lisans ücreti ödediğini, başarısız olunan alt dönem dersleri için ders başına ek ücret tahsil edildiğini, yıllara göre değişkenlik gösterecek şekilde davalı Üniversiteye yıllık eğitim ücreti haricinde 14.200,00 TL mükerrer ödeme yapmak zorunda kaldığını ileri sürerek, davalı tarafından haksız yere tahsil edilen 14.200,00 TL'nin ödeme tarihinden itibaren değişken yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davanın kısmen kabulüne, 5.136,00 TL'nin dava tarihi olan 21.01.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı taraftan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiş; hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davacı eldeki dava ile, eğitim gördüğü dönem içerisinde başarısız olup tekrar almış olduğu derslere ilişkin olarak davalı Üniversiteye yaptığı mükerrer ödemenin tahsilini talep etmiştir.
Mahkemece davanın kabulüne yönelik verilen kararın, davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin (kapatılan) 12.06.2020 tarih, 2017/2171 Esas, 2020/4662 Karar sayılı ilamı ile “...Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı öğrencinin davalı Üniversitede öğrenim gördüğü yıllar arasında başarısız olduğu derslerin yazın açılan eğitim programlarında tekrar ücret alması, 2005-2006, 2007-2008 dönemlerinde alttan aldığı derslerle ile ilgili tahsil edilen bedellerin haklı olup olmadığına ilişkindir. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'nın 19.06.2012 tarihli kararı ile yıllık ve yarıyıllık sınav takvimi uygulayan tüm yüksek öğretim kurumlarında 2011-2012 akademik yılından itibaren geçerli olmak üzere tüm öğrencilere bütünleme sınav hakkı tanınmasına karar verilmiştir. Davacının öğrenim gördüğü süreçte davalı tarafından başarısız olunan derslere ilişkin bütünleme sınavı hakkı tanınacağına ilişkin yasal bir zorunluluk yoktur. Davacının başarısız olduğu ve bu dersleri ilgili döneme karşılık gelen bir sonraki akademik dönemde dönem ücreti dışında başka ücret ödemeden alma imkanı varken kendi isteği ile isteğe bağlı ve ücretli olarak açılan yaz okulunda almayı tercih etmesi nedeniyle ödediği bedelin iadesini isteyemez. Davalı tarafından alınan yaz okulu ücreti alınması usulüne uygundur. Davacı tarafından yaz okulu ücreti istemine ilişkin talebin reddi gerekir. Yine vakıf üniversitelerince öğrencilerin başarısız olduğu ya da hiç almadığı derse ilişkin bir sonraki dönem alacağı dersler için öğretim ücreti dışında her ne ad altında olursa olsun ayrı bir ücret alınması hukuka aykırıdır aksi bir uygulama halinde fazla tahsil edilen ücretler sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri alınabilecektir. Ancak, dönemin uzaması nedeniyle öğrenciden ücret alınmasına dair bir engel bulunmamaktadır. Hal böyle olunca, mahkemece başarısız olunan derslerle ilgili davacı öğrencinin ödediği ücretlerin İstanbul Ticaret Üniversitesi'nin belirlediği dönem ücreti dışında ek ücret olup olmadığının tespit edilerek karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu karar verilmiş hatalı olup, bozmayı gerektirir...” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamı kapsamında alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, davacının 2004-2005 eğitim öğretim döneminde ücretini ödediği ancak başarısız olduğu için 2005-2006 eğitim öğretim güz döneminde alttan almak durumunda kaldığı Ceza Hukuku-1 dersi karşılığında ödediği 600,00 TL ile uzayan eğitim döneminde başarısız olması sebebiyle tekrar aldığı yedi ders karşılığında ödediği 4.536,00 TL’nin davalı tarafça haksız olarak tahsil edildiği, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının 15.09.2008 tarihli ve 19 sayılı Genel Kurul Kararı ve bozma ilamı kapsamında toplam 5.136,00 TL’nin davalıdan tahsilinin gerektiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacıdan uzayan eğitim yılında başarısız olduğu yedi ders için 4.536,00 TL haksız ücret tahsil edildiği belirtilmiş ise de, tahsil edilen ücretin davacının öncesinde alıp başarısız olduğu derslere ilişkin olup olmadığı somut olarak tespit edilmemiş, davalının davacının uzayan eğitim döneminde aldığı yedi dersi ilk defa aldığı bu sebeple bu dersler için mükerrer ödeme yapılmadığı yönündeki itirazları karşılanmadan hüküm kurulmuştur. O halde, mahkemece uzman bir bilirkişi veya bilirkişi heyetinden alınacak rapor ile, tarafların iddia ve savunmalarını karşılayacak şekilde, davacıya ait transkript belgesi dahil olmak üzere tüm bilgi ve belgeler getirtilip değerlendirilerek, davacının başarısız olması sebebiyle tekrar alınan dersler için ücret ödeyip ödemediği somut olarak belirlenip, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Kabule göre de, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 3708 Sayılı Yasa ile değişik 56/b ve aynı yasanın Ek 7. maddeleri delaletiyle 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13/j maddesi uyarınca üniversiteler harçtan muaf olmasına rağmen, davalı üniversite aleyhine harca hükmedilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalının sair temyiz iti-razlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 6100 sayılı HMK'nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 23/12/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.