"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2412 E., 2023/1467 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 19. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/312 E., 2021/530 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit (ödünç sözleşmesinden kaynaklanan) davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından duruşma istemli, davacı vekili tarafından katılma yoluyla duruşmasız temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 26.11.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ... ile davalı asıl ... ve vekili Avukat ...'ın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalının müvekkiline olan borçlarını banka üzerinden havale yolu ile ödediğini ancak borç ödemesi niteliğinde olan bu havaleleri dayanak yaparak müvekkili aleyhine ilamsız takip başlattığını ve takibin kesinleştiğini beyan ederek; müvekkilinin Ankara 19. İcra Müdürlüğünün 2017/18222 Esas nolu dosyasında borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline, davalı aleyhine takip miktarının %20'sinden aşağı olmamak üzere tazminata ve takip miktarının %10'u oranında para cezasına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; müvekkilinin davacıya düzenli aralıklarla banka havalesi yolu ile ödünç para verdiğini, alınan paraların müvekkiline iade edilmediğini, bunun üzerine icra takibi yapıldığını, ödenen paranın başka bir hukuki ilişkiden kaynaklandığı iddiasının ispat külfetinin davacı yanda olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davaya konu banka havaleleri ile davacıya borç verildiğinin ispat edilemediği, cevap dilekçesinde yemin deliline dayanan davalı tarafın, verilen kesin süreye rağmen davacıya yemin teklif etmediği gerekçesiyle; davanın kabulüne, davacının Ankara 19. İcra Müdürlüğü 2017/18222 Esas nolu dosyası kapsamında 507.000,00 TL üzerinden davalıya borçlu olmadığının tespitine, yasal şartları bulunmayan kötü niyet tazminatı ve para cezasına hükmedilmesi talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili; müvekkili lehine kötüniyet tazminatına hükmedilmesi gerektiğini beyan ederek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili; davacının muaccel bir alacağı bulunmadığını, yapılan ödemenin borç ödemesi olarak kabulünün hatalı olduğunu, ispat yükünün davacıda olduğunu, davacının davasını ispat edemediğini, eksik inceleme ile karar verildiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; menfi tespit davasında hukuki ilişkinin varlığını ispat yükü alacaklıda olup, davalının davacıya ödünç para verdiğini yasal delillerle kanıtlayamadığı, davacının da davalının icra takibinde kötüniyetli olduğunu yasal delillerle kanıtlayamadığı gerekçesiyle tarafların istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı vekili; istinaf beyanlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davacı vekili; istinaf beyanlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ödünç verme iddiasına dayalı alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibinden borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 386, 555 inci maddeleri.
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6 ncı maddesi ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 190 ve 191 inci maddesi.
3.Değerlendirme
Yukarıda yer verilen hukuk kuralları gereği herkes iddiasını ispatla yükümlü olup, Kanuni karine gereği borç ödemesi niteliğinde olan havalelerin, borç olarak gönderildiği hususunun davalı tarafça ispatlanamadığı, takibin kötüniyetle başlatıldığı hususunu da davacı tarafın ispatlayamadığı anlaşılmakla taraf vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarının temyiz edenlere yükletilmesine,
26.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.