"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1234 E., 2023/2936 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/430 E., 2022/891 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili şirketin yün, pamuk, ipek ve benzeri maddelerden mamul tekstil ürünlerinin alımı, satımı, imalatı, ithalatı ve ihracatı işi ile iştigal ettiğini, doğal gaz ihtiyacı için davalı şirket ile 10.07.2020 tarihli abonelik sözleşmesini imzaladığını, akabinde davalı şirket yetkilileri tarafından müvekkiline ait iş yerinin gezildiğini ve doğal gaz uygunluk belgesi düzenlendiğini, 29.11.2020 tarihinde yapılan kontrolde ise müvekkiline ait doğal gaz sayacının sökülerek alındığını ve yerine yeni bir sayaç takıldığını, sökülen sayaç üzerinde oynama yapıldığı gerekçesiyle de müvekkili hakkında cezai işlem tesis edildiğini, daha sonra 25.01.2021 son ödeme tarihli ve 1.235.594,00 TL bedelli faturanın tanzim edilerek müvekkili şirkete gönderildiğini, söz konusu faturaya müvekkilince itiraz edildiğini, ancak davalı tarafça itirazın kabul edilmediğini, sayaçta bir oynama ve değişiklik yapılmadığını, aboneliğin tesisinden bu yana tahakkuk eden tüm borçların davalı şirkete ödendiğini, geriye dönük herhangi bir borcun bulunmadığını ileri sürerek; müvekkilinin dava konusu 1.235.594,00 TL bedelli faturadan dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; müvekkilinin EPDK yönetmelikleri ve tebliğleri gereğince sayaçları gerekli gördüğü takdirde kontrol edebileceğini ve bu amaçla sayacı kaldırabileceğini, davacının sayacının dönmesi izlendiğinde; dönüş hızının sorunlu görülmesi ve sayaç mührünün gevşemiş olması nedeniyle sayacın söküldüğünü ve yeni bir sayaç takıldığını, davacıya ait tesisattan 29.11.2020 tarihinde sökülen 2160280 numaralı doğal gaz sayacının laboratuvara gönderilerek yapılan incelemesinde; mezkur sayacın üst kapak mührü sökülerek ve numaratör kilidinde bulunan mühür teli kastırılarak, numaratör grubu yerinden sökülmek suretiyle müdahale edildiğinin rapor edilmesi sonucu dava konusu faturanın tahakkuk ettirildiğini, sayaca müdahale eden davacı şirketin gaz açma tarihinin 10.07.2020 olduğunu, dolayısıyla daha önce kıyasa esas müdahalesiz kullanımın söz konusu olmadığını, bu nedenle sayaç değişimini takiben takılan yeni sayaçtan geçen gazın kıyas hesaplamasına esas alındığını, bu hesaplamaya göre düzenlenen faturanın mevzuata ve hakkaniyete uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; uzman bilirkişi heyetinden alınan rapora göre, davacının sökülen sayacının incelenmesinde, sayaca müdahale edildiğinin belirlendiği, davalı tarafça ilgili yönetmelik hükümleri gereği kıyas uygulaması ile yine yönetmelikte belirtilen hususlarda arttırım oranları da belirtilerek yapılan tahakkuk tutarına ilişkin değerlendirmede de, davalı şirket tarafından yapılan hesaplamanın Kaçak veya Usulsüz Doğal Gaz Kullanımı Durumunda Uygulanacak Usul ve Esaslar ile Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği'nin ilgili hükümlerine uygun olduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; dava konusu faturaya ilişkin işlemlerin sözleşme ve mevzuata uygun olmadığını, davalı tarafından tutulmuş bir tutanak olmadığı gibi video ve fotoğraf da bulunmadığını, kaçak gaz kullanım iddiasının yerinde olmadığını; hükme esas alınan bilirkişi raporunda yapılan tüm tespit ve değerlendirmelere itirazlarının bulunduğunu, kıyas farkı ve kıyas tarihleri ile ilgili hesaplamanın usulüne uygun olmadığını, sözleşme tarihinin 10.07.2020 olup, dava konusu faturanın ilk okuma tarihinin 10.07.2020; son okuma tarihinin ise 27.10.2020 olduğu, bu faturanın tahakkuk ettirilen ilk fatura olması nedeniyle kıyas tarihi ve önceki kullanım kıyas farkının elde edilmesinin mümkün olmadığını, varsayıma dayalı hesaplama yapıldığını, mevzuat ve fiyatlandırma konusunda uzman bilirkişi heyetinden yeniden rapor alınması gerektiğini, fiyatlandırma ve %200 kaçak gaz tahakkuk bedelinin ise davalı tarafından ispatlanması gerektiğini ileri sürerek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu sayacın davacı tesisatına takıldığı 10.07.2020 tarihi ile ilk okuma tarihi olan 27.10.2020 tarihleri arasındaki 109 günde kullanılan 78.579,00 m3 üzerinden tüketim ortalaması (720,908 m3/gün) ile tutanak sonrası yeni sayaç takıldıktan sonra 29.11.2020 - 16.12.2020 tarihleri arası 18 gün içinde kullanılan 45.287 m3 üzerinden tüketim ortalaması (2.516 m3/gün) arasında bariz fark bulunduğu, davacının sayacının doğru tüketim kaydettiği kabul edilen 29.11.2020 - 16.12.2020 tarihleri arasındaki günlük tüketim için düzenlenen kıyas fatura düzenleme formunda belirlenen 2.516 m3 tüketim esas alınarak 109 gün için hesaplanan 274.244,00 m3 kullanılması gereken tüketimden, kullanılan ve ödemesi yapılan 78.579,00 m3’ün mahsubu ile kaçak olarak 195.665,00 m3 kaçak kullanım olduğunun belirlendiği ve bu ilk kaçak kullanım olduğundan %200 kaçak cezasının 458.490,96 TL olarak hesaplandığı, ayrıca davacının kaçak olarak kullandığı ve bedelini ödemediği 195.665,00 m3 doğal gaz borcu 777.103,32 TL olarak hesaplandığından, davacının toplam borcunun 1.235.594,00 TL olduğunun anlaşıldığı, bu kaçak tahakkukunun ilgili Yönetmelik ve mevzuata uygun olduğu, yeni bilirkişi raporunun davaya katkısı olmayacağı, davacının iddiasını ispatlayamadığı, davalı tarafın ise alacağına dair iddiasını ispatladığı, Mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; kaçak doğal gaz kullanımına dayalı olarak tahakkuk ettirilen fatura nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Kaçak veya Usulsüz Doğal Gaz Kullanımı Durumunda Uygulanacak Usul ve Esaslar’ın 2, 3 ve 4 üncü maddeleri,
2. Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği'nin 42 ve 52 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye ve özellikle hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davalı şirket tarafından kaçak doğal gaz kullanım miktarı ve bedeli ile kaçak kullanım cezasının yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine uygun şekilde hesaplanarak davacıya tahakkuk ettirildiğinin belirlenmesine; söz konusu raporun taraf, mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli olduğunun anlaşılmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Fazla alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.