"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/759 E., 2023/366 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, bozmaya uyan Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili ve tasfiye halindeki S.S. ... Yapı Kooperatifi tasfiye memuru tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili Kooperatif ile davalı bağımsız bölüm maliklerine ait olup tasfiyesi tamamlanan S.S. ... Konut Yapı Kooperatifinin 454 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerine (A) ve (B) bloktan oluşan iki adet bina yaptırdıklarını, Atakent Belediyesince her iki Kooperatif hakkında uygulanan para cezasının müvekkili Kooperatif tarafından ödendiğini, yine her iki kooperatifin ortak katlanmak zorunda oldukları giderlerden olan istinat duvarının yapımı için 26.05.2008 tarihinde dava dışı ... İnş. Mim. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile sözleşme yapıldığını ve proje tadilatı için anılan şirkete 7.500,00 TL tutarında senet verildiğini, bu senet bedelinin ve 188,00 TL duvar ruhsat harcının da müvekkilince ödendiğini ileri sürerek; müvekkili ile davalıların ortaklaşa sorumlu oldukları istinat duvarı yapım işi, iskan bedeli, Belediyeye ödenen ceza bedeli ve tapu masrafları için her bir bağımsız bölüm malikinden 6.500,00’er TL olmak üzere toplam 52.000,00 TL'nin ihtarname ve ödeme emri tebliğ tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili; müvekkillerinin S.S. ... Konut Yapı Kooperatifinin üyesi olduklarını, davacı kooperatifin bireysel olarak müvekkilleriyle veya üyesi bulundukları Kooperatifle bir organik bağının bulunmadığını, Atakent Belediye Encümeninin 08.11.2006 tarihinde her iki Kooperatife ayrı ayrı 39.253,00 TL para cezası kestiğini, bu cezanın verilmesinde her iki binayı ilgilendiren hususun binaların arka kısmında bulunan duvarın tehlike arz etmesi olduğunu, davacı kooperatif ile inşa edilen binaların aynı taşınmaz üzerinde olması haricinde hiçbir ortak noktalarının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 09.06.2015 tarihli 2011/585 E. 2015/226 K. sayılı kararıyla; benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulü ile davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ...'dan 3.407,91'er TL ile davalılar ... ve ...'dan 3.145,76'er TL olmak üzere toplam 26.738,98 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin ise reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 16.09.2020 tarihli ve 2020/4777 E. 2020/4254 K. sayılı ilamıyla; somut olayda, davacı Kooperatifin, S.S. ... Konut Yapı Kooperatifi adına yaptığını iddia ettiği ödemeler ile yine anılan Kooperatifin de katlanmak zorunda olduğu giderleri, S.S. ... Konut Yapı Kooperatifinin tasfiyesi tamamlandığı için bağımsız bölüm maliklerinden talep etmiş ise de, kooperatif tüzel kişiliğinin sona ermesi için tasfiye işlemlerinin eksiksiz tamamlanması gerektiği, şayet tasfiye işlemleri gerektiği gibi tamamlanmamış ve tasfiyesi gereken hususlar eksik bırakılmışsa, tüzel kişilik ticaret sicilinden silinse bile kooperatifin tüzel kişiliğinin sona erdiğinin kabul edilemeyeceği; hal böyle olunca, sicilden terkin edilen S.S. ... Konut Yapı Kooperatifinin dava ile sınırlı olmak üzere ihya edilmesi için davacı Kooperatife süre verilerek, taraf teşkili sağlandıktan sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, davalıların pasif husumet ehliyetinin olup olmadığı değerlendirilmeksizin davaya devamla yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle hükmün bozulmasına; taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; uyulmasına karar verilen bozma ilamı doğrultusunda, sicilden terkin edilen S.S. ... Konut Yapı Kooperatifinin ihya edilmesi için davacı Kooperatif tarafından açılan dava sonucunda, Samsun Asliye Ticaret Mahkemesinin 25.05.2022 tarihli ve 2022/224 E. 2022/600 K. sayılı kararı ile Tasfiye Halinde Sınırlı Sorumlu ... Arsa ve Konut Yapı Kooperatifinin Samsun 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/759 E. sayılı dava dosyasında ve bu dosya ile bağlantılı işlemlerle sınırlı olarak ihyasına, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 sayılı Kanun) 547 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği mali müşavir ...'in ek tasfiye memuru olarak tayinine karar verildiği ve kararın 21.06.2022 tarihinde kesinleştiği; davalıların (A) ve (B) Blok inşaatlarının güneyinde inşa edilen istinat duvarının yapım masraflarından, inşa edilen bu duvar ile iskan ruhsatı için ödenen harçlardan ve tapu masraflarından vekâletsiz iş görme hükümleri gereğince sorumlu olduğu davacı Kooperatifin vekâletsiz iş gören sıfatıyla anılan ödemeleri davalılardan talep edebileceği, ayrıca davalıların Atakent Belediyesi Encümeninin 08.11.2006 tarihli kararı uyarınca (B) Blok inşaatı için verilen 39.253,00 TL tutarındaki cezadan da arsa payları uyarınca sorumlu oldukları, ancak davalı bağımsız bölüm maliklerine ait tasfiyesi tamamlanan S.S. ... Konut Yapı Kooperatifinin ihyasına karar verilerek