"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/94 E., 2022/2223 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2012/618 E., 2021/313 K.
Taraflar arasındaki birleştirilerek görülen tazminat davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili, asıl davada davalı vekili ve ihbar olunan Hadim Gıda A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; asıl davada davalı vekili ve feri müdahil vekili başvurusunun reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı asıl davada davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin 23.01.2012 tarihinde ...plakalı kamyon ile Antalya'dan getirdiği sebze ve meyveyi Hadim Gıda San. Tic. Ltd. Şti. deposuna şirket çalışanları ile birlikte indirdikten sonra boş kasaların yüklenmesi sırasında dolu kamyonun üzerine brandayı çekmeye çalışırken enerji nakil hattına çarpılması sonucu kamyondan düşerek ağır şekilde yaralandığını, davalı şirketin en az yedi metre yükseklikte olması gereken hattı beş metrede bıraktığını, birleşen dosya davalısı şirketinde teknik sorumlu olarak enerji nakil hattının geçici kabulünün tamamlanmasını beklemeden işletmeye almasıyla kusurlu davranarak sorumluluklarının bulunduğunu, müvekkilinin bu kaza nedeniyle maddi ve manevi zararları olduğunu ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakkı saklı kalmak kaydıyla, 10.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte asıl ve birleşen davada davalılardan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... EDAŞ vekili söz konusu hatta müvekkili şirketin bilgisi olmadan enerji kesilerek çalışma yapıldığını ve sonrasında hattın enerjisinin açıldığını, Fidanoğlu Mobilya İmalatı Paz. San. Tic. Ltd. Şti'nin yaptırdığı çalışmadan sonra müvekkili şirkete müracat ederek abonelik işlemlerinin yapılmasını talep ettiğini ancak yapılan kontrollerde sehimin projeye ve mevzuata uygun olmadığının tespit edildiğini, anılan şirketin söz konusu aykırılığı gidermesi üzerine 21.02.2012 tarihinde aboneye enerji verilerek panonun mühürlendiği, davacının iddia ettiği kazanın müvekkili şirketin tespit ettiği aykırılıktan kaynaklandığını, Hadim Gıda San. Tic. Ltd. Şti. nin malın indirileceği yeri seçerken ve indirim sırasında gerekli güvenlik tedbirleri almadığını, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2012/1481 sayılı soruşturma dosyasında alınan raporda da Hadim Gıda San. Tic. Ltd. Şti. nin sorumlu olduğunun belirtildiğini, davacının da meydana gelen kazada kusurunun bulunduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı Bayes Enerji vekili; davacı tarafın kendi kusuru ile zarara uğradığını, müvekkilinin onaylı projeye uygun olarak üstlendiği işi gerçekleştirdiğini, Fidanoğlu Mobilya isimli şirketin geçici kabul ve abonelik işlemleri için 16.12.2016 tarihinde başvuruda bulunduğunu ancak evrakın 30.12.2016 tarihinde kayda alındığını, Uludağ EDAŞ 'ın abonelik işlemlerini ve geçici kabul için gerekli kontrolleri için sürümcümede bıraktığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte üretimde bir hata var ise meydana gelen zararda Uludağ EDAŞ'ın kusur ve sorumluluğunun bulunduğunu, talep edilen manevi tazminat miktarının fahiş olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının ihbar olunan Hadim Gıda isimli şirkete kamyonunda getirdiği sebze ve meyveleri boşalttıktan sonra branda ile örtmek için kamyonun üstüne çıktığı esnada elektrik tellerine yaklaşması neticesinde kazanın meydana geldiği, Adli Tıp Kurumu Raporuna göre %30,2 oranında maluliyetinin bulunduğu, kesinleşen ceza mahkemesi kararında yer alan maddi vakıaya uygun olan ve ODTÜ öğretim görevlileri ( 30.10.2017 tarihli rapor) ile iki yüksek elektrik mühendisi ve bir A sınıfı iş güvenliği uzmanından oluşan heyet (30.09.2019 tarihli rapor) tarafından verilen bilirkişi raporlarında, davacının gerekli önlemleri almaması sebebiyle kazada % 20 oranında, davalıların kusur oranlarının kendi iç ilişkilerinde tartışılabileceği, birleşen dosya davalısı şirketin ortağı ve elektrik mühendisi Fatih'in yargılamada cezalandırıldığı, temyiz incelemesinde enerji nakil hatları ile ilgili Uludağ EDAŞ'ın sorumluluğunun bulunduğunun belirtildiği, asıl davada davalı ... şirketinin elektrik ve abonelik verdiği hatları kontrol etmek ile yükümlü olduğu ancak bu görevini yerine getirmediği, birleşen davada davalının da kuvvetli akım tesislerinin herhangi bir zarar vermeyecek ve tehlike oluşturmayacak biçimde yapılması gerektiği halde buna uygun davranmadığı, belirtilen nedenlerle davalılarının davacının yaralanması nedeniyle talep edilen tazminattan davacının % 20 kusuru dışında kalan kısmından sorumlu oldukları, davacının meydana gelen kaza sebebiyle yaralandığı ve manevi zarara uğradığı gerekçesiyle; asıl ve birleşen davalarda ayrı ayrı hüküm kurulmak ve birleşen davada tahsilde tekerrür olmak kaydıyla; davaların kısmen kabulüne, 1.440,00 TL geçici işgöremezlik, 216,145,49 TL sürekli işgöremezlik ve 35.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalılardan tahsiline, hastane masraflarına, çalışamadığı döneme ilişkin müşteri kaybına ve fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili, asıl davada davalı vekili ve ihbar olunan Hadim Gıda A.