"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/866 E., 2022/192 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 1. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2019/35 E., 2020/895 K.
Taraflar arasındaki malın ayıplı olmasından kaynaklanan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, davalının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle incelemenin duruşmalı olarak yapılması istenilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 14.03.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir
Belli edilen günde davacı vekili Av. ...ile davalı Borusan Oto Servis ve Tic. A.Ş. vekili Av. ... Kılıç geldiler. Başka gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı. Gelen taraf vekillerinin sözlü açıklamaları dinlenildi. İşin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalıdan 25.01.2016 tarihinde Land Rover marka aracı 193.494,63 Euro bedelle satın aldığını, 18.11.2016 tarihinde motor arızası nedeniyle yolda kaldığını ve çekici ile davalı satıcının iş yerine getirildiğini, yapılan incelemede araç motorunun değiştirilmesi gerektiğinin belirtildiğini, daha sonra taraflar arasında mal değişim sözleşmesi imzalanarak ilk satılan araç geri alınarak yeni araçla 13.000 Euro fark ödeyerek takas edildiğini, yeni aracı kullanmaya başladığını ancak 24.12.2018 tarihinde seyir halinde iken tekleme yapınca aracı davacı satıcının yetkili servisi olan Kosifler Oto'ya bıraktığını, yapılan incelemede aracın motorunun değiştirilmesini gerektiren bir sorunun tespit edildiğini, önerilen motor değişimini onaylamadığını, herhangi bir onarım istemediğini belirttiğini, davaya konu aracın Kosifler Oto Ataşehir'de bulunduğunu, aracın imalattan kaynaklı gizli ayıplı olduğunu, tüm bakımları yetkili serviste yapılan, kullanıldığı günden beri 2 yılı geçmeyen 60.000 km'de kullanım mesafesi bulunan aracın motorunun değişimini gerektirecek bir sorunla karşılaşılmasının kabul edilebilir olmadığını ileri sürerek, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmesini bu talebin mahkeme tarafından kabul görmemesi durumunda davalı tarafça ücretsiz onarıma karar verilmesi istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili ;dava konusu araçta üretimden veya servis hizmetinden kaynaklı bir hata olmadığını, aracın satımından itibaren yaklaşık iki yıl kullanıldığını, araca verilen hasarların ve kullanıcı hatalarının tespit edilmesi ve dava konusu arızaya neden olup olmadığının belirtilmesi gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu Land Rover / Range Rover Sports HSE Dynamic 3.0 SDV6, 34BSK19 plakalı aracın ayıplı mal olduğu, meydana gelen arızaların üretim hatasından kaynaklandığı, araçta kullanım amacını karşılamayan, tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran bir gizli ayıbın bulunduğunun tespit edildiği, davalıdan 0 km'de alınan aracın motor değişimini gerektirir şekilde ayıplı olması sebebiyle tüketicinin bu ayıba katlanma yükümlülüğünün bulunmadığı, tüketicinin aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesine ilişkin talebinin yasal şartlarının oluştuğu anlaşılmış olduğu gerekçesiyle, dava konusu SALWA2KF5GA104386 şasi 0975654306DT motor numaralı Land Rover / Range Rover Sports HSE Dynamic 3.0 SDV6, 34BSK19 plakalı aracın davalı tarafça ayıpsız misli ile değiştirilmesine,İİK 24/4 gereğince aracın aynısının ayıpsız mislinin davacıya iadesine, ayıplı aracın ise takyidatsız olarak davacı tarafından davalıya iade ve teslimine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili, davacının ayıp iddialarının üretimden ya da imalattan kaynaklanmadığını, kullanım hatası ya da müşteri memnuniyetsizliğinden kaynaklandığını, iddia edilen hususların araçtan yararlanmayı önemli ölçüde azaltmadığını, araçta imalattan kaynaklı bir ayıp olmadığını, iddia edilen hususların komple motor değişimi ile giderilebilir nitelikte olduğunu, davacının kusuru ile meydana gelen kazada oluşan 11.203 TL zarara ilişkin müvekkili lehine hüküm kurulmamasının yerinde olmadığını beyan ederek istinaf talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge adliye mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 0 km araç alan tüketici yönünden kullanımdan kaynaklanmayan ve değişim maliyeti yüksek olan arızaya katlanması ve onarım seçimlik hakkını kullanmaya zorlanması söz konusu olamayacağını, bu nedenle de kullanıcı hatasından kaynaklanmayan üretimden kaynaklı ayıplar sebebiyle davacının aracın misliyle değişim yönündeki talebinin yerinde olmadığı yönündeki istinaf başvurusu yerinde görülmediğini, ancak alınan bilirkişi raporunda, davacının kullanımındayken araçta meydana gelen hasar sonucu oluşan değer kaybının kurulan hüküm nazara alındığında, davalı lehine değer kaybına hükmedilmesi gerekirken bu hususun nazara alınmaması yerinde görülmediğini, davalının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile 11.203 TL değer kaybı yönünden de davalı lehine hüküm tesis edilmesi gerektiğini anlaşılmakla, davalının istinaf talebinin kısmen kabulüne, İstanbul Anadolu 1. Tüketici Mahkemesinin 15.12.2020 tarihli, 2019/35 Esas, 2020/895 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, davacının davasının kabulü ile, dava konusu SALWA2KF5GA104386 şasi 0975654306DT motor numaralı Land Rover / Range Rover Sports HSE Dynamic 3.0 SDV6, 34BSK19 plakalı aracın davalı tarafça ayıpsız misli ile değiştirilmesine, İİK 24/4 gereğince aracın aynısının ayıpsız mislinin davacıya iadesine, ayıplı aracın ise takyidatsız olarak davacı tarafından davalıya iade ve teslimine, Yeni aracın davacıya tesliminde araçta oluşan 11.203 TL değer kaybının davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, karar veilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacı tarafın karşılaştığını öne sürdüğü problem sonrasında aracın yetkili servise getirildiğini, yetkili servis tarafından aracın bakımlarının yapıldığını, beyan ettiği şikayetler doğrultusunda da aracın kontrol edildiğini ve kullanıcıya tam verim verebilecek bir durumda davacı tarafa teslim edildiğini, aracın satım ve teslim tarihi itibariyle herhangi bir ayıp ihtiva ettiğine dair delil veya tespit mevcut olmadığını, araçtan yararlanmasını engelleyen veya güçleştiren üretimden kaynaklı herhangi bir kusur veya ayıbın mevcut olmadığını, kök ve ek bilirkişi raporunda açıkça tespit edildiği üzere; meydana gelen arızanın komple motor değişimi ile giderilebilir nitelikte olduğunu, anılan motor değişimi de kök ve ek raporda belirtildiği üzere araçta değer kaybı yaratmayacağından misli ile değişim kararının hakkaniyete ve TKHK md 11/3 hükmüne aykırı olduğu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, malın ayıplı olmasından kaynaklanan misli ile değişim talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6502 sayılı yasanın 11. Maddesi " ürünün ayıplı olması halinde tüketicinin kullanabileceği seçimlik haklar düzenlenmiş olup ''Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici; (1) a)Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. (2) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz. Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz.....'' şeklindedir.
3.Degerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlıgı halinde mümkündür.
2. Temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında; hukuki iliskinin ve bu iliski nedeniyle ortaya çıkan uyusmazlıga uygulanması gereken hukuk kurallarının dogru sekilde belirlendigi, davalı tarafın temyiz dilekçesinde ileri sürdüğu sebeplerin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadıgı anlaşılmıştır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın Ilk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 8.400 TL Yargıtay vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 14.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.