"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/792 E., 2022/2139 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 23. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/338 E., 2020/322 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; taraflar arasında 01.09.2015 tarihli "Genç Yetenek Geliştirme Programı Kapsamında Burs Kullandırma Sözleşmesi" imzalandığını, davalının sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımları ve söylemleri ile FETÖ terör örgütü yandaşlığı yaptığını, bu örgütü övücü ve özendirici ifadeler kullandığı, 15 Temmuz 2016 tarihi sonrasındaki süreçte güvenilir insanlarla çalışılmak zorunda olan bir kuruluş olarak çalışanların güvenlik soruşturmalarının büyük önem kazandığını, sözleşmenin 5-f maddesi uyarınca 20.03.2017 tarihinde sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini ve feshin aynı tarihli yazı ile davalıya bildirildiğini, 12.12.2017 tarihli ihtarname ile yapılan burs ve masraf harcamalarının iki katının ihtarname tebliğinden itibaren 3 ay içinde en fazla 3 taksitle ödenmesi gerektiğinin bildirildiğini, ihtarname 15.12.2017 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen davalının ödeme yapmadığını, sözleşme uyarınca davalıya 13848 GBP okul, 5400 GBP konaklama, 6396,13 TL uçak bileti, 600 USD vize ve 315,00 USD banka masrafı ile 35100 GBP bursa harcaması yapıldığını, bunun 2 katı tutarın sözleşme uyarınca ödenmesi gerektiğini iddia ederek fazlaya ilişkin hakları saklı olmak üzere 50 TL'nin anılan tarihten itibaren tahsilini talep etmiş ıslah dilekçesi ile talep miktarını artırmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının isnatlarının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, fesih sebebi olarak sunulan paylaşımların fesihten sonraki tarihli olduklarını, davacının feshi geçerli sebeplere dayandırmak için bu paylaşımları delil olarak sunduğunu, paylaşımların ifade özgürlüğü kapsamında olup suç içeriği barındırmadığını, özendirici ve övücü beyan içermediğini, sözleşmenin 4. maddesinde öngörülen tüm yükümlülüklerini bursiyer olarak yerine getirdiğini, dil kursu bitirme belgesini aldığını, proje koşullarına uyumsuzluğu olmadığını, üçüncü kurs devam ederken sözleşmesinin haksız feshedildiğini, hiçbir adli ve idari soruşturma geçirmediğini, eğitim hakkından mahrum kaldığını, diğer bursiyerlerin eğitimi devam ederken ayrımcılığa uğramasıyla eşitlik ilkesine de aykırı davranıldığını, hak düşürücü sürenin geçtiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının fesih yazısında sözleşmenin 5-f maddesi gereğince feshedildiğinin bildirildiği, bahsi geçen maddenin; "AA, Bursiyerin derslerindeki başarısızlık, devamsızlık, proje koşullarına genel uyumsuzluk, devamsızlık ve not çizelgesine ilişkin gerçeğe aykırı beyanda bulunulması veya bu sözleşmede belirtilen hükümlere riayet edilmemesi gibi bir durumun ortaya çıkması halinde herhangi bir uyarıda bulunmadan iş bu sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetme hakkına sahiptir. Sözleşmenin AA tarafından feshi halinde, AA, Bursiyere fesih tarihine kadar sağlanan bursun ve masrafların toplamının iki katını fesih tarihinden itibaren 3 ay içerisinde en fazla üç taksitte AA'ya geri ödemesini isteyebilir. Ödemenin belirtilen süreler içerisinde yapılmaması halinde AA'nın doğrudan takip yapma, oluşan maddi ve manevi her türlü zararı talep etme hakkı saklıdır." şeklinde düzenlendiği, yine sözleşmenin " Bursiyerin Hak ve Yükümlülükleri" başlığı altında düzenlenen sözleşmenin 4 üncü maddesinin ilgili bentlerinde "b) Bursiyer eğitimi sırasında devamsızlık