"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; davalının sorumluluk sınırları içerisinde kalan hemzemin geçitte meydana gelebilecek kazaların önlenmesi ile can ve mal güvenliğinin sağlanması, kara yolu araçlarının hemzemin geçitten geçiş konforunun arttırılması amacıyla bekçili bariyerli hemzemin geçitte Ocak - Aralık 2013 dönemlerindeki bekçilik hizmetlerin davalı ... tarafından yerine getirilmemesi üzerine bu hizmetin ihale yöntemi ile hizmet alınarak vekaletsiz ... görme hükümlerine istinaden yerine getirildiğini, bekçilik hizmeti için harcanan toplam 125.854,61 TL alacağın talep edilmesine rağmen ödenmediğini ileri sürerek 125.854,61 TL’nin temerrüt tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; demiryollarının bakım- onarım ve güvenliğine ilişkin hizmetlerin yürütülmesinin davacının görev ve sorumluluğunda olduğunu, davacı tarafça verildiği iddia edilen hizmetin ispatlanması gerektiğini, alacağın zamanaşımına uğradığını, talebin fahiş olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 5393 Sayılı Belediye Kanununun, belediyelerin görev ve sorumluluklarını belirten 15/1-p maddesinde; "Kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek" hükmü getirildiği, öte yandan, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 13/1 inci maddesinde, karayolunun yapım ve bakımı ile görevli ve sorumlu bütün kuruluşların karayolu yapısını, trafik güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmakla yükümlü oldukları, aynı Kanunun 10/b-1 inci maddesinde, yapım ve bakımdan sorumlu oldukları yolları trafik düzeni ve güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmanın belediye trafik birimlerine ait olduğunun belirtildiği, belediye sınırları içerisindeki yolların yapım ve bakımında görevli olan belediyelerin, bu yolların trafik düzeni ve güvenliğini de sağlamakla yükümlü oldukları, bu yükümlülükler içinde yapım ve bakımından sorumlu olduğu yolların demiryolu ile kesiştiği yerlerde alt ve üst geçit yapma, hemzemin geçidi bekçili bariyerli hale getirme, otomatik koruma tesisini kurma ve diğer emniyet tedbirlerini de almanın bulunduğu sonucu çıktığını, belediye sınırları içerisinde bulunan hemzemin geçide kurulan bekçili bariyerli geçit tesisini çalıştırma görevinin belediyeye ait olduğu, davalının görevi olduğu hâlde yapmadığı bu hemzemin geçitlerdeki bekçilik hizmetinin ücretini ödeyen davacının vekaletsiz ... görme hükümlerine göre ödediği bedeli davalıdan isteyebileceği gerekçesiyle davanın kabulü ile 68.727,20 TL'ye 04.04.2014 tarihinden ve 57.127,41 TL'ye 03.06.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte toplam 125.854,61 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı; yerel mahkkemece zamanaşımı, hak düşürücü süre, husumete ve göreve ilişkin itirazlarının değerlendirilmediğini, eksik inceleme ve araştırma ile düzenlenmiş, çelişkili, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunmayan bilirkişi raporu esas alınarak karar verildiğini, sorumluluğun davacıya ait olduğunu, hemzemin geçitlerde bağlı olduğu kamu kurum veya kuruluş personelinin geçit bekçisi olarak görevlendirilebilmesi için TCDD ile bu kurum veya kuruluşlar arasında protokol imzalanması ve protokolün ilgili kuruluşun karar organı tarafından ve noter tarafından da onaylanması gerektiğini, temerrüt gerçekleşmemiş olup işlemiş faize hükmedilmesinin doğru olmadığını, iddia edilen bekçilik hizmetinin yerine getirilip getirilmediği, getirildi ise kaç bekçi çalıştığı, bekçilerin maaşlarının ne kadar olduğunun tespit edilmediğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, İlk Derece Mahkemesince yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya uygun
olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, vekaletsiz ... görme hükümlerine dayanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 526 ncı maddesi; “Vekâleti olmaksızın başkasının hesabına işgören, o işi sahibinin menfaatine ve varsayılan iradesine uygun olarak görmekle yükümlüdür.” şeklindedir.
2. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 14.04.2011 tarih ve 2010/15967 E., 2011/5930 K. sayılı kararı; “Taraflar arasındaki ihtilaf, belediye sınırları içerisinden geçen demiryolu ile kesişen karayolu üzerine yapılan bekçili bariyerli geçitte verilen bekçilik hizmetinin ücretini ödemenin kime ait olduğu noktasındadır. ...belediye sınırları içerisindeki yolların yapım ve bakımında görevli olan belediyelerin, bu yolların trafik düzeni ve güvenliğini de sağlamakla yükümlü oldukları, bu yükümlülükler içinde yapım ve bakımından sorumlu olduğu yolların demiryolu ile kesiştiği yerlerde alt ve üst geçit yapma, hemzemin geçidi bekçili bariyerli hale getirme, otomatik koruma tesisini kurma ve diğer emniyet tedbirlerini de almanın bulunduğu sonucu çıkmaktadır. Öyle olunca davalı ... sınırları içerisinde bulunan hemzemin geçide kurulan bekçili bariyerli geçit tesisini çalıştırma görevi davalı belediyeye aittir. Davalı belediyenin görevi olduğu halde yapmadığı bu hemzemin geçitlerdeki bekçilik hizmetinin ücretini ödeyen davacı, vekaletsiz ... görme (BK. 410 vd md.) hükümlerine göre ödediği ücretleri davalıdan istemekte haklıdır. " şeklindedir.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, talep edilen alacağa konu hizmetin davacı tarafından yerine getirildiği, davalı Belediyenin kendi sorumluluk alanlarında bulunan hemzemin geçitteki bekçilik hizmetini vermekle yükümlü olduğu, Belediyenin bu hizmeti vermemesi nedeniyle davacının vekaletsiz ... görme hükümlerine binaen verdiği hizmetten dolayı yapmış olduğu ödemeyi davalıdan istemesinde bir usulsüzlük olmadığı, hükme esas alınan bilirkişi raporunda verilen hizmete ilişkin fatura bedellerinin değerlendirildiği, davacının alacağını talep ettiği yazıların davalıya 04.04.2014 ve 03.06.2014 tarihlerinde tebliğ edildiği, davalının temerrüde düştüğünün anlaşılmasına göre davalının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.