"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1840 E., 2021/2158 K.
KARAR : Davanın reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/437 E., 2020/200 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacının istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacının başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 28.02.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde davacı vekili Avukat Alican Duman ile davalı vekili Avukat ... geldiler. Sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, nakit sıkıntısı yaşayan davalıya zaman içerisinde peyder pey ekte sunulu banka dekont örneklerine göre toplam 120.000,00 TL ödeme yaptığını, Garanti Bankası hesabından 95.000,00 TL, 1.0000,00 TL, 25.000,00 TL, 605,00 TL, 1.500,00 TL ve 750,00 TL parayı davalının Akbank hesabına EFT yapmak suretiyle gönderdiğini, arada hiç bir ticari ortaklık olmaksızın gönderilen bu paraların geri istendiğinde davalının ödeme yapmadığını ileri sürerek, 124.350,00 TL alacağın dekontların tarihi itibariyle yasal faizi ile bu kabul edilmez ise dava tarihi itibariyle yasal faiz uygulanarak davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, faiz başlangıç tarihine ilişkin talebin terditli açılmasını kabul etmediğini, bunun belirlenebilir düzeyde olduğunu, dava dilekçesinin içeriğinde 120.000,00 TL sonuç kısmında 124.350,00 TL talep edildiğini, davacının taleplerinin tutarsız olduğunu, hangi vakıaya dayandığını belirtmediğini, davacının iddiasının aksine paraların borç olarak değil kendisine olan mevcut borcun kapanması amacıyla gönderildiğini, dekontlarda herhangi bir açıklama olmadığını, mevcut yasal karinenin bir borcun ödenmesi yönünde olduğunu, aksini iddia edenin ispatlamakla yükümlü olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 09.07.2020 tarihli ve 2018/437 E. ve 2020/200 K. sayılı kararıyla; banka dekontlarında paranın gönderiliş nedeni ile ilgili bir açıklamanın bulunmadığı, bu durumda davacının ödünç olarak gönderildiğine dair iddiasına itibar edilmeyerek paranın gönderiliş nedeninin dekontlarda açıklama bulunmaması nedeniyle bir borcun ödenmesi olduğunun kabul edildiği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı; para işlemlerinde dekont kaydında muamelenin niçin yapıldığının ve gönderinin hangi hukuki ilişkiye dayandığının belirtilmesi gerektiğini, bu bilginin ilgili banka personelince dikkate alınması gerektiği gibi uyarının müşteriye yapılması zorunluluğu bulunduğunu, bankaya yüklenilecek bir görevde birden fazla para gönderi dekontunda, borç verildiği veya borca karşılık ödendiği kaydı yoksa bu gönderinin yazılı delil olarak kabulü ile yemin teklifinin gönderen davacıya verilmesi gerektiğini, oysa ilk derece mahkemesince yemin teklifinin davalıya verildiğini, ceza soruşturmasının da henüz bitmediğini, sınırlı delillerle davanın reddedildiğini, konuyla ilgili ses kayıtları olduğunu, bunların ... 41. Asliye Ceza Mahkemesinin 2020/356 E. sayılı dosyasında mevcut olduğunu beyanla, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 14.12.2021 tarihli ve 2020/1840 E., 2021/2158 K. sayılı kararıyla; dava konusu olayda davacı tarafça dayanılan dekontlarda herhangi bir açıklama bulunmadığından dekontlardaki para gönderiminin borç ödemesi için yapıldığının kabulü gerekeceği, buna göre yasal karinenin aksini iddia eden davacının dekontlardaki para gönderiminin ödünç amacıyla yapıldığını yazılı belgeyle ispatlamakla yükümlü olduğu, davacının ödünç iddiasını yazılı belgeyle ispatlayamadığı gibi yemin deliline de dayanmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı, istinaf nedenlerini tekrar ederek kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ödünç sözleşmesine dayalı alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı TBK 555 (818 sayılı Borçlar Kanununun 457) ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olan havale, hukuksal nitelikçe bir ödeme vasıtasıdır. Havalenin mevcut bir borcun ödenmesi amacıyla yapıldığı yolunda yasal karine mevcuttur. Bu yasal karinenin aksini, havalenin borcun ödenmesinden başka bir amaçla yapıldığını ileri süren havaleci (muhil) bu iddiasını kanıtlamakla yükümlüdür (HGK 09.06.2004 tarih 2004/4-362 E.-2004/347 K.).
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre davacının açıkça yemin deliline dayanmadığı ve banka dekontlarının borç ödemeye ilişkin karine olduğu gözetildiğinde davacının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
... Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesince verilen 14.12.2021 tarihli ve 2020/1840 E., 2021/2158 K. sayılı kararın ONANMASINA,
8.400 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren ... Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
28.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.