Ş. istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; TRH 2010 yaşam tablosuna göre zarar hesaplamasının mevcut olmasına rağmen PMF 1931 yaşam tablosuna göre hüküm kurulduğunu, hükmedilen manevi tazminatın az olduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... EDAŞ vekili; kusur raporlarında çelişkileri bulunduğunu, 4 raporda kusur izafe edilmediğini, diğer raporlarda farklı oranlar verildiğini, müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, hattın kendilerine ait olmadığını, dava dışı kişi ve şirketlere ait olduğunu, geçici kabul yapılmadan birleşen davada davalı şirketin bakım, onarım ve tadilat işlemlerine başladığını, müvekkilinin bilgisi dışında direğin yerini değiştirerek sehimin azalmasına neden olduğunu, proje onayı ile olay tarihi arasında 18 gün boyunca her gün kontrol yapılmasının beklenemeyeceğini, böyle bir yükümlülüğünün bulunmadığını, projenin yapımını üstlenen firmanın kontrol etmesi gerektiğini, raporlarda bu hususun değerlendirilmediğini, diğer davalı şirketin habersiz kaçak olarak hatta elektrik verdiğini, müsaade alınmadığını, hükme esas alınan 30.09.2019 tarihli raporda müvekkilinin enerji verilmesine izin verdiğine dair hatalı yorum yapıldığını, özel hat sözleşmesi kapsamında maliklerin sorumluluklarının dikkate alınmasını, yargılama gideri ve harçların tahsili hususunda müşterek ve müteselsil sorumluluk esasına uyulmadığını ileri sürerek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
3. İhbar olunan vekili; fer'i müdahil dilekçesi sunulup harcı yatırılmasına rağmen müdahale talebine ilişkin ara karar kurulmadığını, alınan raporun hükme esas alınmaya uygun denetlenebilir bir rapor olmadığını, müvekkili şirketin olayda kusuru bulunmadığını, delillerinin toplanmadığını, raporlarda müvekkiline kusur atfedilmediğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı ... EDAŞ'ın ve birleşen davanın davalısı BAYES Enerji AŞ yetkilisinin geçici kabulün tamamlanmasını beklemeden işletmeye aldığı yolundaki tespit göz önüne alındığında kusursuz sorumluluk ilkesinin uygulanması gerektiği, hükme esas alınan 30.09.2019 tarihli bilirkişi heyeti kusur raporunda, yüksek gerilim hattının altına kamyonu park ettikten sonra, kamyonun üzerine çıkarak tellere yaklaşması neticesinde kazanın meydana gelmesinde %20 oranında kusurlu olduğu belirtilmiş ise de, davacının kamyon üzerine çıkarak yüksek gerilim hattına yaklaşması zarar görenin, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırması olarak 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 52 nci maddesinde ifadesini bulan müterafik (bölüşük) kusur olarak değerlendirilebileceği, davacıya %20 oranında kusur atfeden bilirkişi raporunun hükme esas alınması isabetsiz ise de, davacı vekilinin kusura yönelik istinaf sebebi bulunmadığı, iş görmezlik süresi ve maluliyet oranının yöntemince belirlendiği, TRH 2010 yaşam tablosuna göre hesaplanan tazminata hükmedilmesi gerekirken PMF 1931 yaşam tablosuna göre hesaplanan tazminata hükmedilmesinin isabetsiz olduğu, davacının maluliyet oranı, tarafların kusur durumu, sosyal ve ekonomik durumları birlikte değerlendirildiğinde, davacı lehine az miktarda manevi tazminata hükmedildiği, Hadim Gıda ve Giy. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilince usulüne uygun dilekçe ile harç yatırılarak feri müdahalede bulunulduğu, ancak karar başlığında feri müdahil yerine ihbar olunan feri müdahil olarak gösterilmesi isabetsiz ise de mahalde düzeltilecek hata olmakla yanlışlığa değinildiği gerekçesiyle; davalı ... EDAŞ vekili ve ihbar olunan Hadim Gıda ve Giyim Maddeleri San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden esas hakkında asıl ve birleşen davalarda ayrı ayrı hüküm kurulmak ve birleşen davada tahsilde tekerrür olmak kaydıyla; davaların kısmen kabulüne, 1.440,00 TL geçici işgöremezlik, 253.211,49 TL sürekli işgöremezlik ve 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalılardan tahsiline, hastene masraflarına, çalışamadığı döneme ilişkin müşteri kaybına ve fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... EDAŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar etmiş, ayrıca meslekte kazanma gücü raporuna dair itirazlarının dikkate alınmadığını, maddi tazminat miktarının hesaplanmasında TRH 2010 yaşam tablosunun esas alınamayacağını, PMF 1931 yaşam tablosunun dikkate alınması gerektiğini, manevi tazminat miktarının artırılmasının doğru olmadığını ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; enerji nakil hattından kaynaklanan yaralanma nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Kanun'un ‘’Tehlike sorumluluğu ve denkleştirme‘’ kenar başlıklı 71 inci maddesi.
2. Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği'nin ‘’İkinci’’ bölümünün ‘’Genel Hükümler’’ başlığı altındaki ‘’Kuvvetli akım tesislerinin güvenliği’’ alt başlığında yer alan 5 inci maddesi ve ‘’bakım ve onarım’’ başlıklı 27 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; belirtilen gerekçeye, ortaya çıkan zarardan elektrik dağıtımını gerçekleştiren davalı ... şirketinin kusursuz sorumlu olmasına, TRH 2010 yaşam tablosu esas alınarak tazminatın hesaplanmasının Yargıtayın yerleşik uygulamalarına uygun bulunmasına, hükmedilen manevi tazminatın yerinde olduğunun anlaşılmasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.