"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : SAKARYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 7. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : ZONGULDAK 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen alacak davasında verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, Üniversite Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezinde 31.10.2016-14.03.2017 tarihleri arasında gerçekleştirilen ve sonradan uygulamasından vazgeçilen "Kök Hücre Tedavisi" bedellerinin faturalandırılarak davalı SGK tarafından toplam 1.141.466,30 TL'nin taraflarına ödenmesinden yaklaşık 2 yıl sonra ilgili kurumun müfettişliklerinin raporu doğrultusunda ödeme kapsamında olmadığı bildirilen 35 adet hasta dosyasında fatura edilen kök hücre işlemleri, bu işlemlerle birlikte kullanılan malzemelere ait tutar ve 241.796,31-TL işletilen faiz olmak üzere toplam 1.383.262,61-TL'nin hak edişlerinden kesildiğini, branş adı altında kayıtlı olmayan, hastanın mağduriyet yaşamaması için yapılan işlemlerin SUT HO1030 koduna sahip kök hücre saflaştırma tüp seti, rejeneratif malzemesi ilgili branşlarda kullanılır olduğundan SGK tarafından karşılanması gerektiğini, 4734 sayılı Kanunun 22/f maddesine göre 241.796,31-TL'lik faiz tutarı ile birlikte 893.760,00-TL malzeme giderinin kuruma iade edilmesi gerektiğini belirterek, malzeme bedelleri olan 893.760,00-TL'nin kuruma ödenmemesinin hukuka aykırılığı nedeniyle kesinti tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsiline, 12.09.2019 tarihi itibariyle hak edişten kesilen 241.796,31-TL'lik faiz tutarı SGK'nın inceleme konusundaki kusurundan kaynaklandığından kesintiye konu olamayacağı sebebiyle taraflarına ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı kurum vekili, davanın reddini dilemiştir.
İlk derece mahkemesi; dosya içerisine alınan tüm beyan ve delillerin incelenmesi neticesinde; bilirkişi raporlarında da belirtilen Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezinde 31.10.2016-16.05.2017 tarihleri arasında kök hücre tedavi işlemlerinde 35 hasta için kullanılan malzemeler SUT genel hükümleri gereği ilgili üniversite sağlık merkezinin, Sağlık Bakanlığı tarafından Kök Hücre Üretim Merkezi statüsünde bulunmaması ve sonrasında Sağlık Bakanlığı Kemik İliği Nakli Bilimsel Danışma Komisyonun'dan da üniversite için alınan bir iznin bulunmaması nedeniyle ilgili malzemelerin geri ödeme kapsamı içerisinde olmadığı, davalı kurum tarafından yapılan 1.141.466,40 TL'lik kesintinin haklı olduğu sonucuna varıldığı, söz konusu malzemelerin ödeme içerisinde olmadığı davalı SGK tarafından yapılan ilk kesinti sonrasında belirlenebilir bir nitelikte olup müfettiş raporu sonrasında yine davalı idarenin kendinden kaynaklı gecikmesi sonrası geçen zaman aralığı için faiz miktarlarını da asıl malzeme bedellerine dahil ederek kesintiye gitmesi haksız görüldüğü gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne; davacı taraftan hak ediş kesintisi yapılan 241.796,31 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlası talebin reddine, karar verilmiş, davacı ve davalı vekili karara karşı istinaf yoluna başvurmuştur.
Bölge adliye mahkemesince de; HMK'nın 353-(1)-b)-1) maddesi uyarınca, tarafların istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine, karar verilmiş, karar davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre davacının tüm, davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Dava, davalı kurum tarafından hak edişten yapılan kesintinin istirdadı talebine ilişkindir.
