"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2155 E., 2023/1354 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Küçükçekmece 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/33E., 2021/233 K.
Taraflar arasındaki maddi manevi tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; müvekkili ...'ın davalıya ait tekel bayinden 06.07.2012 tarihinde satın aldığı "İstanblue" markalı votkayı içtikten sonra metil alkol zehirlenmesi yaşayarak her iki gözününde de tam görme kaybı meydana geldiğini ileri sürerek fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik müvekkili ... için 10.000 TL maddi tazminat ile 150.000 TL manevi tazminatın, ...'ın anne ve babası olan diğer müvekkillerinin her biri için ayrı ayrı 10.000 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 75.000 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; müvekkilinin işyerinin aranması sonucu el konulan sahte içkilerin iade edilmek üzere büfe arkasında saklandığını kimseye satılmadığını, davacı ...ın alkol bağımlısı olduğunu başka bir yerden aldığı içki ile de zehirlenmiş olabileceğini, daimi bir işi olmadığı için anne babasına desteğinin olmadığını, çocuklarının 10-11 yaşlarından beri süren alkol, esrar ve tiner bağımlılığına çözüm getiremeyen davacı anne ve babanın manevi tazminat talep edemeyeceğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalının işyerinde el konulan sahte içkilerin içerdiği metanol miktarının tek başına görme kaybına yol açmaya yetecek düzeyde olmadığının bilirkişi tarafından tespit edilmesi nedeniyle davalıdan alınan sahte içki ile davacıda meydana gelen araz arasında illiyet bağının kurulamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili, müvekkilinin davalıya ait işyerinden aldığı votkayı tüketmesinin sabahında görme probleminin başladığını, Adli Tıp raporunun sonuç kısmında, davalının dükkanında el konulan 20 cc. lik votkalarla karşılaştırma yapıldığını ancak müvekkilinin tanık ifadeleriyle ispatlandığı gibi, olaydan hemen önce, davalıya ait tekel bayiinden almış ve tamamını tüketmiş olduğu votkanın İstanblue marka olup 70 cc. lik olduğunu, müvekkili 70 cc.lik votkanın tamamını içtiği için, bu içkideki metil alkol miktarının tespit edilemediğini, adli tıp kurumunun raporunda hatalı olarak rakı için öngörülen metil alkol oranını esas aldığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacıların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, satım konusu maldaki ayıp nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararın tazmini talebine istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 1 inci, 114 üncü ve 115 inci maddeleri
2.8/11/2013 tarihli resmi gazetede yayınlanarak 28/05/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun (6502 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrası "66 ncı, 68 inci ve 73 üncü maddeler gereğince tüketici hakem heyetlerine yapılan başvurular ile mahkemelerde açılmış olan davalar için söz konusu başvuruların yapıldığı ve davaların açıldığı tarihte yürürlükte bulunan görev ve yetkiye ilişkin hükümler uygulanır."
3.4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun (4077 sayılı Kanun) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının ilk cümlesi: "Bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak çıkacak her türlü ihtilaflara tüketici mahkemelerinde bakılır."
4.4077 sayılı Kanunun 2 nci maddesi:" Bu Kanun, 1 inci maddede belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalarında tüketicinin taraflardan birini oluşturduğu her türlü tüketici işlemini kapsar."
5. 4077 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin e, f ve h bentleri: "... e) Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi, f) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri, (...) h) Tüketici işlemi: Mal veya hizmet piyasalarında tüketici ile satıcı sağlayıcı arasında yapılan her türlü hukuki işlemi... İfade eder."
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin görevi, kamu düzenine ilişkindir. Davanın görevli mahkemede açılması dava şartı olup yargılamanın her aşamasında mahkemece resen dikkate alınır.
2. Dosyanın incelenmesinde, davanın 27.11.2013 tarihinde açıldığı ve davacı ...'ın davalıdan satın aldığı içkideki yasal sınırın üzerinde olan metil alkol düzeyi nedeniyle zehirlenerek görme yetisini kaybettiği iddiasıyla uğradığı maddi ve manevi zararlarının tazminini talep ettiği; diğer davacıların da davacı Yılmazın anne ve babası olması sebebiyle uğradıkları zararların tazminini istedikleri anlaşılmıştır.
3. Davanın açıldığı tarihte (mülga) 4077 sayılı Kanun yürürlükte olduğundan davadan sonra yürürlüğe giren 6502 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin son fıkrası gereği 4077 sayılı Kanunun tüketici mahkemelerinin görevine ilişkin 23 üncü maddesi hükmünün uygulanması gerekir.
4. İddiaya göre, davalının mesleki faaliyeti kapsamında mal sunan "satıcı"; davacı ...'ın ise ondan ticari veya mesleki olmayan amaçla mal edinen "tüketici" konumunda olduğunun ve buna göre uyuşmazlığın tüketici işlemi niteliğindeki satış sözleşmesinden kaynaklandığının anlaşılmasına göre davaya bakmakla görevli mahkeme tüketici mahkemesidir.
5. Şu halde, Mahkemece davayı görmekle görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken davanın esasına girilerek karar verilmiş olması 6100 sayılı Kanunun 115 inci maddesinin ikinci fıkrasına aykırı olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
6. Bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK 373 md. kaldırılmasına,
İlk Derece Mahkemesi kararının HMK 371 md. BOZULMASINA,
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.