Logo

3. Hukuk Dairesi2021/7801 E. 2021/12851 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davalı şirketin, davacı şirketten kiraladığı sanayi tüplerini iade etmemesi nedeniyle açılan mal iadesi davasında, davalının tüpleri teslim aldığının ispatlanıp ispatlanmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Taraflar arasındaki sözleşmede tüp kiralamasına ilişkin hükümler bulunmasına rağmen, davalıya teslim edildiği iddia edilen tüplerin teslimini ve kira bedelinin ödenip ödenmediğini ispatlayacak delillerin yeterli derecede incelenmemesi ve bu konuda uzman bilirkişi incelemesi yaptırılmadan davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı görülerek hüküm bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki mal iadesi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı şirket ile endüstri gazı tedariki ve bu gazların depolanmasını sağlayan tüplerin kiraya verilmesine dair sözleşme imzalandığını, davalının sözleşme ile gaz bedelini ve kiralanan tüplerin kira bedelini ödemeyi üstlendiğini, davalıya farklı türlerde toplam 695 adet sanayi tüpünün kiraya verildiğini, sözleşmede yasaklanmasına rağmen davalının 2011 yılında sözleşmeye aykırı davranarak başka firmalardan gaz tedarik ettiğini, bu nedenle noter ihtarı gönderilerek sözleşmenin feshedildiğini ancak davalının kendisine kiraya verilerek teslim edilen tüpleri iade etmediğini iddia ederek; tüplerin iadesini, aksi halde 219.155,50 TL bedelinin ihtarname tebliğinden itibaren işleyecek ticari faiziyle davalıdan tahsilini talep etmiştir.

Davalı, süresi içinde cevap dilekçesi sunmamış, davanın reddini istemiştir.

Davanın açıldığı Asliye Ticaret Mahkemesince verilen davanın reddine dair karar, davacı tarafın temyizi üzerine Dairece taraflar arasındaki kira sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlığa bakmaya görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğundan bahisle bozulmuştur.

Bozmaya uyan mahkemece görevsizlik kararı verilmiş, dosya görevli Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmiştir.

Mahkemece; davacının tüplerin davalı şirket yedinde olduğunu ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafça temyiz edilmiştir.

Taraflar arasında “Sanayi ve Tıbbi Gazlar Tedarik Anlaşması” başlıklı sözleşme imzalanmıştır. Sözleşmenin “depolama ve işletme malzemeleri” başlığını taşıyan 3. maddesinde; ihtiyaç durumuna göre davacı şirketin davalıya tüp tahsisi yapabileceği, bu malzemeyi sözleşme süresi boyunca davalıya kiralayacağı ve sözleşmenin son bulması üzerine davalının tüpleri ve sair malzemeleri derhal davacıya iade etmekle yükümlü olduğu belirtilmiş, ancak hangi tarihte kaç adet tüpün hangi bedelle kiraya verildiğine dair tarafların imzasını içerir belgeye rastlanmamıştır.

Yargılama sırasında alınan 15/07/2013 havale tarihli bilirkişi raporunda; davacının ticari defterlerinin incelendiği belirtilmesine rağmen, raporun III.3.4. numaralı bendinde davalı şirketin tüp kayıtlarının incelendiği ve davacının irsaliyelerinden davalıya hem kendi tüpleriyle hem de davalıya ait tüplerle teslimat yaptığı ifade edilmiştir. Davalının ticari defterlerinin incelenmesi için aldırılan 19/11/2013 havale tarihli bilirkişi raporunda; davalının 2009 yılı ve sonrasındaki yıllara ait defterlerinin incelendiği, tüp takip kartlarında müşteri yahut fabrika tüpü ayrımı yapılmadığı açıklanmış, 08/08/2014 havale tarihli bilirkişi heyeti raporunda ise; davacının irsaliye ve faturaları matluba uygun tuttuğu, davalının ise tüp sirkülasyonunu herhangi bir resmiyet olmayan kartlarla takip ettiği belirtilmiştir. Bilirkişi raporlarından tarafların 2005 yılı ve sonrasına ait ticari defter ve kayıtlarının bu kayıtlar içinde davalıya tüp kiraya verildiğine dair teslim evrakı bulunup bulunmadığı, kiraya verildiği iddia edilen tüplere ilişkin kira faturasının davalının ticari defterlerine kaydedilip kaydedilmediği, taraflar arasındaki cari hesap ekstrelerinde tüp kira bedeli ödendiğine dair kaydın bulunup bulunmadığı anlaşılamamaktadır.

Hal böyle olunca mahkemece; her iki tarafın ticari defter ve kayıtları ile cari hesap kayıtları incelenerek, gaz teslimatı ile birlikte tüp kiraya verildiğine dair teslim evrakı olup olmadığı, tüp kira bedeline dair davacı tarafından düzenlenip davalıya gönderilen fatura olup olmadığı,var ise bu yöndeki fatura yahut faturaların davalının ticari defterlerine kaydedilip edilmediği, davalı tarafça kira bedeli ödendiğine dair cari hesap kaydı olup olmadığı hususunda alanında uzman bilirkişilerden rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davanın reddine karar verilmesi, doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK'nın 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13/12/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi