"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/996 E., 2022/994 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sivas 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/34 E., 2022/51 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle: kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, müvekkilinin canlı hayvan ve kırmızı et ticareti ile uğraştığını, davalının da kasap dükkanının bulunduğunu ve aralarında büyük baş hayvan eti sakatatı ve derisinin satışına dair yıllardır süregelen bir ticari ilişki bulunduğunu, müvekkilinin ticaretini yaptığı canlı hayvanların kesimini ... ve ... gibi mezbahalarda yaptırdığını davalıya sipariş ettiği etlerin bu firmalar vasıtası ile teslim edildiğini ve kendisinden teslim fişleri alındığını, açık hesap tuttuklarını davalının aldığı ürünlerin bedelini peyderpey ödediğini, Sivastaki pek çok kasapla müvekkilinin bu şekilde çalıştığını, davalının son yıllarda et bedellerini hiç ödemediğini veya eksik ödediğini, birikmiş 154.300,00 TL borcu olduğunu, davalının facebook üzerinden gönderilen hesap özetine itiraz etmediğini ileri sürerek davalının Sivas İcra Dairesinin 2020/15146 esas sayılı dosyası üzerinden başlatılan icra takibine yaptığı itirazının iptaline ve alacağın %20'sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı, işyeri için temin edilen tüm ürünleri fatura karşılığında aldığını, bedellerini nakit olarak ödediğini, davacı tarafından bahsedilen ... Et Entegre Tesisi ve ... Et ve Et Ürünleri adlı firma yetkililerince bu firmalara borcunun olmadığına ilişkin belge düzenlendiğini, davacıya borcunun olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayılı belirtilen kararıyla; davacının veresiye kayıtlarında davalının imzasının bulunmadığı, miktar itibariyle tanık dinlenilemeyeceği davacının iddiasını ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; karara karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, delillerin değerlendirilmesinde isabetsizlik olmadığı, sosyal medyadan gönderilen mesaj içeriklerinin borçlanmayı ispatlamadığı gerekçesiyle başvurunun reddine karar verilmiş; karara karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteğinde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, taraflar arasında 5 yılı aşan bir veresiye satışın söz konusu olduğunu, ticari teamül ve işin doğası gereği veresiye çalışıldığını, facebook yazışmalarında davalının sürekli olarak et ve et ürünü siparişi verdiğini, teslim aldığı ürünlerle ilgili yorumlar yaptığını ve ara ara hesap özeti istediğini, davalının eti doğrudan müvekkilinden değil canlı hayvanın kesildiği adı geçen mezbahalardan teslim aldığını orada bulunmayan müvekkiline peşin ödeme yapmış olmasının mümkün olmadığını, davalının teslim aldığı etin, sunulan kesim ve teslim fişleri, taraflar arasındaki facebook yazışmaları ve diğer delillerle şüpheye yer bırakmayacak şekilde ispat edildiğini, ödediğini iddia eden davalının bunu ispat etmesi gerektiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, taşınır satışından kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali davası olup; uyuşmazlık, satışın veresiye mi yoksa peşin satış mı olduğu noktasında toplanmaktadır.
Sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça veya aksine bir âdet bulunmadıkça, satış sözleşmesinde edimler aynı anda ifa edilir (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m.207/2). Aynı anda ifa kuralının bir görünümü "ödemezlik defi" iken diğer görünümü "peşin satış karinesi"dir. Açıkçası, mal teslim edilmiş ise bedeli ödenmiş sayılır. Malın teslim edilmiş olmasına rağmen bedelinin ödenmediğinin ispatı bunu iddia eden alacaklıya aittir.
Somut olayda davalı, işletmesine aldığı etlerin bedellerini teslim anında ödediğini savunurken, davacı veresiye satış iddiasında bulunduğuna göre davacının veresiye satış yapıldığını ispat etmesi gerekir.
Davacı tarafından delil olarak gösterilen facebook yazışmalarında, davalının uzun süreden beri facebook üzerinden et sipariş ettiği, zaman zaman teslim aldığı etlerin fotoğraflarını göndererek malın niteliğine ilişkin yorum yaptığı, yine davacının aralarda talep üzerine defterinde tuttuğu hesap dökümünü davalıya gönderdiği ve aralarındaki ticari ilişkinin bu şekilde devam ettiği, en son gönderilen hesap dökümündeki bakiye borcun takip miktarı ile uyumlu olduğu görülmüştür. Davalı, facebook hesabının kendisine ait olduğunu kabul ettiğine ve tanık beyanlarına göre taraflar arasında veresiye satışın söz konusu olduğu sübuta ermiştir.
Bu durumda Mahkemece peşin satış karinesinin çürütüldüğü, ispat yükünün ödediğini iddia eden davalıya ait olduğu değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 373/1 maddesi uyarınca ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi aynı kanunun 371. maddesi uyarınca davacı yararına kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.01.2015 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.