"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2799 E., 2023/1731 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2018/652 E., 2022/430 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri ile ihbar olunan Sakarya EDAŞ vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; ihbar olunanın istinaf dilekçesinin reddine, davacı vekili ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekilince duruşmasız, davalı vekilince duruşma talepli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 03.12.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davalı vekili Avukat ...'in sözlü açıklaması dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacının yeni projeler oluşturmak, bunları gerçekleştirmek ve elektrik piyasası hizmetlerini yürütmek amacı ile kurulduğunu, açıklanan faaliyetler kapsamında trafo merkezleri tesis ettiğini ve söz konusu trafo merkezlerinin iç ihtiyacı için gerekli olan elektriği 01.07.2013-30.06.2014 ve 01.07.2015-30.06.2016 dönemleri için, kuruluşun 5. Bölge Müdürlüğü faaliyet bölgesinde (Sakarya, Kocaeli, Düzce, Bolu, Zonguldak, Bartın) mevcut dağıtım şirketleri Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Enerjisa Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş.'den, hizmet bölgesinde yer alan trafo merkezleri iç ihtiyaç noktaları için davalı ... Elektrik Enerjisi Toptan Satış A.Ş'den temin ettiğini, tüketilen elektrik nedeniyle davalı şirket tarafından faturalandırma yapıldığını, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) Dağıtım Şirketlerinin Elektrik Tüketimine Dair Faturalandırma İşlemlerinde Uyacağı Tarife Usul ve Esaslarını belirlediğini, bu tarife usul ve esaslarda, abone gruplarının da tespit edildiğini, yine EPDK tarafından hazırlanarak belirli periyotlarda güncellenen ve Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. tarafından uygulanan fonsuz tarifelerde ise bağlantı şekline göre hangi abone grubuna (Ticarethane, Diğer l, Diğer 2 vs.) hangi tarifenin (1-2-3-4-5 No'lu Bağlantı Şekilleri) uygulanacağının belirlendiğini, davacının "ticarethane" abone grubunda olmakla birlikte, davalı şirket tarafından fonsuz tarifelerde kendisi için belirtilen şekilden başka bir bağlantı şekli kapsamında değerlendirildiğinden, (2 No'lu bağlantı şekli olması gerekirken 4 No'lu bağlantı şekli) farklı bir ticarethane tarife grubu üzerinden faturalandırıldığını, 01.07.2013-30.06.2014 ve 01.07.2015-30.06.2016 dönemlerinde davalı şirket tarafından yanlış tarife uygulaması dolayısıyla olması gerekenden daha fazla elektrik faturası tahakkuku ve tahsili işlemi yapıldığını, konuya ilişkin olarak davalı şirkete 13.03.2017 tarihli yazı ile başvurulduğunu ve yanlış tarife ve yanlış abone seçiminden kaynaklanan fark bedelin iadesinin talep edildiğini, ancak davalı şirketin 27.03.2017 tarihli yazısı ile taleplerinin kabul edilmediğinin bildirildiğini ileri sürerek; 33 adet trafo merkezinin iç ihtiyaç aboneliklerine ait Temmuz 2013-Haziran 2014, Temmuz 2015-Haziran 2016 dönemleri arasında yanlış tarife uygulanmasından kaynaklanan fark bedele ilişkin fazlaya ilişkin hakkı saklı kalmak kaydıyla, 376.765,02 TL alacağın her bir fatura için ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 24.01.2022 tarihli dilekçesi ile taleplerini 405.587,36 TL'ye çıkartmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacı şirketin ihtiyacı olan elektrik enerjisinin alımı için; biri 2013, diğeri 2015 tarihinde olmak üzere iki ayrı ihale açtığını, gerek 2013 gerekse 2015 yılındaki bu ihalelere ilişkin olmak üzere taraflar arasında Elektrik Enerjisi Mal Alımına Ait Sözleşmelerin imzalandığını, ihale konusu aynı olmasına rağmen, bazı küçük farlılıklar bulunduğunu, tablonun 1 ve 2. sırasında yer alan kalemlerin EPDK tarafından ilan edilen tarife tablosunun 2 nolu kısmında, 3 ve 4. sırasında yer alan kalemlerin ise 4 nolu kısmında yer aldığını, EPDK tarafından yapılan düzenlemelere uygun