"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 3. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen itirazın iptali davasının kabulüne dair verilen hüküm hakkında, bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; Kırklareli İli ... İlçesi ... Beldesinde kain ve mülkiyeti Hazineye ait dört adet taşınmazın satışından elde edilen gelirin %30'unun 4706 sayılı Kanun'un 5/5 maddesi gereğince davalının hesabına aktarıldığını, ancak bundan sonra taşınmazların satışına ilişkin işlemin Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğünün 04/12/2009 tarihli ve 998 sayılı makam onayı ile iptal edildiğini, taşınmazların satışı sebebiyle ödenen 689.182,93TL'nin talep edilmesine rağmen iade edilmemesi üzerine söz konusu alacağın tahsili için takibe davalının haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek, haksız itirazın iptali ile icra takibinin devamına, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
İlk derece mahkemesince; davanın kabulü ile icra takibine itirazın 688.649,75 TL asıl alacak, 409.057,95 TL 04/09/2010 tarihinden takip tarihi olan 10/04/2017 tarihine kadar işlemiş faiz olmak üzere toplam 1.097.707,70 TL üzerinden devamına, asıl alacak olan 688.649,75 TL’ye takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, İİK'nin 67/2 maddesi gereğince kabul edilen 688.649,75 TL asıl alacağın % 20'si üzerinden hesaplanan 137.729,95 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince; ilk derece mahkemesince verilen kararın usul ve esas yönünden kanuna uygun olduğu gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1)Bir hak üzerinde uyuşmazlığa düşmüş olan iki tarafın anlaşarak, bu uyuşmazlığın çözümlenmesini özel kişi veya kişilere bırakmalarına ve uyuşmazlığın bu özel kişi veya kişiler tarafından incelenip karara bağlanmasına tahkim denir.
Kural olarak taraflar bir uyuşmazlığın çözümlenmesi için hakeme başvurmaya mecbur değildirler. Ancak, bazı hallerde bir uyuşmazlığın çözümlenmesi için hakeme başvurmak zorunludur ki; buna zorunlu tahkim denir.
Tahkimin hangi hallerde zorunlu olduğu, özel bir kanun hükmü ile belirlenir.
Mecburi tahkim hallerinden birinin düzenlendiği 3533 sayılı Kanun'un 1. maddesi gereğince; genel, katma ve özel bütçelerle yönetilen daireler ve belediyelerle, sermayesinin tamamı devlete veya belediyelere yahut özel idarelere ait olan daire ve müesseseler arasında çıkan uyuşmazlıklardan adalet mahkemelerinin görevi içinde bulunanlar o kanunda yazılı tahkim usulüne göre çözümlenir.
Bu bağlamda eldeki davada taraflar, 3533 Sayılı Kanunun 1. maddesinde gösterilen kuruluşlardan olup, uyuşmazlığın "Hakem" sıfatı ile çözümlenmesi gerekmektedir.
O halde ilk derece mahkemesince, tarafların sıfatı gözetilerek sözü edilen kanun hükmü uyarınca uyuşmazlığın hakem sıfatı ile çözümlenmesi gerektiği gözetilerek uyuşmazlığın hakem sıfatıyla çözülmesi gerekirken, genel hükümlere göre uyuşmazlığın incelenerek yazılı şekilde karar verilmiş olması, doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
İlk derece mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmiş olduğundan, işbu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.
2)Bozma nedenine göre, davalının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ :Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK'nin 373. maddesinin birinci fıkrası uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanun'un 371. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle davalının temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 08/12/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.