"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
EK KARAR TARİHİ : 06.02.2017
SAYISI : 2020/2 E., 2023/161 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonucunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın davalı İhsan yönünden reddine, diğer davalılar yönünden kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karar davacı vekili ile davalılardan ... Petrol Ofisi A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin 08.02.2011 günü saat 19.30 sıralarında ... Alışveriş Merkezindeyken davalı ... Ofisi A.Ş. lisansında faaliyet gösteren davalı .... ye ait akaryakıt istasyonunda gaz sıkışması sonucunda meydana gelen patlamada yaralandığını, müvekkilinin SGK da şef olarak çalıştığını, yaralanması nedeniyle bir müddet işe gidemediğini, hala tedavi gördüğünü, aksayarak yürüdüğünü ileri sürerek; zarar miktarı belirlenince arttırılmak üzere şimdilik 500,00 TL maddi tazminat ile 9.500,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 21.11.2022 tarihli dilekçesiyle maddi tazminat yönünden talep sonucunu 447.436,25 TL geçici ve sürekli iş göremezlik tazminatı, 418,50 TL bakıcı gideri, 454,58 TL tedavi gideri olmak üzere toplam 448.309,33 TL ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı İhsan vekili; patlamanın müvekkilinin işlettiği ... marketin bitişiğindeki akaryakıt istasyonunda gerçekleştiğini, müvekkilinin dükkanının da patlamada zarar gördüğünü, olayın meydana gelmesinde müvekkilinin kusurunun ve sorumluluğunun bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
2.Davalı ... Petrol Ofisi A.Ş. vekili, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davalı .... ile müvekkili arasında otogaz bayilik sözleşmesinin bulunduğunu ve ... A.Ş.nin “Petrol Ofisi” markası altında faaliyet gösterdiğini, davalının sözleşmede standartlara uygun olarak faaliyette bulunacağını taahhüt ettiğini, sözleşmenin (13.) maddesinde üçüncü kişilerin can ve mallarında meydana gelecek zararların bayi tarafından tazmin edileceğinin düzenlendiğini, bu nedenle patlamadan diğer davalı şirketin sorumlu olduğunu, LPG nin son kullanıcıya ulaştırılması sürecinde müvekkili dağıtıcı lisansı sahibi şirketin sorumluluğunun yalnızca LPG nin depolama tesisinden bayi şirkete teslim edilmesine kadarki süre için sınırlı olduğunu, davalı .... nin müvekkilinden önce ... bayisi olduğunu, patlamaya sebep olan LPG ünitesinin ... tarafından tesis edilmesi nedeniyle davanın bu şirkete ihbar edilmesi gerektiğini, bayilik sözleşmesinin imzalanmasından sonra müvekkilinin anlaşmalı tedarikçisi olan dava dışı şirket tarafından LPG ünitesinin kontrol edildiğini ve müvekkilinin tankerlerine uyum sağlayacak şekilde dolum ağzının değiştirildiğini, yer altı borularının kontrol edildiğini, sistemin çalışır vaziyette davalı bayiye teslim edildiğini, müvekkilinin mevzuat gereğince bayiler nezdinde yapması gereken denetimleri yaptığını ve yükümlülükleri yerine getirdiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
3.Davalı .... davaya cevap vermemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 03.10.2013 tarihli ve 2012/6 E., 2013/968/K. sayılı kararıyla; davalı ... marketin tüzel kişiliğinin bulunmadığı; diğer davalılar yönünden ise davacı tarafın kendisine verilen kesin süreye rağmen bilirkişi ücreti ile dosyanın gidiş dönüş ücretini mahkeme veznesine yatırmadığı gerekçesiyle, davanın usulden reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 13.12.2018 tarihli ve, 2017/9872 E., 2018/12762 K. sayılı ilamıyla; davacı tarafa usulüne uygun olarak delil avansını yatırması için kesin süre verilmesi, verilen kesin süre içerisinde yatırılmaması halinde ortaya çıkacak hukuki sonucu belirten ihtar yapılması, ihtara uyulmaması halinde mevcut delillere göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın davalı ... sahibi İhsan yönünden sözleşmeye diğer davalılar yönünden ise haksız fiil sorumluluğuna dayalı maddi ve manevi tazminat davası olduğu, ceza yargılamasında alınan bilirkişi raporuyla patlamanın asıl sebebinin tanktan dispensere gaz ileten boru tesisatından gaz sızdırması ve biriken likit petrol gazının (LPG) elektrik tesisatında oluşan kıvılcım ile alev alması sonucu meydana geldiği, gaz kaçağı bulunmasına rağmen detektörlerin çalışmadığı ve gaz akışının kesilmediği, gaz tesisatının emniyet valfının ve elektrik tesisatının düzenli aralıklarla kontrol ve bakımlarının yapılmadığının tespit edildiği ve ceza yargılaması sonucunda davalı .... yetkilisi H.E.'nin taksirle birden fazla kişinin yaralanmasına sebebiyet vermekten hapis cezasına mahkum edildiği, ... A.