yapmayacaktır, c) Bursiyer eğitimi süresince düzenli olarak devamlılık ve not çizelgelerini AA'ya gönderecektir. f) Bursiyer eğitim süresi boyunca genel ahlak kurallarına uyacak ve AA'nın saygınlığını zedeleyecek hareketlerden kaçınacaktır." hükümlerine yer verildiği, sosyal medya paylaşımları kapsamında davalının genel ahlak kurallarına uymayarak burs aldığı kurumun saygınlığını zedeleyecek şekilde hareket ettiği, ayrıca davalının devamsızlık yaptığı ve devam çizelgelerini düzenli olarak davacıya göndermediği, davacının sözleşmenin 5/f maddesi gereğince sözleşmeyi feshinde haklı sebeplerinin bulunduğu ve sözleşme şartlarına göre burs masraflarını talepte de haklı olduğu gerekçesiyle;
davacının davasının ıslah edilmiş haliyle kabulü ile 426.972,62 TL'nin 16.03.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davacının sözleşmeyi önce haksız şekilde feshedip ardından feshe dayanak oluşturmaya çalıştığını, dayanak tweetlerin fesih tarihinden sonraki tarihli olduklarını, paylaşım içeriklerinin terör örgütünü özendirici ve övücü nitelikte olmadığını, eğitim süresince azami gayret göstererek dil kurusunu tamamladığını ancak buna rağmen diğer öğrencilerden ayrıştırılarak eğitim hakkından mahrum bırakıldığıı ve sözleşmenin haksız feshedildiğini, masrafın 3 ay içinde ödenmesine dair hak düşürücü sürenin geçtiğini, gerekçeli kararda yalnız davacının iddialarına dayanıldığını ve dosya içindeki bilgi ve belgelerin değerlendirilmediğini, HMK 297'ye uygun olmadığını, bilirkişi raporunda da fesih gerekçesi belirtilmesi ve buna göre inceleme ve değerlendirme yapılması gerektiğinin belirtildiğini, bilirkişinin ek raporunda önceki raporuyla da çelişkili olacak şekilde eksik incelemeye rağmen tazminat hesaplaması yaptığını, tüm kurs süresi üzerinden tazminat hesabı yapılamayacağını, kurumun devamsızlığı dava dosyasında öğrendiğini beyan ettiğini, kendisine ayrımcılık yapıldığını, kursu başarı ile bitirdiğini, dil bitirme belgesi aldığını kararın haksız olduğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında imzalanmış olan burs sözleşmesinin 4/f maddesinde bursiyerin Anadolu Ajansı'nın saygınlığını zedeleyecek haraketlerden kaçınması gerektiği hükmünün yer aldığı, aynı sözleşmenin 5/f maddesinde ise, bu sözleşmede belirtilen hükümlere riayet edilmemesi gibi bir durumun ortaya çıkması halinde uygulanacak yaptırımların düzenlendiği, dosya içine kazandırılan ve 2013 yılından ileriye doğru çeşitli tarihlerde davalıya ait sosyal medya hesabından yapılan paylaşımlar incelendiğinde, paylaşımların davacı kurumun saygınlığını zedeleyecek nitelik taşıdığı, alınan bilirkişi raporunun da denetime elverişli ve uyuşmazlığı çözer mahiyette olduğu, davalının sözleşmesinin feshedilerek, yapılan masrafların sözleşmenin ilgili maddesine göre talep edilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalının istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf nedenlerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, sözleşmenin feshi nedeniyle tazminatın ödetilmesi isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 112 nci maddesi.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, taraflar arasındaki sözleşmede düzenlenen sözleşmenin feshi ile bursiyerin hak ve yükümlülüklerini düzenleyen maddelerine, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki hesaplamanın dosya kapsamına uygun olmasına ve temyiz sebeplerine göre davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının mahallinde alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,30.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.