tasfiye memuru atandığı belirtilerek; gerçek kişi davalılar yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine, davalıların arsa payları oranında belirlenen 26.738,98 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tasfiye memurundan tahsili ile davacılara verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve tasfiye halindeki S.S. ... Yapı Kooperatifi tasfiye memuru temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; bilirkişi raporunda yapılmayan inşaat işleri bedelinin de hesaplanmış olup yapılmış olan beton istinat duvarının malzeme ve işçilik bedeli de dahil olmak üzere kişi başına düşen miktarın 6.319,61 TL olarak belirlendiğini, ancak Mahkemece raporun hatalı değerlendirilmesi nedeniyle yapılmayan inşaat işleri bedelinin hesaplamaya dahil edilmediğini, bu durumun 6.500,00 TL ödeyen diğer mülk sahiplerine karşı haksızlık oluşturduğunu, davanın tamamen kabul edilmesi gerektiğini; ayrıca ödenmesine karar verilen bedelin ihya edilen Kooperatifin tüzel kişiliğinden alınmasına karar verilmesi gerekirken, tasfiye memurundan alınmasına karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, bu durumun tahsilat yapılmasını imkânsız hale getirdiğini ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Tasfiye halindeki S.S. ... Yapı Kooperatifi tasfiye memuru; sorumluluğunun tasfiyesi yapılan Kooperatifin mal varlığından borçları ödendikten sonra kalan bir miktar olursa ortaklara dağıtmak olduğunu, Kooperatifin kapatıldığı tarihte herhangi bir malvarlığı bulunmadığı gibi şu an itibariyle de bulunmadığını, 24.03.2006 tarihli Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edilerek kapatılmış olup aradan 17 yıl gibi uzun bir süre geçtiğini ve o tarihteki tasfiye kurulu üyelerinin öldüğünü, borçtan Kooperatifin kapatıldığı tarihteki ortaklarının sorumlu olduğunu, kendisinin sorumlu tutulamayacağını, ihyasına karar verilen kooperatif tüzel kişiliği hakkında karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davacı tarafından davalı bağımsız bölüm maliklerinin üyesi olduğu tasfiye halindeki S.S. ... Konut Yapı Kooperatifi adına yapıldığı iddia edilen ödemeler ile anılan Kooperatifin de katlanmak zorunda olduğu iddia edilen giderlerin vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca davalılardan tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 410 ve devamı maddeleri (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 526 ve devamı maddeleri),
2. 6102 sayılı Kanun'un "Tasfiye İşleri" başlıklı 540 ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemece uyulmasına karar verilen bozma ilamı gereğince; davacı tarafa, tasfiye işlemleri eksiksiz şekilde tamamlanmadığı ve bu nedenle tüzel kişiliği sona ermediği halde ticaret sicilinden terkin edilen S.S. ... Konut Yapı Kooperatifinin ihyası için dava açmak üzere süre verildiği, davacı tarafça bu doğrultuda açılan dava sonucunda, Samsun Asliye Ticaret Mahkemesinin 25.05.2022 tarihli ve 2022/224 E. 2022/600 K. sayılı kararı ile Tasfiye Halinde Sınırlı Sorumlu ... Arsa ve Konut Yapı Kooperatifinin Samsun 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/759 Esas sayılı dava dosyasında ve bu dosya ile bağlantılı işlemlerle sınırlı olarak ihyasına, 6102 sayılı Kanun'un 547 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği mali müşavir ...'in ek tasfiye memuru olarak tayinine karar verildiği ve kararın 21.06.2022 tarihinde kesinleştiği, bunun üzerine ihyasına karar verilen kooperatife ek tasfiye memuru olarak atanan ...'e usulüne uygun şekilde tebligat yapılarak davaya katılımının sağlandığı, böylelikle davada taraf teşkilinin sağlanmış olduğu anlaşılmaktadır.
2. 6102 sayılı Kanun'un "Tasfiye İşleri" başlıklı 540 ve devamı maddelerinde, tasfiye memuru tarafından yapılması gereken iş ve işlemler açıkça belirtilmiş olup, buna göre tasfiye memurunun somut olay açısından görevi kısaca, tasfiye sürecine girmiş olan kooperatifin mal varlığından borçları ödendikten sonra kalan bir miktar olursa ortaklara dağıtmak olarak tanımlanabilir.
3. Bu durumda Mahkemece; kesinleşen Mahkeme kararı ile ihyasına karar verilen Tasfiye Halindeki Sınırlı Sorumlu ... Arsa ve Konut Yapı Kooperatifinin tüzel kişiliğinin devam ettiği ve artık görülmekte olan davada davalı sıfatıyla yer aldığı göz önüne alınarak, anılan Kooperatifin tüzel kişiliği hakkında karar verilmesi gerekirken, kooperatifin tasfiye işlemlerinin yürütülmesinden sorumlu olan tasfiye memuru aleyhinde yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
4. Bozma nedenine göre, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekili ile Tasfiye halindeki S.S. ... Yapı Kooperatifi tasfiye memurunun temyiz itirazlarının kabulü ile Mahkeme kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2. Bozma nedenine göre, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde temyiz edene iadesine,
1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
12.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.