"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 36. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; dava konusu taşınmazın 14.12.2009 tarihinden beri sahibi olduğunu, davalının eski ... ortağı olması nedeni ile 6 ay kadar süre oturduktan sonra tahliye etmesi yönünde anlaştıklarını, davalının bu anlaşmaya rağmen taşınmazı kullanmaya devam ettiğini, kira bedeli ödenmediği gibi taşınmazı tahliye de etmediğini, kira alacaklarının tahsili için davalı hakkında takip başlattığını, davalının haksız olarak takibe itiraz ettiğini ileri sürerek; itirazın iptaline, asıl alacağın % 20'sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; taraflar arasında kira ilişkisi bulunmadığını, davacıya borcu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının 2009 başlangıç tarihli sözlü kira sözleşmesine dayanarak davalıdan 208.415,06 TL kira alacağının tahsilini istediği, kira ilişkisinin varlığını ispat külfetinin davacıya ait olduğunu, davalı ile aralarında sözlü kira ilişkisi bulunduğunu yazılı belge ile ispatlayamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı; davalının eski ... ortağı olduğunu, güven ilişkisi gereği yazılı bir kira sözleşmesi yapılmadığını, taraflar arasında sözlü bir kira akdi düzenlendiğini, kira sözleşmesi herhangi bir şekil şartına bağlı olmadığını, sözlü kira sözleşmesini ispatlamak üzere tanık dinletmek talebinde bulunduğunu ancak Mahkemece bu talebin reddedildiğini, dava dilekçesinde delilleri arasında her türlü yasal delile de dayandıklarını, Mahkemenin açıkça yemin deliline dayanmadıklarını belirtmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek, istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kural olarak, kira ilişkisinin varlığını ve aylık kira bedelinin ne kadar olduğunu ispat külfetinin davacıya, kabul edilen kira bedelinin ödendiğinin ispat külfetinin ise davalıya düştüğü, davacının talep ettiği yıllık kira miktarının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 200 üncü maddesi uyarınca belirlenecek senetle ispat sınırının üzerinde ise davacının kira bedelini yazılı belge ile kanıtlamak zorunda olduğu, davacının kira ilişkisini ispatlayamadığı, açıkça yemin deliline dayanmadığından yemin teklifinin yapılmamasının da yerinde olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kira alacağının tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 299 uncu maddesinde; “Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” hükmü bulunmaktadır.
2. 6100 sayılı Kanun'un ''ispat yükü'' başlıklı 190 ıncı maddesinin birinci fıkrası; ''İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.''
3. 6100 sayılı Kanun'un 200 üncü maddesinin birinci fıkrası; ''Bir hakkın doğumu, düşürülmesi, devri, değiştirilmesi, yenilenmesi, ertelenmesi, ikrarı ve itfası amacıyla yapılan hukuki işlemlerin, yapıldıkları zamanki miktar veya değerleri ikibinbeşyüz Türk Lirasını geçtiği takdirde senetle ispat olunması gerekir. Bu hukuki işlemlerin miktar veya değeri ödeme veya borçtan kurtarma gibi bir nedenle iki bin beş yüz Türk Lirasından aşağı düşse bile senetsiz ispat olunamaz.'' şeklindedir.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, davacının sözlü kira sözleşmesine dayandığı, davalının ise kira ilişkisini kabul etmediği, kira ilişkisinin varlığını ve kira bedelinin ne kadar olduğunu ispat külfetinin davacıya ait olduğu, davacının talep ettiği yıllık kira bedeli senetle ispat sınırının üzerinde olduğundan yazılı delille ispat yükümlülüğünün söz konusu olduğu, davacının kira ilişkisini ispatlayamadığının anlaşılmasına göre, davacı temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.