"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davacı vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili şirkete ait taşınmazın davalı şirkete 01.08.2012 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli, ilk yıl için aylık 13.000,00 TL+ KDV bedelli kira sözleşmesi ile kiraya verildiğini, sözleşmeye uygun olarak 01.08.2013 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin KDV hariç 14.006,85 TL ve 01.08.2014 tarihinden itibaren KDV hariç 15.324,63 TL olarak belirlendiğini, davalı şirketin 2014 yılı Ağustos ve Eylül aylarına ait kira bedellerini ödeyip 30.09.2014 tarihinde taşınmazı tahliye ettiğini, taşınmazın hali hazırda boş bulunduğunu, sözleşmenin 2 ve 3 üncü maddeleri uyarınca erken tahliye nedeniyle kira bedeli ödeme yükümlülüğü bulunduğunu ileri sürerek; 2014 yılı Ekim, Kasım ve Aralık ayları ile 2015 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz ayları kira bedelleri toplamı KDV dahil 180.830,60 TL 'nin 01.10.2014 tarihinden itibaren kısa vadeli avanslar için uygulanan faiz oranı ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; dershanelerin kapatılması ile müvekkili için öngörülmeyen bir durumun ortaya çıktığını, kiralananın kullanılamadığını, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 369 uncu maddesinin bir kira ilişkisinin çekilemez hale gelmesi halinde feshine imkan tanıdığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 01.10.2015 tarihli ve 2015/85 E., 2015/1759 K. sayılı kararıyla; davanın kabulüne, 180.830,60 TL kira alacağının 01.10.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı kiracıdan alınarak davacı kiraya verene verilmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece verilen 07.02.2017 tarihli ve 2017/257 E., 2017/854 K. sayılı ilamla; "Davalı Tolerans Özel Eğitim... A.Ş.'nin ilgili KHK' de yer aldığı ve kapatıldığı anlaşıldığından dava hakkında 675 sayılı KHK'nın 16 ncı maddesi kapsamında değerlendirme yapılabilmesi için kararın bozulması gerekmiştir." gerekçesiyle bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozmaya uyularak davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 13.12.2023 tarihli ve 2023/2102 E., 2023/3702 K. sayılı kararıyla, hükmün onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davacı vekili; davalı şirketin 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 16/1 maddesinde bahsedilen kurum ve kuruluşlardan olmadığından davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddi kararının doğru olmadığını, bundan ayrı, 03.10.2016 tarihli 675 sayılı KHK'nın Dava ve Takip Usulü başlıklı 16/4 maddesi "Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca verilen kararlarda davacı veya alacaklının 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 5 inci maddesinde belirtilen usule uygun olarak ilgili idari makama, tebliğ tarihinden itibaren otuz günlük hak düşürücü süre içinde başvurabileceği belirtilir...." şeklindeki hükmüne rağmen kararda bu hususa riayet edilmediğini ileri sürerek; kararın düzeltilmesini ve mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kira alacağı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Devir işlemlerine ilişkin tedbirler başlıklı 5/3 üncü maddesi.
2. 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Dava ve Takip Usulü başlıklı 16 ncı maddesi.
3. 09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK, 04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı YİBK.
3. Değerlendirme
1. Karar düzeltme yoluyla incelenen kararda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, dosya arasında bulunan ticaret sicil kaydından davalı şirketin 670 sayılı KHK'nın 5/3 üncü maddesi kapsamında resen terkin edilmesi nedeniyle davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesinin doğru olduğunun anlaşılmasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir.
2. Dava, 675 sayılı KHK'nın 16/1 maddesi kapsamında olup, aynı maddenin 4 üncü fıkrasında kararın tebliğinden itibaren otuz günlük hak düşürücü süre içerisinde idari makama başvuru usulü öngörülmüştür. Bu nedenle, Mahkemece davacının kararın tebliğinden itibaren 30 günlük hak düşürücü süre içerisinde idari makama başvurabileceğine karar verilmemesi hatalı olmuştur.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, kararın bu yönden düzeltilerek onanması gerekirken, zuhulen onandığı bu defa yapılan inceleme ile belirlendiğinden, davacı tarafın bu yöne ilişen karar düzeltme isteminin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin diğer karar düzeltme itirazlarının REDDİNE,
2. Dairece verilen 13.12.2023 tarihli ve 2023/2102 E., 2023/3702 K. sayılı onama ilamı kaldırılarak, Mahkeme kararının hüküm fıkrasına "675 sayılı KHK' nın 16 ncı maddesinin dördüncü fıkrası gereğince 670 sayılı KHK'nın 5 inci maddesinde belirtilen usule uygun olarak kararın tebliğinden itibaren 30 günlük hak düşürücü süre içinde ilgili idari makama başvurabileceğine," ifadelerinin eklenmesi suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,Peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde düzeltme isteyene iadesine,08.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.