olarak tablolarda da değişiklik yapıldığını, 1,2,3,4 nolu gruplar şeklinde ayrılmasına yönelik uygulamaya son verildiğini, 01.01.2016 tarihinden sonra EPDK tarafından yayımlanan tarife tablolarında kullanıcıların "İletim Sistemi Kullanıcıları" ve "Dağıtım Sistemi Kullanıcıları" olarak iki ayrı başlık altında toplandığını, dağıtım sistemi kullanıcıları da bağlantı yapılarına göre OG (Orta Gerilim) ve AG (Alçak Gerilim) olarak kategorize edildiğini, bu yeni düzenleme ile birlikte eski tarife tablosunun 1 nolu sırasında yer alan kalemlerin yeni tablonun "İletim Sistemi Kullanıcıları" kısmında yer alan düzenleme, 2, 3 ve 4. sırada yer alan kalemlerin de "Dağıtım Sistemi Kullanıcıları" altında toplandığını, 01.01.2016 tarihine kadar, elektrik bedellerinin ihale şartnamesi ekinde yer alan tablo ve sözleşmenin (5.1.1) nolu maddesinde yer alan tablodaki nitelemeye uygun olarak hesaplanıp fatura edilirken 01.01.2016 tarihinden sonra da EPDK tarafından yapılan yeni düzenlemeye uygun olarak hesaplama ve faturalama yapıldığını, sözleşme kapsamında satılan enerji bedellerinin sözleşmedeki tablolara uygun olarak faturalandırıldığını, davacı şirket tarafından herhangi bir itiraz ileri sürülmeksizin faturaların ödendiğini, davalının sadece enerji faturası tanzim ettiğini, ihtilafa ilişkin konulara bir dahli olmadığını, husumetin abone grubunu belirleme yetkisi olan dağıtım şirketlerine yöneltilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının serbest tüketici olması, davalının görevli perakende satış şirketi olmaması sebebiyle, davacının abone grubunun Sakarya EDAŞ ve Başkent EDAŞ tarafından tespit edildiği, ancak her iki şirketin de davacının abone grubunu 2 nolu yerine 4 nolu olarak hatalı tespit ettiği, davacı ile davalı şirket arasında yapılan ikili anlaşmada yer alan geçerli elektrik enerjisi satış fiyatlarının belirli olduğu, diğer taraftan; EPDK’nın 2016 yılında yaptığı tarife değişikliğinin taraflar arasındaki ikili anlaşma hükümlerini etkilemeyeceği, davalı şirketin 2 nolu yerine 4 nolu hatalı tarife uygulaması nedeniyle davacıdan fazla tahsilat yaptığı, davalı şirketin, davacıdan fazla tahsil ettiği bedelin bilirkişi kök raporunda gerekçeli ve denetlenebilir şekilde hesaplandığı ve davalı tarafça davacıdan toplamda 405.587,36 TL fazla tahsilat yapıldığının anlaşıldığı, her ne kadar davalı vekili tarafından ıslah dilekçesine karşı zaman aşımı def'i ileri sürülmüşse de taraflar arasında sözleşmesel ilişki bulunduğu, sözleşme ilişkisi devam ettiği sürece zamanaşımından bahsedilemeyeceği, davanın ıslah edilen haliyle kabulüne karar vermek gerektiği, her ne kadar davacı vekili her bir fatura döneminden itibaren faiz talep etmişse de davalı tarafın davadan önce temerrüte düşürülmediği gerekçesiyle; davanın kabulüne, 376.765,02 TL'nin dava tarihinden, bakiye 28.822,34 TL'nin ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri ve ihbar olunan Sakarya EDAŞ vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; dava ve ıslah dilekçelerinde her bir fatura için faturanın ödeme tarihinden itibaren faiz işletilmesi talep edilmesine rağmen Mahkemece dava ve ıslah tarihinden itibaren faiz işletilmesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili; davacının abone grubunun/tarifenin hatalı tespit edilmesi nedeniyle alacak talep ettiğini, dosya kapsamındaki beyanlar, bilirkişi raporları ve gerekçeli kararda ifade edildiği üzere, abone grubunu/tarifeyi tespit ve tayinde yetkili kurumun dağıtım şirketi olduğunu, ayrıca davacının dava konusu elektrik alımı için ihaleye çıkarken ihale şartnamesi ekinde alınması planlanan elektrik için tabi olunan abone gruplarını içerir tabloya yer verdiğini ve tekliflerin bu tablo dikkate alınarak belirlenmesinin istendiğini, davalının da bu yönde hareket ettiğini, ihale davalıya kaldıktan sonra da bu tabloların her iki sözleşmenin (5.1.1) maddesine aynen alındığını, bu maddeye göre davalının