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'nca Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi'ne hitaben yazılan 28646403-103.02-E.10277702 Sayılı, Kök Hücre Tedavi İşlemleri Konulu, 16/07/2019 tebliğ tarihli yazısında; " HO1030-Kök Hücre Saflaştırma tüp seti, rejeneratif isimli malzemeler sadece Sağlık UYgulama Tebliği'nin EK-30 Hematoloji-Onkoloji Branşı listesinde olup, Kemik İliği Nakli Bilimsel Danışma Komisyonu'ndan izin alınmadan Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen Hemotopoetik Kök Hücre Nakil Endikasyon listesinde yer almayan 'Diyabetik ayak hastalığı veya periferik arter hastalığı' tanılarında uygulanan 'Mezenkimal kök hücre nakli tedavi' işlemlerinde geri ödeme kurallarına uygun olmadan farklı branşlarda kullanıldığı da göz önünde bulundurularak ekli tabloda detayları sunulan 35 adet takipte Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen Hemotopoetik Kök Hücre Nakil Endikasyon listesinde yer almayan ve Kurum ödeme kapsamında olmayan 'Diyabetik ayak hastalığı veya periferik arter hastalığı' tanılarında kullanılan 'Mezenkimal kök hücre nakli tedavi işlemleri'ne ve bu işlemlerde kullanılan malzemelere ait toplam 1.141.466,30TL işlem tutarı yersiz ödemenin 'Sosyal Güvenlik Kurumu ile Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Arasındaki Götürü Bedel Üzerinden Sağlık Hizmeti Alım Sözleşmesi ve Usul Esasları'nın 9-ç) maddesi kapsamında tarafınızdan tahsili uygun görülmüş olup, ilk alacağınızdan kesilecektir. " denilmiştir.
SUT'un 5.4- 'Fatura, incelemeye esas belgelerin teslimi ve ödeme işlemleri' başlığı altında; Sağlık Hizmeti Sunucularının Faturalarının İncelenmesine ve Bedellerin Ödenmesine
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri doğrultusunda ödeme işlemlerinin yürütüleceği belirtilmiş olmakla, adı geçen yönetmeliğin Ödeme İşlemleri başlıklı 24. maddesinde; inceleme sonucu fazla ödeme yapıldığının tespiti halinde; söz konusu fazla ödemenin sağlık hizmeti sunucusunun varsa Kurumdaki alacağından kanuni faizi ile birlikte mahsup edileceği belirtilmiştir. SGK ile Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Arasındaki Götürü Bedel Üzerinden Sağlık Hizmeti Alım Sözleşmesi ve Usul Esasları'nın 'SHS'nin Yükümlülükleri' başlıklı 7.maddesinin (ı) fıkrasında "01/01/2019 tarihinden öncesi sağlık hizmetlerine ilişkin olmakla birlikte, değişik nedenlerle SHS'ye yapılan ödemelerden düşülemeyen tutarlar 2019 yılı götürü bedel ödemesinden düşülür.", 'Ortak Hükümler' başlıklı 9.maddesinin (ç)fıkrasında da; "SHS'nin usulsüz ve yersiz işlemler(kurum mevzuatına aykırı işlem) yaptığının tespit edilmesi ve/veya Sağlık Bakanlığınca, kayıt ve bilgi yönetim sistemine kayıtlı olmayan ve/veya yasaklanan ilaç ve/veya kullandığının tespit edilmesi halinde tespit edilen bu sağlık hizmetlerine ilişkin bedeller kanuni faizi ile birlikte SHS'ye yapılan ödemeden düşülür."denilmiştir.
Davalı kurum, yaptığı inceleme sonucu fazla ödeme yapıldığını tespit etmiş, söz konusu fazla ödemeyi sağlık hizmeti sunucusunun kurumdaki alacağından kanuni faizi ile birlikte mahsup etmiştir. Somut olayda mahkemece, tüm dosya kapsamı ve alınan bilirkişi raporları doğrultusunda ilgili malzemelerin geri ödeme kapsamı içerisinde olmadığı, davalı kurum tarafından yapılan kesintinin haklı olduğu sonucuna varılmıştır.
Yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri ve tüm dosya kapsamında davacı tarafa yapılan yersiz ödeme sabit olduğundan işlem tarihinden itibaren faize hükmedilebileceğinin kabulü gerekir. Bu husus gözetilmeksizin yazılı şekilde davalı kuruma kusur atfedilerek işlemiş faizin tahsiline yönelik hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
İlk derece mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenle bozulmasına karar verilmiş olduğundan, işbu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalının sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK'nın 373/1 maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanun'un 371. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının davalı yararına BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 30/11/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.