"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : GAZİANTEP 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen itirazı iptali davasının kısmen kabul kısmen reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalıya ait ... İlçesi, ... Mah. ... pafta, 4121 ada 78 parsel numarasında kayıtlı arsa/arazi üzerine yapılan bodrum katlar hariç 5 kat olmak üzere 2689 m2 inşaat ile; ... İlçesi, ... Mah. ... pafta 3121 ada 13 parsel numarasında kayıtlı arsa üzerine yapılan bodrum katlar hariç 5 kat olmak üzere 2689 m2 inşaatlara ilişkin yapı denetim görevini üstlendiğini, kendisine düşen görevleri eksiksiz yerine getirdiğini, ancak davalının yapması gereken ödemeleri yapmadığını, bu sebeple davalı aleyhine Gaziantep 13. İcra Müdürlüğünün 2017/3539 E. sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu, icra dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, alacağın %20'sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
İlk derece Mahkemesince, davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş; kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin 2022/1803 E. 2022/999 K. sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş olup; hüküm, bu kez davacı vekilince temyiz edilmiştir.
1- İstinaf dilekçesinde ileri sürülmeyen itirazları, temyiz talebinde de ileri sürülemeyeceğinden; davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Eldeki dava, yapı denetim hizmetinden kaynaklı alacağın tahsiline yönelik ilamsız icra takibine vaki itirazın iptaline ilişkindir. Taraflar arasında 13 nolu parsele ilişkin 07/11/2007 tarihinde, 78 nolu parsele ilişkin ise 16/08/2006 tarihinde yapı denetim hizmet sözleşmesi imzalandığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Her iki sözleşmeye ait %20 hakediş bedelleri davacı tarafından tahsil edilerek, bakiye kalan %80'lik hakediş bedelleri üzerinden davalı aleyhine Gaziantep 13. İcra Müdürlüğünün 2017/3539 E. sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatılmış olup, davalı tarafından takibe itiraz edilmiştir.
Dava tarihi itibariyle ilgili Belediyelerin cevabi yazılarında dava konusu taşınmazların tamamlandığı, hatta oturuma başlandığı bildirilmiş ancak iskan ruhsatının henüz alınmadığı anlaşılmıştır. Davacı yan, sözleşme gereği tüm yapı denetim hizmetini eksiksiz yerine getirdiğini, davalının ruhsat harcını yatırmadığı için %100 hakediş dosyasının Belediyeye sunulamadığını, bundan dolayı da davalının bakiye %80'lik kısmı depo etmediğinden kalan ödemeyi alamadığını, kendisinin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, ayrıca 2001 Yılı Yapı Denetim Uygulama Yönetmeliğinin uygulanması gerektiğini ileri sürmüştür.
13/05/2019 tarihli hükme esas alınan bilirkişi raporunda; Şahinbey ilçesi, Güneykent Mahallesi, 4121 ada 78 parselde kayıtlı arsa üzerinde bulunan binanın (Selvi Apartmanı) yapı denetim hizmetinden dolayı davacının herhangi bir alacağının bulunmadığı; ancak Şehitkamil ilçesi, Güvenevler mahallesi, 3121 ada 13 parselde kayıtlı arsa üzerinde bulunan binanın (Alya Apartmanı) % 80'lik hakedişi karşılığı hesaplanan 23.291,30 TL alacağı olduğu anlaşıldığından, bu kısım yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Davacının istinafı üzerine; Bölge Adliye Mahkemesince, "Taraflarca sözleşme akdedildiği sırada 12.8.2001 tarihli resmi gazetede yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Usul ve Esaslarına ilişkin yönetmelik hükümleri yürürlükte olup, daha sonra 5.2.2008 tarihli resmi gazetede yayımlanan yeni yönetmeliğin 32.maddesi ile eski yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. Bu yönetmeliğin geçici 1. maddesi, “Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapı denetimi hizmet sözleşmeleri akdedilerek ruhsat müracaatı yapılmış olan işlere ait sözleşmeler, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra da geçerlidir...''hükmü yer almaktadır. 4121 ada 78 parselde kayıtlı taşınmaz için 18.8.2006 yılında, 3121 ada 13 parsel de kayıtlı taşınmaz için 7.1.2008 yılında inşaat ruhsatı alınmış olup geçici 1. madde gereği 2008 yılı yapı denetim yönetmeliğinin uygulanması doğru olduğu" gerekçesiyle istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir. Ne var ki geçici 1. madde, bu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce akdedilen yapı denetimi hizmet sözleşmelerinin, yönetmelikten sonra da geçerli olacağına ilişkin olup, hangi yönetmeliğin uygulanması gerektiğine ilişkin bir hüküm bulunmadığından, Bölge Adliye Mahkemesinin gerekçesi doğru bulunmamıştır. Sözleşme tarihi itibariyle yürürlükte olan Yapı Denetim Uygulama Yönetmeliğinin dava konusu olaya uygulanması gerekmektedir.
Emsal Yargıtay içtihatları dikkate alındığında; yapı denetim hizmeti verildiğinin anlaşılması halinde, sırf şekli sebeplere dayalı ödenme yapılmaması, objektif iyiniyet kuralları ile bağdaşmaz.
Dava tarihi itibariyle her iki sözleşme bakımından dava konusu inşaatların gerçekleşme seviyesi ve davacı tarafından verilen hizmet (hakedişlerin) tespit edilerek, imzası taraflarca inkar edilmeyen sözleşme ve sözleşme tarihi itibariyle yürürlükte olan 2001 Yılı Yapı Denetim Uygulama Yönetmeliği dikkate alınarak, konusunda uzman bilirkişilerden taraf, mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli bir rapor alınmak suretiyle, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
İlk derece mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmiş olduğundan, HMK'nın 373/1 maddesi uyarınca, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle, davacının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK'nın 373/1 maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanunun 371. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 09/11/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.