tablodaki abone grupları/tarifelere göre fatura düzenlemesi hususunda tarafların anlaştığını, Mahkeme gerekçesinin uyuşmazlık konusu ile uyumsuz olduğunu, davacı hatalı abone grupları/tarifeleri nedeniyle zarara uğradığını iddia etmiş ise de hatalı olduğu iddia olunan bu bilgilerin ihale aşamasında bizzat davacı tarafından zikredilip sözleşmeye derç edildiğini, diğer yandan abone grubu/tarife nedeniyle davalının düzenlediği faturaya yansıyan tutarların, müşteriden tahsil edilip dağıtım şirketlerine ve ilgili kurumlara gönderildiğini, dolayısıyla hatalı tespit ve tayin edilmiş olsa da, bu hatalı işlem nedeniyle fazla ödenen tutarın davalı uhdesinde kalmadığını, bir an için zararın doğduğu düşünülse bile; taraflar arasında sözleşmeden kaynaklanan bir ihtilaf olmadığı için on yıllık zamanaşımı süresinin uygulanamayacağını, eldeki davanın açıldığı tarih itibariyle de sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacaklara uygulanan zamanaşımı süresinin dolduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
3. İhbar olunan Sakarya EDAŞ vekili; hatalı bilirkişi raporunun hükme esas alındığını, hesaplamada kullanılan birim fiyatların davalı adına düzenlenen sistem kullanım bedeli birim fiyatları ile uyuşmadığını, müvekkili şirkete atfedilecek bir kusur bulunmadığı gibi faturalandırma işleminde herhangi bir hukuka aykırılık da olmadığını, davanın müvekkili şirkete ihbarının haksız olduğunu, davacının ihtirazı kayıt koymaksızın yaptığı ödemelerin iadesini talep edemeyeceğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı tarafça 2 nolu tarife yerine 4 nolu tarifenin uygulanması suretiyle davacının 01.03.2013-30.06.2014 ve 01.07.2015- 30.06.2016 dönemlerinde tükettiği elektrik enerjisi bedelinin fazla tahakkuk ve tahsil edildiği, elektrik mühendisi bilirkişi tarafından yapılan değerlendirme sonucu fazladan tahsil edilen miktar 405.587,36 TL olarak hesaplanmış olup raporun içerdiği teknik inceleme ve gerekçe itibariyle hükme elverişli olduğu, dava konusu tahsilat davalı tarafından gerçekleştirilmiş olmakla, iade sorumlusunun davalı olduğu, tahsil edilen bu tutarların daha sonra dağıtım şirketlerine ve ilgili kurumlara gönderilmesinin davalının davacıya karşı sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı, davalının cevap dilekçesinde zamanaşımı def'ini ileri sürmediği, ıslaha cevap dilekçesinde zamanaşımı savunmasında bulunduğu, ancak taraflar arasında sözleşme ilişkisinin bulunduğu ve eldeki davanın sözleşmeye aykırı tahakkuk ve faturalamadan kaynaklandığı gözetildiğinde on yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı, dava açılmadan önce davacı tarafından davalıya gönderilen 13.03.2017 tarihli yazı içeriğine göre iadesi talep edilen alacak miktarı net olarak belirtilmediğinden davalı tarafın işbu davadan önce usulen temerrüte düşürülmediği, davada taraf sıfatı olmayan ve hakkında hüküm kurulmayan ihbar olunanın istinaf hakkının bulunmadığı gerekçesiyle; ihbar olunanın istinaf dilekçesinin reddine, tarafların istinaf başvurularının ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Taraf vekilleri; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarife grubunun (bağlantı şeklinin) yanlış belirlenmesi nedeniyle yapılan fazla tahsilatın iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği'nin 23 ve 31 inci maddeleri,
2. 08.05.2014 tarihli ve 28994 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin 13 ve 19 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, özellikle davacıdan hatalı tarife grubu uygulanması nedeniyle fazla tahsilat yapıldığının denetime elverişli bilirkişi raporu kapsamında tespit edilmiş olmasına, tahsilatın davalı tarafından yapılmış bulunmasına, davacı tarafından davalının davadan önce usulen temerrüte düşürülmediğinin anlaşılmasına göre, taraf vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarının temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.