Ş.'nin kusurunun sabit olduğu, davalı ... Ofisi ile aralarında otogaz bayilik sözleşmesinin bulunduğu, otogaz dağıtıcısı olan Petrol Ofisinin bayii olan ... A.Ş.yi denetlemekle yükümlü olduğu, ceza dosyasında alınan raporlar ile denetimlerin düzenli aralıklarla yapılmadığının tespit edildiğini, davacının da olay nedeniyle yaralandığı, sağ ayağının çapraz bağının koptuğu ve menisküsünün yırtıldığı, %13,1 oranında sürekli maluliyetinin bulunduğunun tespit edildiği, davacının uğradığı zarardan adı geçen davalıların kusurlarının bulunması nedeniyle müteselsilen sorumlu olduklarını, davalı ... sahibinin ise illiyet bağı olmadığından sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesiyle; davanın davalı İhsan (...) yönünden reddine, diğer davalılar yönünden davanın kısmen kabulü ile 439.918,25 TL sürekli iş göremezlik tazminatının 454,58 TL tedavi giderinin ve 9.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... A.Ş ile ... Petrol Ofisi A.Ş. den müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacının bakıcı gideri talebine muvafakat edilmediği ve ıslah bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalılardan Petrol Ofisi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili; davalı ... Marketin de sorumlu olduğunu, bu davalı hakkında dava reddedilecek ise tüzel kişiliği olmaması nedeniyle usulden reddedilmesi ve yargılama giderlerinin de buna göre hesaplanarak nispi vekalet ücreti yerine maktu vekalet ücreti verilmesi gerektiğini belirterek, kararı temyiz etmiştir.
2.Davalı ... Ofisi vekili; davalı .... ile müvekkili arasında yapılan bayilik sözleşmesinde üçüncü kişiler de dahil can ve mal zararlarının bayinin sorumluluğunda olduğunu kararlaştırdıklarını, sözleşmenin (25.) maddesinde yer alan denetleme yetkisinin yalnızca bayinin başka kaynaklardan otogaz almasını önlemeye yönelik olduğunu, müvekkilinin mevzuattan veya sözleşmeden kaynaklanan bir denetleme yetkisinin bulunmadığını, bunun için mevzuatta "sorumlu müdür" kurumunun getirtildiğini, Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Sorumlu Müdür Yönetmeliğin 7 nci maddesinde sorumlu müdürlerin otogaz istasyonunda bulunan makine ve teçhizatların bakımlarının kalibrasyon işlemlerinin katodik ve elektrik koruma testlerinin düzenli aralıklarla zamanında ve doğru olarak yapılmasını sağlamakla yükümlü olduklarının öngörüldüğünü, müvekkilinin haksız fiil sorumluluğunun LPG nin depolama tesisinden, sorumlu müdür tarafından idare edilen otogaz bayilik lisansı sahibi bayiye teslimine kadarki süreçle sınırlı olduğunu, teslimle birlikte sorumluluğun müdüre ve bayiye geçtiğini, özel bir düzenleme bulunmadıkça kimsenin kusurlu olmadığı halde sorumlu tutulamayacağını, müvekkilinin patlamayla ilgili illiyet bağı bulunan bir fiilinin olmadığını, Mahkemece kusura dayalı olarak müvekkiline sorumluluk yüklenmiş olmasına rağmen dosyada herhangi bir kusur raporu alınmadığını, müvekkili hakkında cezai soruşturma yapılmadığını, Adli Tıp Kurumu raporuna itirazlarının dikkate alınmadığını, davacının kimsenin yardımına muhtaç olmadan işlerini takip edebiliyor olduğunu, maluliyet oranın yüksek belirlendiğini, hesap bilirkişisi raporuyla belirlenen miktarın da fahiş olduğunu belirterek, kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, sözleşme öncesi sorumluluk ve haksız fiil sorumluluğundan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 41 ve devamı maddeleri
2. Dairenin aynı konuya ilişkin olup emsal niteliğindeki 24.10.2016 tarihli ve 2016/11405 E., 2016/12048 K. sayılı ilamı.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, davacı vekilinin 13.03.2012 tarihli cevap dilekçesiyle yanlışlıkla davalı olarak ... Marketin gösterildiğini belirterek husumetin marketin sahibi olan İlhan'a yönlendirilmesini talep ettiği, Dairemizin yukarıda belirtilen emsal kararında da davalı ... Ofisinin meydana gelen zarardan sorumlu olduğunun kabul edildiği anlaşılmakla; tarafların temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarının temyiz edenlere yükletilmesine,
1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
21.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.