"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1691 E., 2024/135 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/591 E., 2021/1517 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle: kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin Şanlıurfa ili ... ilçesi ... mah. 1614. sok. 7/A adresine kayıtlı taşınmazı 01.08.2020 tarihinde Hasan Palmanak’tan kiraladığını, davalı şirkete yeni bir abonelik sözleşmesi için müracaat ettiğini ancak Mahir Karakaşa ait elektrik borcu bulunması sebebiyle başvurusunun kabul edilmediğini, müvekkilinin önceki kiracının borcundan sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek; davalının elektrik abonelik sözleşmesin yapmamak suretiyle yarattığı muarazanın giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; dava konusu abonelikten müvekkilinin alacaklı olduğunu, kaçak ve usulsüz kullanıma ilişkin borçlarının da ... EDAŞ'tan sorgulanması gerektiğini, abonelik devir talebinin borcun ödenmesinden kaçmak amacıyla girişilen muvazaalı bir işlem olabileceğini, gerçek bir kira ilişkisinin olup olmadığının anlaşılabilmesi için kira sözleşmesinin Maliyeden sorulması gerektiğini, Maliye Bakanlığının 268 Seri nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde belirlendiği üzere iş yeri olarak kullanılan gayrimenkul kiralarında, kiraya veren özel kişinin “Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sistemi” nde kaydının olması ve bu sistem üzerinden kira gelirinin beyanında bulunmuş olması gerektiğini, kolluk araştırması yapılarak davacının dava konusu taşınmazın son 5 yıldır kimler tarafından kullanıldığının ve taşınmaz maliki, davacı ve önceki abone ... ile herhangi bir yakınlık, akrabalık-iş ortaklığının olup olmadığının araştırılmasını, su aboneliğini kendi adına alıp almadığının ve bu konuda başvurusunun olup olmadığının ilgili Kurumdan sorulmasını, SGK ... İlçe Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davacı ile mevcut abone ... arasında herhangi bir işçi-işveren ilişkisinin olup olmadığının sorulmasını, ayrıca Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı ile ... Belediye Başkanlığına müzekkere yazılarak davacının dava konusu yeri işletecek olmasından ötürü herhangi bir işyeri ruhsatnamesi için başvuru yapıp yapmadığının sorulması, yapmış ise buna ilişkin bilgi ve belgelerin, ... Mal Müdürlüğüne müzekkkere yazılarak dava konusu yere ilişkin vergi levhası, işyeri açma beyanname belgelerinin celp edilmesi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayılı belirtilen kararıyla; davacının 6911832 tesisat numaralı önceki abone olan ...'a ait ödenmemiş borçlardan sorumlu tutulmasının hakkaniyet kuralları ile bağdaşmayacağı, davalı şirketin ilgili hizmetin tesisinde tekel niteliğine sahip olduğu ve bu nedenle de gerekli koşullar sağlandığında tüketiciyle sözleşme yapma zorunluluğunun bulunduğu, ilgili idarenin sözleşme yapma zorunluluğu ilkesi ve Enerji Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği'nin "Perakende satış sözleşmesi işlemlerinde abone olacak gerçek ve tüzel kişilerden kimlik fotokopisi, ikametgâh belgesi, tapu fotokopisi, kira sözleşmesi, daha önce kullanımda bulunduğu yerde elektrik borcunun olmadığını gösterir “Borcu yoktur” belgesi, ticaret sicil gazetesi, vergi levhası veya vergi numarasını gösterir belge istenmez" hükmüne havi 10. maddesi uyarınca önceki abonenin borcundan yeni abonelik tesisi talep eden davacının sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiş; karara karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; abonelik talebinde bulunan davacının yeni kiracı olup, davalının ileri sürdüğü muvazaa olgusunun ispat edilemediği gerekçesiyle, başvurunun reddine karar verilmiş; karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, muvazaa hususu araştırılmadan, cevap dilekçesinde belirttikleri yerlerden gerekli bilgi ve belgelerin istenmediği, Mahkemece yeterli araştırmanın yapılmadığı belirtilerek kararı temyiz etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, abonelik tesis edilmesi hususunda yaratılan muarazanın giderilmesi istemine İlişkindir.
Davacı, yeni kiraladığı taşınmazda önceki kiracının borcu nedeniyle abonelik sözleşmesi yapılmadığını ileri sürmüş, davalı ise muvazaalı hareket edildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesiyle ileri sürdüğü muvazaa iddiasını ispatı amacıyla Mahkemece ilgili Kurumlara müzekkere yazılarak belirtilen bilgi ve belgelerin sorulmasını istemiş, davacının önceki kiracı ile arasında bağlantı olup olmadığının anlaşılabilmesi için kolluk araştırması ile sair incelemenin yapılmasını talep etmiş olmasına rağmen, Mahkemece davalının gösterdiği deliller toplanmadan ve dava konusuyla ilgisiz bilirkişi raporu dışında tahkikata dair hiçbir işlem yapılmadan yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 373/1 maddesi uyarınca ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının aynı Kanun'un 371. maddesi uyarınca davalı yararına usulden BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.