"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/709 E., 2023/741 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/666 E., 2021/531 K.
Taraflar arasındaki kurum işleminin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; taraflar arasında sağlık hizmeti satın alma sözleşmesi bulunduğunu, davalı Kurum tarafından Aralık 2019, Ocak, Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs 2020 dönemi için tüm branşlarda toplam 480.763,02 TL kesinti yapılacağının bildirildiğini, yapılan işlemin hukuka aykırı olduğunu belirterek, ceza-i işlemlere ilişkin kurum işlemlerinin iptali ile davacının davalı Kurum nezdinde doğmuş/doğacak hak edişleri üzerindeki tüm sonuçlarının ortadan kaldırılarak muarazanın giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; yapılan kesintilerin mevzuata uygun olduğunu, davacı şirketçe yapılan işlemlerin SUT'a aykırı fatura edildiğini, kesintilerin sözleşmeye aykırı bir işlem olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 28.01.2021 tarihli duruşmada "Davacı tarafa toplam dava değeri olan 650.097,90 TL nin %0,68,31'inin 1/4 oranında peşin karar ve ilam harcı olan (peşin olarak yatırılan 54,00 TL nin mahsubu ile) 11.047,64 TL'yi yatırması için Harçlar Kanunu'nun 30. maddesi gereğince gelecek celseye kadar kesin süre verilmesine, verilen kesin süre içerisinde 11.047,64 TL yatırılmadığı takdirde yargılamaya devam olunmayacağı ve HMK 150 inci maddesi gereğince işlem yapılacağının ihtarına (ihtar edildi.)" şeklinde ara karar verildiği, süresi içerisinde tamamlama harcının yatırılmaması sebebiyle dosyanın 24.06.2021 tarihinde işlemden kaldırıldığı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 150 inci maddesi gereğince yasal üç aylık sürede de tamamlama harcını yatırmaması nedeniyle 25.09.2021 tarihi itibariyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davalı Kurumun harçtan muaf olduğu davalarda davacıdan harç alınmasının 492 sayılı Harçlar Kanunu'na (492 sayılı Kanun) aykırı olduğuna ilişkin emsal Yargıtay kararları bulunduğunu, noksan harcın ikmal edilmesinin sonuca bir etkisinin olmayacağını, maktu harç ile yargılamaya devam edilebileceğini, nisbi harç yatırılmasına ilişkin kararın Anayasa'nın 36 ıncı maddesinde düzenlenen hak arama özgürlüğü ve adil yargılanma hakkının da ihlali niteliğinde olduğunu, davanın niteliği itibari ile idari bir işlem olduğunu, davacı şirketin uğramış olduğu zarar nedeniyle harcı yatırmasının mümkün olmadığını belirterek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Mahkemece dava dilekçesinde gösterilen değer üzerinden harç yatırılmasına karar verildiği, verilen kesin süreye rağmen davacı tarafça harç eksikliğinin giderilmediği, dosyanın işlemden kaldırıldığı ve 3 ay içinde yenilenmemesi nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinde isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle, başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında imzalanan sağlık hizmeti satın alma sözleşmesinden kaynaklanan cezai şart işleminin iptali ve bütün sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.492 sayılı Kanun'un 15 ve 30 uncu maddeleri,
2.6100 sayılı Kanun'un 150/5 maddesi.
3.Değerlendirme
Davanın, davalı Kurum tarafından tesis edilen işlemin iptaline ilişkin olması nedeniyle nisbi harca tabi olduğu, yargılama sırasında başlangıçta alınması gereken nisbi harcın eksik alındığının tespiti nedeniyle davacı tarafa bir sonraki celseye kadar süre verildiği halde eksik harcın tamamlanmadığı, dosyanın işlemden kaldırıldığı, tarihten itibaren 3 ay içerisinde yenilenmemesi nedeniyle Mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinde usul ve kanuna bir aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,24.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.