"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/257 E., 2023/1408 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 16. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/975 E., 2019/883 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili ile davalı kiraya veren ve dava dışı kiraya veren arasında 02.03.2017 imza tarihli ve 12 yıl süreli kira sözleşmesi bulunduğunu, kiralananın okul olarak kullanılacağını ve okul haline getirilerek teslim edilmesinin sözleşme ile davalının sorumluluğunda olduğunu, sözleşmede kiralananın teslim tarihi belirlendiği halde davalı tarafça süresinde teslim sağlanmadığından sözleşmenin 01.08.2017 tarihi itibariyle başladığını, tüm ihtarlara rağmen geçici kabul tutanağının ancak 21.09.2017 tarihinde düzenlenebildiğini, buna rağmen davalı tarafça 2017 yılı 7 ve 8 inci aylar kira bedellerinin talep edildiğini, ileri sürerek; 2017 yılı Temmuz ayına ilişkin 218.400,00 TL + KDV nedeniyle müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; sözleşmede her ne kadar proje ve teknik şartnamenin ek olduğu belirtilmiş ise de, proje ve teknik şartnamenin sözleşmenin imzasında hazır olmadığını, tarafların karşılıklı mutabakatla oluşturdukları bir proje ve teknik şartname de bulunmadığını, daha sonra ibrazı hususunda tarafların mutabık kaldıklarını, projelerin tesliminin sözleşme imzasından çok sonra olduğunu, malzeme seçimi vs konusunda da davacı tercihine göre hareket edildiğini, onaylarının alınmasının zaman aldığını, bu sürecin davacının anlaştığı mimarlık şirketi aracılığıyla yürütüldüğünü, bir gecikme varsa davacıdan kaynaklandığını, dava dosyasına sunulan maillerin ispata yeterli olduğunu, işin akışının ve yapılışının müvekkiline bırakılmaması nedeniyle bir miktar uzadığını, kiralananın kullanımını etkileyen bir eksiklik bulunmadığını, eğitim öğretim döneminde okulun hazır olduğunu, kira bedeline ilişkin faturaya itiraz edilmemesi nedeniyle kesinleştiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinde kira süresinin kiraya verenler tarafından taşınmaz teslimi ve geçici kabulün yapılmış olması kaydıyla 01.07.2017 tarihi itibariyle başlayacağının kararlaştırıldığı, ancak 30.06.2017 tarihine kadar yapılması gereken taşınmaz tesliminin, taraflar arasında düzenlenen geçici kabul tutanağına göre 21.09.2017 tarihinde yapıldığı, 30.06.2017 tarihinde teslimin yapılmamış olması halinde kira süresinin ilk 1 aylık kira bedelinin ödenmeyeceği hususunun sözleşmede açıkça belirlendiği gerekçesiyle; davanın kabulüne, davacının Temmuz 2017 ayına ilişkin kira bedeli olan 218.400 TL + 39.312 TL KDV = 257.712,00 TL miktar bakımından davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; taraflar arasındaki sözleşme gereğince kiralananın okul olarak kullanılacağını, buna uygun tadilat yapılmasının kiraya veren sorumluluğunda olduğunu, sözleşme ekinde bulunduğu belirtilen proje ve teknik şartnamenin daha sonra ibrazı hususunda tarafların mutabık kaldıklarını, eş söyleyişle tarafların mutabakatı ile oluşturulmuş bir projenin bulunmadığını, projelerin tesliminin sözleşme imzasından çok sonra olduğunu, malzeme seçimi vs konusunda da davacı tercihine göre hareket edildiğini, onaylarının alınmasının zaman aldığını, bu sürecin davacının anlaştığı mimarlık şirketi aracılığıyla yürütüldüğünü, bir gecikme varsa davacıdan kaynaklandığını, dava dosyasına sunulan maillerin ispata yeterli olduğunu, işin akışı ve yapılışının müvekkiline bırakılmaması nedeniyle bir miktar uzadığını, bu yöndeki savunmalara davacının karşı çıkmadığını, geçici kabul tutanağına göre karar verilemeyeceğini, zira Eylül ayı başında okulların açıldığını, eğitim ve öğretimin başladığını, geçici kabul tutanağının usulen tutulduğunu, sözleşmede belirlenen teslim tarihinin projeye davacının müdahalesinin olmaması halinde değerlendirilebileceğini, kiralananın kullanımını engelleyen bir durum belirlenmediği halde teslim tarihinin 21.09.2017 olarak alınamayacağını, faturaya itiraz edilmediğinden kesinleştiğini, bilirkişi raporunun hükme esas alınamayacağını, sunulan delillerin ve Milli Eğitim Bakanlığından celp edilen dosya içeriğinin değerlendirilmediğini, kiralananın Temmuz ayında bir miktar gecikmeyle teslim edildiğini, kullanıma engel bir durum olması halinde okul açma izni verilemeyeceğini, kiraya verenler arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğundan dava dışı kiraya verenin de davaya dahil edilmesi gerektiğini, Temmuz ayına ilişkin 39.312,00 TL yönünden dava ikame edilmemiş iken bu tutardan da davacının sorumluluğu bulunmadığına karar verildiğini, bu bedelin müvekkili şirket ile ilgisinin bulunmadığını, dava dışı kiraya veren ile ilgili kısıma ilişkin yargılama gideri ve vekalet ücretinden müvekkilinin sorumlu olmadığını, bakiye harcın ve vekalet ücretinin fahiş ve hatalı hesaplandığını belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; teslimin geç yapıldığının davalı tarafın kabulünde olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı kiracının kiralananın geç teslim edilmesi nedeniyle 2017 yılı Temmuz ayına ilişkin kira bedeli ve KDV'si yönünden davalı kiraya verene borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 19 ve 26 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, davalı tarafça düzenlenen 01.08.2017 tarihli faturanın kira bedeli ve KDV alacağından oluştuğunun ve özellikle sözleşmenin (3.2) maddesinde yer verilen düzenlemede taşınmazın en geç 30.06.2017 tarihinde teslim edileceği, 30.06.2017 tarihinde teslimin yapılmamış olması halinde her halde ilk bir aylık kira bedelinin ödenmeyeceğine ilişkin düzenleme gözetildiğinde kiralananın da geç teslim edildiğinin davalının kabulünde olması nedeniyle davaya konu edilen dönemde davacı kiracı tarafından kira bedelinin ödenmeyecek olduğunun anlaşılmasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.10.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.