"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/406 E., 2023/1441 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kütahya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/565 E., 2020/194 K.
Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi nedeniyle alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalının hayvansal ürün işleme ve paketleme konulu proje ile %50 hibe desteğine yönelik taraflar arasında 31.07.2014 tarihli hibe sözleşmesi imzalandığını, davalıya 05.01.2015 tarihinde 269.259, 29 TL, 31.08.2015 tarihinde 7.153,21 TL ve 31.08.2015 tarihinde 123.500,00 TL olmak üzere toplam 399.912,50 TL hibe desteği ödemesi yapıldığını, ancak 02.08.2018 tarihinde dönem kontrolü için davalı işletmesine gidildiğinde sözleşmede belirlenen tesisin 3. kişilere devri yasağına aykırı olarak dava dışı firmaya devredildiğinin tespit edildiğini, davalıya sözleşmeye uygun olmayan bu hususun giderilmesi için bir aylık süre verildiğini, ancak aykırılığın giderilmediğini, bu nedenle sözleşmenin feshedildiğini ileri sürerek yapılan ödemelerin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında akdedilen 31.07.2014 hibe sözleşmesi uyarınca davalıya toplamda 399.912,50 TL hibe desteği ödemesi yapıldığı, taraflar arasındaki sözleşmede yer alan hükümlere göre davalının hibe desteği gereğince kendisine teslim edilmiş olan makine, teçhizat ve diğer ekipmanları beş yıl süreyle yer değişikliği yapmadan muhafaza etmekle yükümlü olduğu, davacı idarece 02.08.2018 tarihinde yapılan kontrolde işletmenin ... Ürünleri Ltd. Şti.'ne devredildiğinin anlaşıldığı, davalının sözleşme devam ederken sözleşmenin 9 ve 12. maddelerine aykırı davranarak tesisi 3. kişiye devrettiğinden davacının sözleşmenin 14. maddesi uyarınca sözleşmenin feshinde haklı olduğu gerekçesiyle; davanın kabulü ile, ödenen hibe desteği bedeli olan 399.912,50 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; hibe sözleşmesinin, "Proje Sonuçlarının ve Ekipmanın Mülkiyeti ve Kullanımı" başlıklı 9.5. maddesinde sözleşmeye aykırılığın tespiti halinde yatırımcıya yapılan ödemeleri yasal faizi ile birlikte geri alır düzenlemesi bulunduğunu, sözleşme ve tebliğ hükümleri gereğince alınacak faizin akdi faiz niteliğinde olup hibe desteği ödemesinin ödeme tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte geri alınmasına karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek, kararın bu yönden kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; sözleşmenin 9.5. maddesi “….Hibe sözleşmesi kapsamında sağlanmış tesis, makine, ekipman, teçhizat ve diğer malzemelerin mülkiyetinin, yerinin ve amacının proje yatırımının bitiminden sonraki beş yıl içerisinde değiştirildiğinin il müdürlüğü tarafından tespiti halinde, GTHB, KKYDP kaynakları kapsamında yatırımcıya yapılan ödemeleri yasal faiziyle birlikte geri alır.” şeklinde ve 14.4 maddesi “Hibe sözleşmesi 14. madde hükümleri çerçevesinde feshedilmesi halinde yatırımcı GTHB tarafından fesih tarihine kadar yapılan bir hibe ödemesi varsa yasal faizi ile birlikte GTHB’ye geri öder” şeklinde düzenlenmiş ise de açıklanan sözleşme hükümlerinde yalnızca ödenen tutar devlet hibesi de olsa sözleşmenin feshi halinde faiz işletilebileceği düzenlenmiş olup, faizin hangi tarihten itibaren işletilebileceğinin ise TBK 117 nci maddesi hükmüne göre tespiti gerekeceği, dosya kapsamından davalının dava öncesinde temerrüde düşürüldüğüne dair bir bilgi veya belgeye rastlanılmamış olup, bu haliyle ancak dava tarihinden itibaren faiz işletilebileceğinin kabulünün gerekitiği, Mahkemece verilen kararda bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle, davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebeplerle kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hibe sözleşmesi uyarınca yapılan hibe desteği ödemesinin sözleşmenin feshi nedeniyle faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 117 nci maddesi
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle dava konusu alacağa ilişkin, dava tarihinden önce davalının temerrüde düşürüldüğüne dair bir delil sunulamadığından, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 117 nci maddesi hükmü gereğince, faize dava tarihinden itibaren hükmedilmesi yerinde olduğunun anlaşılmasına göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,25.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.